‘Giải cứu’ hàng trăm em bé truyền máu song thai trong bụng mẹ

Tiên phong trong phẫu thuật điều trị truyền máu song thai

Tháng 3/2018, lần đầu tiên tại Việt Nam, ca mổ nội soi “trong bụng mẹ” cứu kịp thời song thai mắc hội chứng truyền máu đã diễn ra thành công tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Hà Nội.

Ths.BS Đinh Thị Hiền Lê - Bác sĩ cao cấp khoa Phụ sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Hà Nội, người đầu tiên thực hiện thành công ca điều trị truyền máu song thai tại Việt Nam, nhớ lại: “Đó là ca mổ can thiệp bào thai đầu tiên do các bác sĩ Việt Nam thực hiện. Chúng tôi phải đối mặt với nhiều rủi ro bởi bệnh lý phức tạp vì nhau bám mặt trước, một bé dây nhau bám màng, bé còn lại nhau bám mép lệch tâm nên khó khăn vì không có lối đi vào để xử lý. Nhưng nếu không can thiệp, cặp song sinh tử vong gần như 100% và tính mạng của mẹ cũng nguy kịch…”

Những giây phút đầu tiên của ca mổ, cả ekip căng như dây đàn. Chỉ một sơ sót nhỏ thôi, có thể mất cả mẹ và 2 thai nhi. Chúng tôi thậm chí phải mổ trong tư thế quỳ. Đây là ca mổ rất phức tạp, các thao tác phẫu thuật nội soi thai nhi khi nhau bám mặt trước chẳng khác gì bác sĩ phải ngửa mặt lên trần nhà mà mổ.”

Truyền máu song thai là biến chứng nguy hiểm của song thai cùng trứng, chung bánh nhau khác túi ối. Đây là hội chứng hiếm gặp, chiếm tỷ lệ khoảng 1/10.000 ở bà mẹ mang song thai. Nếu thai phụ mắc hội chứng này trước tuần 20, tỷ lệ tử vong gần như 100%; trước tuần thứ 26, khả năng thai chết trong bụng mẹ lên đến 80-90% hoặc chịu những tổn thương thần kinh, di chứng não nặng nề… nếu không được can thiệp kịp thời và đúng cách.

Ths.BS Đinh Thị Hiền Lê cùng cộng sự tại BVĐK Tâm Anh, Hà Nội đã điều trị thành công cho hàng trăm thai phụ mắc hội chứng truyền máu song thai.

Hàng trăm thai nhi được cứu sống

Sau 2 năm triển khai kỹ thuật điều trị truyền máu song thai, các bác sĩ BVĐK Tâm Anh, Hà Nội đã lập nên nhiều kỳ tích trong lĩnh vực y học bào thai, "giải cứu" hàng trăm thai nhi ngay trong bụng mẹ như: tam thai 16 tuần mắc hội chứng truyền máu song thai (TMST); song thai 20 tuần bị TMST giai đoạn IV, một thai đã cạn sạch ối, thai còn lại bị phù toàn thân, tràn dịch màng tim, màng phổi, màng bụng, các mạch máu nuôi thai đã bị biến loạn, thai nhi bị phù và suy tim nặng; song thai bị hội chứng truyền máu giai đoạn III, biến loạn doppler động mạch não, mất sóng tâm trương của động mạch não…

Cặp song thai mắc cùng lúc 3 hội chứng hiếm gặp được cứu sống và chào đời khỏe mạnh tại BVĐK Tâm Anh, Hà Nội.

Theo Ths.BS Đinh Thị Hiền Lê, điều trị truyền máu song thai được coi là tinh hoa trong lĩnh vực y học bào thai. Để thực hiện thành công kỹ thuật này, không chỉ đòi hỏi bác sĩ chuyên môn cao và "tinh thần thép" mà phương tiện máy móc hỗ trợ cũng là điều kiện tiên quyết.

Cụ thể, việc đưa dụng cụ vào can thiệp trong buồng ối cần thực hiện cực kỳ chuẩn xác, không cho phép bất kỳ sai sót nào. Chính vì vậy, có những trường hợp bác sĩ phải mổ trong tư thế quỳ vì đường phẫu thuật giữa hai thai là một khe rất hẹp, chỉ chừng 1mm qua thành bụng và cơ tử cung.

Hệ thống máy siêu âm màu hiện đại tại BVĐK Tâm Anh giúp phát hiện sớm hội chứng truyền máu song thai và can thiệp kịp thời.

BVĐK Tâm Anh, Hà Nội là một trong những bệnh viện tiên phong đầu tư hệ thống trang thiết bị hiện đại trong chẩn đoán và can thiệp bào thai như: hệ thống máy siêu âm 2D, 3D, 4D, siêu âm Doppler màu cho phép tầm soát dị tật mạch máu ở tim và não của thai nhi; máy Multibeam (Đức) áp dụng cho kỹ thuật điều trị truyền máu song thai…

Bên cạnh đó, với việc liên tục cập nhật các kỹ thuật tiên tiến trên thế giới cùng đội ngũ bác sĩ Sản khoa giàu kinh nghiệm, đặc biệt là Ths.BS Đinh Thị Hiền Lê - bác sĩ người Việt đầu tiên được đào tạo chính quy về kỹ thuật can thiệp bào thai tại Pháp, chuyên gia hàng đầu trong điều trị truyền máu song thai tại Việt Nam, BVĐK Tâm Anh không chỉ cứu sống hàng trăm em bé bị hội chứng truyền máu song thai mà còn thực hiện thành công nhiều kỹ thuật can thiệp bào thai phức tạp.

“Ngoài phẫu thuật điều trị truyền máu song thai, chúng tôi đang ấp ủ nhiều kỹ thuật cao trong y học bào thai như điều trị rối loạn dẫn truyền thần kinh tim, dẫn lưu bàng quang, phẫu thuật nứt đốt sống… Các kỹ thuật này cực kỳ khó, đòi hỏi đội ngũ bác sĩ tay nghề cao và trang thiết bị hiện đại. Nhưng chúng tôi tin rằng với những thành tựu đã đạt được, chúng tôi sẽ tiến tới chinh phục những đỉnh cao hơn nữa”, Ths.BS Đinh Thị Hiền Lê chia sẻ.

Châu Bùi