Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và PTNT, toàn tỉnh hiện có 4.360 công trình, hệ thống công trình thuỷ lợi đang hoạt động thực hiện nhiệm vụ cung cấp nước tưới cho 36.920,7 ha lúa 2 vụ. Nhìn chung, hệ thống công trình thuỷ lợi xây dựng qua nhiều năm khai thác sử dụng đến nay đã hư hỏng, xuống cấp, hệ thống kênh mương nội đồng bị sụt, sạt, bồi lắng; khả năng duy trì nguồn nước thiên nhiên, khả năng trữ nước để điều tiết vào mùa khô đã hạn chế.
Mặc dù, hàng năm được T.Ư, địa phương đầu tư nâng cấp sửa chữa, tuy nhiên chưa đáp ứng được nhu cầu cần cải tạo, nâng cấp, do đó hiệu suất tưới của các công trình chưa phát huy hết năng lực theo thiết kế. Trong tổng số 4.360 công trình hiện đang hoạt động, có 312 công trình hư hỏng cần được nâng cấp sửa chữa.
Về hiện trạng các hồ chứa, trên địa bàn toàn tỉnh có tổng số 63 hồ với tổng dung tích trữ xấp xỉ 27 triệu m3. Từ năm 2017 đến nay đã nâng cấp, sửa chữa được 32 hồ, các hồ còn lại đều được xây dựng từ lâu, cơ bản đã bị hư hỏng, xuống cấp nhưng nguồn ngân sách hàng năm không đáp ứng được cho duy tu, sửa chữa.
Về cấp nước sinh hoạt nông thôn, hiện nay trên địa bàn toàn tỉnh có 877 tài sản kết cấu hạ tầng cấp nước sạch nông thôn tập trung chủ yếu tại các xã, thôn, bản khan hiếm nước, đặc biệt tại 4 huyện vùng cao núi đá phía Bắc và 2 huyện phía Tây của tỉnh. Hiện trạng hoạt động bền vững là 122 công trình, chiếm 13,91%; tương đối bền vững là 219 công trình, chiếm 24,97%; 370 công trình hoạt động kém bền vững, chiếm 42,19%; không hoạt động là 166 công trình, chiếm 18,93%.
Từ thực trạng trên, tại buổi làm việc với Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp và đoàn công tác (chiều 13/11), tỉnh đã đề xuất Bộ Nông nghiệp và PTNT quan tâm hỗ trợ tỉnh đầu tư xây dựng các công trình cấp nước sinh hoạt cho 4 huyện vùng cao; đầu tư xây dựng hồ chứa nước Bản Thăng, xã Tùng Vài, huyện Quản Bạ; hỗ trợ tỉnh khắc phục cấp bách phòng chống sạt trượt của thị trấn Cốc Pài, huyện Xín Mần; xem xét cấp kinh phí hàng năm cho tỉnh phục vụ công tác duy tu, bảo dưỡng các công trình cấp nước sinh hoạt…
Phát biểu tại buổi làm việc, Quyền Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Mạnh Dũng khẳng định: Tỉnh sẽ tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị chuyên môn của tỉnh triển khai thực hiện tốt các nội dung kết luận của đồng chí Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT tại buổi làm việc với tỉnh Hà Giang trước đó. Đồng thời, tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ các công trình Bộ Nông nghiệp và PTNT đã, đang đầu tư trên địa bàn tỉnh. Trong thời gian tới, tỉnh sẽ nghiên cứu đưa ra một mô hình tổ chức quản lý hồ thủy lợi thống nhất phù hợp trên địa bàn tỉnh.
Ông Nguyễn Mạnh Dũng mong muốn: Bộ Nông nghiệp và PTNT sẽ quan tâm đến những nhóm đề xuất của tỉnh tại buổi làm việc. Trong đó đề nghị Bộ giao cho Cục Thủy lợi và các đơn vị của Bộ, cùng tỉnh nghiên cứu xây dựng Đề án giải quyết nước sinh hoạt cho 4 huyện vùng cao của Hà Giang và sớm xây dựng Đề án đầu tư hạ tầng nông nghiệp cho 3 huyện vùng thấp gồm: Vị Xuyên, Bắc Quang và Quang Bình.
Kết luận buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp cho rằng, đối với các công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn, cần có khảo sát, phân tích, đánh giá làm rõ những hạn chế, khó khăn thực tiễn của địa phương để giải quyết dứt điểm nhu cầu nước sạch cho 4 huyện vùng cao.
Thời gian tới, Bộ sẽ cùng với địa phương tổ chức nghiên cứu xây dựng báo cáo khả thi, trong đó đưa ra các giải pháp cụ thể để Bộ xem xét cấp nguồn đầu tư cho 4 huyện vùng cao giải quyết nhu cầu nước sạch cho bà con.
Với lĩnh vực thủy lợi, yêu cầu Cục Thủy lợi cử chuyên gia cùng tỉnh Hà Giang đánh giá cụ thể lĩnh vực hạ tầng thủy lợi của Hà Giang, đưa ra những vấn đề phải ưu tiên giải quyết sớm trong thời gian tới. Tỉnh Hà Giang cần đưa ra được một mô hình quản lý các công trình thủy lợi sau đầu tư đảm bảo hiệu quả, thống nhất.
Đối với các kiến nghị của tỉnh, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT sẽ tiếp thu để tổng hợp báo cáo Bộ nghiên cứu và báo cáo Chính phủ xem xét trong thời gian tới.