Động thái này không chỉ giúp củng cố chính sách ưu đãi hiện tại mà còn mở ra hướng đi đầy hứa hẹn cho ngành công nghiệp ô tô Việt Nam, nhằm đẩy mạnh hiện đại hóa và tham gia sâu rộng vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Bộ Tài chính khẳng định rằng việc gia hạn chương trình ưu đãi thuế là cần thiết để thực thi chiến lược công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, mà còn giúp các doanh nghiệp trong nước mở rộng sản xuất và giảm sự phụ thuộc vào ô tô nhập khẩu nguyên chiếc từ ASEAN. Với mức thuế suất nhập khẩu 0% từ khu vực này, việc giảm nhập sẽ hỗ trợ bảo vệ và phát triển các nhà sản xuất trong nước.
Điểm nổi bật của chương trình là tác động tích cực đến các ngành phụ trợ, đặc biệt là sản xuất linh kiện và phát triển hạ tầng ô tô điện. Các doanh nghiệp như VinFast và Công ty TMT đã gặt hái nhiều thành công và đang khẳng định tên tuổi trong lĩnh vực ô tô điện – một xu hướng phát triển toàn cầu.
Bằng cách gia hạn chương trình đến năm 2027, Bộ Tài chính mong muốn đồng bộ các chính sách ưu đãi thuế trong lĩnh vực sản xuất và lắp ráp ô tô. Điều này được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng vững chắc cho ngành công nghiệp ô tô trong nước bứt phá về năng lực sản xuất và tăng cường tỷ lệ nội địa hóa.
Hiệu quả của Chương trình ưu đãi thuế CNHT ô tô đã được minh chứng bằng những con số ấn tượng. Tính đến ngày 31/5/2024, các doanh nghiệp tham gia chương trình đã sản xuất hơn 3,3 triệu sản phẩm, với tổng số thuế được hoàn lên tới 116,8 tỷ đồng, trung bình mỗi năm là khoảng 39 tỷ đồng. Bảy kỳ ưu đãi thuế đã thu hút sự tham gia của 17 doanh nghiệp tiêu biểu tại các địa phương như Bắc Ninh, Hà Nội, Hải Phòng và Bình Phước.
Theo Hiệp hội Doanh nghiệp Cơ khí Việt Nam (VAMI), chính sách ưu đãi thuế nhập khẩu 0% cho nguyên liệu, linh kiện sản xuất CNHT đã giúp doanh nghiệp ổn định sản xuất, nâng cao năng lực cạnh tranh và đầu tư vào công nghệ hiện đại. VAMI nhận định, chính sách này đóng vai trò quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp tự tin mở rộng quy mô, cải tiến công nghệ và từng bước hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Gia hạn chương trình đến năm 2027 không chỉ đơn thuần là sự kéo dài của một chính sách ưu đãi, mà còn là cam kết mạnh mẽ từ Chính phủ trong việc đồng hành cùng doanh nghiệp. Đây cũng là nền tảng quan trọng để xây dựng một ngành công nghiệp ô tô hiện đại, tự chủ và bền vững. Những tác động tích cực mà chương trình mang lại sẽ tiếp tục thúc đẩy ngành công nghiệp ô tô Việt Nam định vị trên bản đồ kinh tế công nghiệp quốc tế.
Liên quan đến riêng công nghiệp ô tô, kể từ thời điểm đại dịch Covid-19, Chính phủ đã 4 lần ban hành Nghị định liên quan đến việc giảm lệ phí trước bạ cho ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước. Lần đầu tiên, ưu đãi này được áp dụng trong thời gian 6 tháng cuối năm 2020; lần thứ hai áp dụng từ tháng 12/2021 đến hết tháng 5/2022, lần thứ 3 là 6 tháng cuối năm 2023 và gần đây nhất là ưu đãi giảm 50% phí trước bạ cho 3 tháng 9, 10, 11 năm 2024.
PGS.TS Ngô Trí Long cho rằng, thị trường ô tô Việt Nam vốn yếu, mặc dù các hãng xe đua nhau giảm giá, khuyến mại lớn chưa từng thấy. Trong bối cảnh này, một cú hích từ Chính phủ như việc giảm lệ phí trước bạ sẽ giúp người dân mạnh dạn hơn trong việc chi tiêu, mua sắm ô tô, qua đó kích thích kinh tế phát triển.
Tương tự như vậy, chính sách ưu đãi thuế nhập khẩu cho linh kiện sản xuất công nghiệp hỗ trợ sẽ giúp doanh nghiệp ngành này hồi phục mạnh mẽ hơn sau những đợt suy giảm từ sau đại dịch.