Đảo Man (Isle of Man) là một vùng đất tự trị, lãnh thổ phụ thuộc của Hoàng gia Anh, nằm ở biển Ireland giữa đảo Anh và đảo Ireland, đây cũng là nơi có nhiều truyền thuyết về các vị thần biển và quái vật đảo.
Đây cũng là quê hương của giống mèo không có đuôi, chúng là một loài động vật kỳ dị và hiếm gặp vì thấy đầu mà không thấy đuôi.
Tuy nhiên, đến giữa thế kỷ 18, người ta đã phát hiện ra rằng số lượng của loài mèo không có đuôi này lại dần tăng lên, vì vậy một số người đặt tên cho chúng là mèo Manx theo tên địa lý.
Giống như những con mèo khác, mèo của đảo Isle of Man rất dễ thương và trông khá giống với loài mèo Anh lông ngắn. Chân sau của chúng dài hơn chân trước và nó bước đi thì giống như một con thỏ. Mèo Manx có tất cả các màu và mẫu lông, mặc dù các cá thể mèo có bộ lông màu trắng hoàn toàn rất hiếm, và những con mèo có bộ lông nguyên thủy lại càng ít hơn nữa. Các biến thể mèo lông dài đôi khi được coi là một giống riêng biệt, Mèo Cymric.
Mèo Manx là một giống mèo có đặc điểm đặc trưng là hoàn toàn không có đuôi, tuy nhiên, cũng có một số cá thể giống này có một cái cuống nhỏ, biểu thị của việc có một cái đuôi. Hầu như tất cả mọi người nhìn thấy một con mèo thuộc giống này đều hỏi: "Đuôi của chúng ở đâu vậy?" Câu hỏi này cũng mang đến nhiều câu chuyện về nguồn gốc của giống mèo này.
Chẳng hạn, vào thời điểm xảy trận đại hồng thủy mèo Manx đã đến muộn và kết quả là khi nhảy vào trong thuyền, đuôi của chúng đã bị mắc kẹt và đứt lìa ra khi cánh cửa trên con tàu Noah đóng lại, bởi vậy chúng đã bị mất đuôi và di truyền đặc điểm này cho con cháu về sau.
Nhưng cũng có nhiều người khác cho rằng vào những năm 1930, những con mèo trên đảo đã bị mặc một loại dịch bệnh lạ kì dẫn đến suy giảm quá nửa số lượng mèo trên đảo Isle of Man, những con còn sống sót qua dịch bệnh giao phối cận huyết cùng với những di chứng bệnh tật đã khiến cho các thế hệ về sau bị đột biến và di truyền tính trạng không có đuôi.
Ngoài ra, một số người dân địa phương tin rằng đó giống mèo này được đưa tới đảo nhờ vào những đội tàu buôn Tây Ban Nha từ Viễn Đông đến đảo Man vào thế kỷ 16. Và vì vị trí địa lý của hòn đảo này nằm trong một môi trường tương đối khép kín, bởi vậy giống mèo không đuôi này ít bị lai tạp và vẫn còn giữ nguyên được hình dáng vốn có tại đảo.
Nhìn chung có rất nhiều suy đoán về nguồn gốc của giống mèo này nhưng dường như vẫn chưa có câu trả lời nào thực sự thuyết phục. Và sự bí ẩn về nguồn gốc của mèo Isle of Man đã thu hút nhiều nhà nghiên cứu tìm ra sự thật.
Leslie Lyons, một nhà động vật học chuyên nghiên cứu về mèo tại Đại học Missouri-Columbia đã đến Isle of Man để thu thập các mẫu từ mèo địa phương. Sau một thời gian dài điều tra, cô phát hiện ra rằng không phải tất cả những con mèo Isle of Man đều hoàn toàn không có đuôi và tất nhiên cũng không thể phân loại chúng theo những cái nhìn từ vẻ bên ngoài.
Việc phân loại chúng cần được chia cho số lượng xương đuôi. Nếu một con mèo Manx có 3 đốt sống đuôi ở cuối cột sống, chúng thường được gọi là "không có đuôi", nếu nó có 5 đốt sống đuôi, nó được gọi là "đuôi ngắn", còn lại chúng sẽ có đuôi dài hơn, nhưng khi so với các giống mèo khác thì cái đuôi đó vẫn rất ngắn.
