Trả lời kiến nghị trên, Bộ Xây dựng cho biết, về giá bán nhà ở xã hội (NƠXH), hiện nay, Chính phủ đang tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) theo ý kiến của các Đại biểu Quốc hội sau khi lấy ý kiến lần thứ 1 tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội Khóa XV. 

Theo đó, tại Điều 84 dự thảo quy định về việc xác định giá thuê, thuê mua, bán NƠXH như sau: Giá bán được xác định trên cơ sở tính đủ các chi phí để thu hồi vốn đầu tư xây dựng nhà ở, bao gồm cả chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, chi phí đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật (nếu có) trong phạm vi dự án, lãi vay (nếu có).

Các chi phí hợp lý, hợp lệ của doanh nghiệp, bao gồm chi phí tổ chức bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp, các khoản chi có đủ hóa đơn, chứng từ liên quan trực tiếp đến dự án đầu tư xây dựng theo quy định của pháp luật, lợi nhuận định mức 10% đối với phần diện tích xây dựng NƠXH không tính các khoản ưu đãi của Nhà nước và kinh phí bảo trì do người mua phải nộp theo quy định không được tính vào giá bán.

Giá thuê mua được xác định như giá bán và không tính kinh phí bảo trì nhà ở do người thuê mua nộp theo quy định của Luật Nhà ở. Giá thuê do chủ đầu tư thỏa thuận với bên thuê.

Đồng thời, tại Điều 82 dự thảo đã quy định các ưu đãi chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng NƠXH. 

Cụ thể như miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, ưu đãi về thuế theo pháp luật về thuế, chủ đầu tư được hưởng lợi nhuận 10% phần diện tích xây dựng nhà ở xã hội, được hưởng ưu đãi đối với phần diện tích đất hoặc diện tích sàn kinh doanh thương mại và không phải hạch toán vào giá NƠXH.

“Các quy định nêu trên sau khi được thông qua sẽ khuyến khích, đẩy mạnh đầu tư, phát triển nhà ở xã hội và đảm bảo giá NƠXH ở mức phù hợp để cán bộ, công nhân, người lao động có thu nhập thấp có điều kiện để lựa chọn mua, thuê mua hay thuê nhà ở, ổn định cuộc sống” - Bộ Xây dựng đánh giá.

Giá nhà ở xã hội tăng thế nào sau khi mở bán? 

Một chủ đầu tư làm NƠXH tại Hà Nội cho biết, ghi nhận trong 5 năm qua, giá NƠXH đã tăng gần gấp đôi. Trước đây, tại Hà Nội, giá NƠXH khoảng 13 - 15 triệu đồng/m2 nhưng nay đã gần 20 triệu đồng/m2.

Nhiều dự án nhà ở xã hội đang được giao dịch với giá gấp đôi lúc mở bán cách đây 5-7 năm. (Ảnh: Hồng Khanh)

Thực tế, giá NƠXH mới nhất ở Hà Nội vừa được mở bán là gần 20 triệu đồng/m2. Đây là mức giá NƠXH được phê duyệt cao nhất từ trước đến nay tại Hà Nội. Tuy nhiên, do nhu cầu cao, 1.300 người đã phải bốc thăm để chọn 149 suất nhà ở xã hội với tỷ lệ chọn 1/9. 

Theo ông Nguyễn Mạnh Khởi, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng), ba năm vừa qua, Hà Nội mới có một dự án NƠXH đủ điều kiện mở bán nên người dân thi nhau nộp hồ sơ. Điều này cho thấy, nhu cầu thực về nhà ở rất cao. 

Ghi nhận từ thực tế cho thấy, tại Hà Nội, một số dự án NƠXH đã đưa vào sử dụng 5 – 7 năm, giá giao dịch trên thị trường đều cao gấp đôi. Thậm chí có dự án sử dụng hơn chục năm cao gấp 3 lần so với lúc mở bán.

Như ở dự án NƠXH Đồng Mô Đại Kim (tên thương mại Đại Kim Building) trên địa bàn phường Đại Kim (quận Hoàng Mai), giá bán ban đầu là gần 15 triệu đồng/m2. Dự án này bàn giao cho người dân về ở được hơn 5 năm. Hiện một số căn rao bán với mức giá 27 - 32 triệu đồng/m2. 

Cũng trên địa bàn quận Hoàng Mai, cụm dự án nhà ở xã hội Rice City – Tây Nam Linh Đàm (phường Hoàng Liệt) bàn giao cho người dân về ở từ đầu năm 2016, hiện nhiều căn hộ đang rao bán với mức giá 30 - 33 triệu đồng/m2, tùy vị trí.

Hay tại dự án NƠXH đầu tiên của Hà Nội là dự án CT1 Ngô Thì Nhậm (quận Hà Đông) đã được bàn giao cho người dân về ở từ năm 2011, cách đây hơn 11 năm với mức giá 8,8 triệu đồng/m2 thì nay nhiều căn hộ đang rao bán với mức giá khá cao, dao động 21 – 34 triệu đồng/m2.

Có thể thấy, không chỉ tăng giá ở dự án NƠXH mở bán lần đầu tại thị trường thứ cấp giá NƠXH cũng đi lên trong nhiều năm qua. 

Đại diện một đơn vị đang phát triển NƠXH cho rằng, hiện tại, căn hộ thương mại phân khúc trung bình (25-30 triệu đồng m2) gần như vắng bóng. Trong khi đó, NƠXH sau 5 năm đã đủ được chuyển nhượng vì vậy đây trở thành nguồn cung bù đắp sự thiếu hụt này với giá tăng tiệm cận các căn hộ thương mại do phụ thuộc vào nguồn cung thị trường nhà ở tại thời điểm đó. 

Đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội, đã xây hơn 94.000 căn

Theo Bộ Xây dựng, việc triển khai Đề án 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội đến nay đã hoàn thành xây dựng 181 dự án nhà ở xã hội, với gần 94.400 căn hộ, tổng diện tích hơn 4,8 triệu m2.

Cùng với số căn hộ đã hoàn thành, Bộ Xây dựng cho biết, các địa phương đang tiếp tục triển khai 291 dự án nhà ở xã hội, quy mô xây dựng khoảng 271.500 căn hộ, với tổng diện tích sàn khoảng 14.520.000m2.

Liên quan đến việc giải ngân gói tín dụng 120.000 tỷ đồng, Bộ cho hay, hiện có 11 địa phương công bố danh mục 24 dự án đủ điều kiện vay, với nhu cầu vay vốn khoảng 12.400 tỷ đồng.

Để triển khai hiệu quả gói tín dụng 120.000 tỷ đồng, thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ phối hợp các bộ, ngành liên quan lập tổ công tác đôn đốc, tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong giải ngân vốn.