Dự thảo Luật Công đoàn sửa đổi: Chăm lo thiết thực đời sống người lao động

Nhiều điểm mới trong Dự thảo Luật Công đoàn (sửa đổi)

Sáng 8/10, tại Thái Nguyên, Tổng liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Việt Nam đã tổ chức Hội nghị gặp mặt báo chí thông tin về tình hình công nhân, công đoàn và Dự án Luật Công đoàn.

Về Dự thảo Luật Công đoàn (sửa đổi), ông Ngọ Duy Hiểu - Phó Chủ tịch Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam cho biết Luật Công đoàn hiện hành (Luật Công đoàn 2012, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2013) là cơ sở pháp lý quan trọng bảo đảm cho Công đoàn Việt Nam thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ... Song sau hơn 10 năm thực hiện Luật đã xuất hiện những yêu cầu, đòi hỏi cần tiếp tục sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện để khắc phục một số hạn chế còn tồn tại, đáp ứng hoạt động của tổ chức Công đoàn trong thời kỳ mới cũng như phù hợp với Hiến pháp 2013, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật hiện hành.

Trên cơ sở kế thừa và giữ nguyên những nội dung đã khẳng định được tính hợp lý, ổn định, hiệu quả của Luật Công đoàn 2012; dự thảo Luật Công đoàn (sửa đổi) tập trung sửa đổi, bổ sung những nội dung liên quan đến tổ chức bộ máy, tài chính công đoàn phù hợp với thể chế chính trị và yêu cầu phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế ở nước ta.

Theo thông tin tại hội nghị, Dự thảo Luật Công đoàn (sửa đổi) gồm 6 chương, 36 điều (sửa đổi, bổ sung 32 điều; thêm mới 5 điều, bỏ 1 điều so với Luật Công đoàn 2012).

Những nội dung thay đổi chủ yếu gồm: Sửa đổi về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng; Hoàn thiện quy định về tổ chức bộ máy công đoàn, cơ chế quản lý cán bộ công đoàn và tăng cường vai trò của Công đoàn Việt Nam trong bối cảnh mới; Hoàn thiện cơ chế tài chính công đoàn trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng và sự ra đời của tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp ngoài hệ thống Công đoàn Việt Nam; Hoàn thiện các quy định của pháp luật công đoàn, đảm bảo cho Công đoàn Việt Nam thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ trong bối cảnh mới.

Đảm bảo phúc lợi người lao động, giữ mức đóng phí công đoàn 2%

Về hoàn thiện cơ chế tài chính công đoàn và quy định mức đóng kinh phí công đoàn trong bối cảnh mới, Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam cho biết, về cơ bản Quốc hội đã xem xét và đồng tình với mức đóng phí công đoàn 2%, mặc dù một số doanh nghiệp có ý kiến giảm nhưng lựa thấy mức này vẫn trong sức chịu đựng của doanh nghiệp. Mặt khác mức đóng này là cần thiết để đảm bảo chăm lo đời sống cho người lao động.

Trước đó, viện dẫn tại dự thảo luật, Tổ chức công đoàn cho biết đơn vị này đề xuất Kế thừa và giữ nguyên đối tượng nộp và mức đóng 2% kinh phí công đoàn theo quy định hiện hành tại điểm b khoản 1 Điều 29. Đây là một mức đóng đã được áp dụng từ năm 1957, nhằm đảm bảo nguồn tài chính cho tổ chức công đoàn trong việc chăm lo, bảo vệ quyền lợi của người lao động và xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ.

Đơn vị này cho biết, nguồn kinh phí công đoàn này chủ yếu để chăm lo cho người lao động vì số tiền được tập trung cho công đoàn cơ sở (chiếm gần 75%) để chăm lo tốt hơn phúc lợi cho người lao động. Trong đó, chi cho phúc lợi, đại diện, chăm lo, đào tạo nâng cao trình độ, kỹ năng cho đoàn viên và người lao động chiếm hơn 84% tổng số chi.

Nguồn thu kinh phí 2% là đóng góp của đơn vị sử dụng lao động cho tổ chức và hoạt động của công đoàn nhằm bảo đảm cho công đoàn thực hiện tốt trách nhiệm chăm lo cho người lao động, đồng thời cũng để đảm bảo vai trò của công đoàn trong việc xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ. Như vậy, nguồn kinh phí công đoàn được sử dụng mang lại lợi ích cho cả người lao động và người sử dụng lao động, thúc đẩy xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ trong doanh nghiệp.

Cũng theo Tổng Liên đoàn thì mức đóng 2% vẫn nằm trong phạm vi chấp nhận được đối với sức chịu đựng của các tổ chức, doanh nghiệp.

Việc giữ nguyên mức đóng này đã tạo ra nhiều ý kiến tranh luận trong thời gian qua. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam khẳng định, tỷ lệ 2% là phù hợp với thực tế và đóng góp vào việc bảo đảm phúc lợi ổn định cho người lao động.

Bên cạnh đó, dự thảo bổ sung các quy định về miễn, giảm và tạm dừng đóng kinh phí công đoàn trong các trường hợp doanh nghiệp giải thể, phá sản, hoặc gặp khó khăn về kinh tế. Những quy định này nhằm giảm bớt gánh nặng cho các doanh nghiệp trong thời kỳ khó khăn, nhưng vẫn đảm bảo được sự đồng hành của công đoàn trong việc chăm lo cho người lao động. 

Dự thảo cũng đã bổ sung các quy định mới về kiểm tra, thanh tra, và kiểm toán công đoàn nhằm tăng cường giám sát của các cơ quan chức năng, đảm bảo việc sử dụng kinh phí công đoàn được thực hiện một cách minh bạch và hiệu quả. Đặc biệt, Điều 34 bổ sung một quy định hoàn toàn mới về việc công khai tài chính công đoàn, đảm bảo rằng mọi hoạt động liên quan đến tài chính đều được kiểm tra và công khai định kỳ, giúp tăng cường lòng tin của đoàn viên và người lao động đối với tổ chức công đoàn. Ông Ngọ Duy Hiểu - Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam cho biết, quy định định kỳ 2 năm, Công đoàn phải báo cáo với quốc hội về công khai tài chính công đoàn.

Mẫn Chi