Ngoài ra, theo mức độ thiếu đuôi, mèo Marx được chia thành bốn loại, trong đó loại khác biệt nhất là không xuất hiện một chút đuôi nào và loại có đuôi dài gần như tương tự với mèo thông thường.
Cả bốn loại này đều có đặc điểm khác tương tự nhau như chân sau có phần dài hơn so với chân trước, chiều cao trung bình từ 25 tới 38cm cùng cân nặng 3,5 tới 5,5kg, có đầu tròn, mồm và mũi đều ngắn và nhỏ, mắt tròn lớn và đôi tai dựng đứng.
Tuy nhiên trong thế giới loài mèo cũng có một giống mèo cộc đuôi khác là mèo Japanese Bobtail, về tổng quan loài này sẽ nhìn mảnh mai hơn mèo Manx, đầu sẽ có xu hướng không tròn và giống hình tam giác hơn, ngoài ra chiếc đuôi của mèo Manx cũng trông mập mạp và thẳng, còn mèo Japanese Bobtail lại sở hữu cái đuôi ngắn và xoăn ở chóp đuôi, có những cá thể sẽ cuộn xoăn tròn như một quả bóng trên lưng.
Lyons cũng phát hiện ra một sự thật đáng kinh ngạc rằng tất cả những con mèo trên Đảo Man đều là hậu duệ của những con mèo không có đuôi. Nghiên cứu cho thấy rằng loài mèo này có một gen sở hữu tới bốn đột biến tính trạng, có thể tạo ra một con mèo Manx có đuôi hay đuôi ngắn tùy thuộc vào tình trạng đột biến có thể hiện ra bên ngoài hay không.
Số lượng mèo trên đảo Man ngày càng tăng vì các gen gây đột biến dần chiếm ưu thế. Điều này có nghĩa là đặc điểm của cái đuôi của loài này rất dễ được truyền lại cho thế hệ tiếp theo.
Tuy nhiên, Lyons cũng nhận thấy một điều kỳ lạ: nếu một chú mèo con chưa sinh được thừa hưởng gen này từ cả bố và mẹ thì chú mèo này sẽ rất dễ bị chết từ khi còn trong bụng hoặc cũng chỉ sống sốt được một khoảng thời gian rất ngắn sau khi ra đời. Do đó, gen này ngoài việc khiến mèo mất đuôi thì chúng cũng được coi là "gen gây chết mèo".
Ngay cả khi gen này được di truyền từ chỉ một trong hai bố mẹ, thì tình trang này vẫn có nguy cơ xảy ra nhưng chỉ ở mức thấp. Trên thực tế, đối với mèo, cái đuôi giúp chúng duy trì sự cân bằng cơ thể và cũng được xem như công cụ để truyền đạt ngôn ngữ cơ thể.
Việc mất đuôi có thể coi là một khuyết tật ở mức độ nhất định. Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng sự cân bằng của mèo Isle of Man chủ yếu được kiểm soát bởi tai trong và ít liên quan đến đuôi.
Ngoài ra, mèo Manx được đánh giá cao trong vai trò là một tay săn mồi có tay nghề cao và do đó chúng thường được nông dân tìm kiếm để giải quyết các vấn đề về loài gặm nhấm, và cũng là giống mèo ưa thích trên các con tàu.
Mèo Manx được đánh giá là có tính xã hội, dễ thuần hóa và năng động. Một thuật ngữ địa phương cũ nhằm để nói đến những con mèo trên đảo của họ là stubbin. Mèo Manx đã được đem đi triển lãm trong các Cat show từ những năm 1800, với tiêu chuẩn giống đầu tiên được công bố vào năm 1903.
Ngày nay, mèo Manx là một trong tám giống mèo nổi tiếng nhất trên thế giới và đồng xu mèo Isle of Man là một trong những đồng tiền kỷ niệm bằng kim loại quý phổ biến nhất thế giới. Thiết kế đẹp của nó đã thu hút vô số người theo đuổi nhiệt tình.
Sự tồn tại của mèo Isle of Man có thể là một sai lầm trong lịch sử tiến hóa, nhưng chính những sự sai lầm đó lại mang tới rất nhiều hạnh phúc cho con người.
Theo GenK