Trở lại năm 2000, CIA đã tập hợp một nhóm chuyên gia bên ngoài cơ quan để đưa ra các dự báo về tương lai gần và tiên đoán năm 2015 sẽ như thế nào.
Kết quả là một báo cáo dày 70 trang đã ra đời, đề cập tới mọi lĩnh vực, từ sự trỗi dậy của công nghệ chế tạo những thiết bị cực nhỏ tới những cú sốc về dầu mỏ, thay đổi về nhân khẩu học tới số phận của nền kinh tế toàn cầu.
Theo Telegraph, nhiều dự báo của các chuyên gia là điều không cần bàn cãi, như nước vẫn ướt, đường vẫn ngọt, căng thẳng sắc tộc và tôn giáo sẽ tiếp tục gây ra các cuộc xung đột tại những nước mà bộ máy lãnh đạo quản lý kém.
Tuy nhiên, có những dự đoán đã sai như, năm 2015 chúng ta đều ăn bánh kẹp thịt bò nhân bản vô tính, hay hai miền Triều Tiên sẽ thống nhất.
Hãy cùng xem những dự báo cách đây 15 năm về năm 2015 của các chuyên gia.
Cách mạng Internet: Đúng
Các chuyên gia của CIA đã đúng khi dự đoán về sự bùng nổ của công nghệ số và di động, thứ công nghệ đã làm thay đổi thế giới: "Đường truyền Internet nắm giữ triển vọng về sự kết nối không dây toàn cầu thông qua các thiết bị cầm tay và một lượng lớn các vệ tinh tầm thấp, giá rẻ".
"Giao tiếp không dây toàn cầu", theo các chuyên gia, "sẽ tạo nên sự thay đổi lớn nhất trên thế giới kể từ cuộc cách mạng công nghiệp". Nhìn vào cách các điện thoại thông minh phổ biến khắp toàn cầu, liệu còn có ai không nhất trí với các dự đoán này.
"Cách mạng công nghệ thông tin" như các chuyên gia nhận định, cũng gây ra các hậu quả chính trị. Tại Trung Đông, "sự phản đối được kết nối qua internet" đặt ra những thách thức cho các chính quyền và dự báo này đã đúng với những gì xảy ra trong giai đoạn Mùa xuân Ảrập.
Trong khi đó, công nghệ tương tự sẽ tạo ra những con đường mới cho xung đột giữa các quốc gia. Dự đoán này đã thành thực với các cuộc tấn công mạng gây tranh cãi và Mỹ sử dụng virus Stuxnet để phá hoại chương trình hạt nhân của Iran.
Bùng nổ công nghệ sinh học: Đúng 50%
CIA đã lạc quan quá mức về những tác động của công nghệ sinh học. Dự báo hồi năm 2000 cho rằng việc chép bộ gien cá nhân và thay thế các bộ phận cơ thể bằng đồ nhân tạo sẽ phổ biến. Động vật sẽ được nhân bản để cung cấp thịt trong khi khủng bố sẽ tạo ra các bệnh mới về gien, rất nguy hiểm.
Dự báo còn cho rằng những người siêu giàu sẽ sống lâu hơn hẳn những người còn lại nhờ những tiến bộ về công nghệ y khoa.
Tuy nhiên, những dự báo này dường như không thực tế. Sẽ không có phương pháp chữa trị nào để người giàu sống lâu hơn, trừ khi các phương pháp đó được giữ bí mật với những người còn lại.
Tuy nhiên, có hai dự báo mà CIA đưa ra đã đúng. Đó là chi phí cho nghiên cứu cấu trúc gien đã giảm mạnh trong 5 năm qua và cơ quan y tế Mỹ đã cố lập chuỗi ADN của 125.000 người để giúp chống ung thư.
CIA cũng dự đoán đúng về các loại cây trồng biến đổi gien. Bất chấp phản đối, các giống cây biến đổi gien được sử dụng khắp thế giới, chủ yếu là đậu nành, bông và bắp ngô.
Sự suy yếu của nước Nga: Sai
CIA cho rằng Nga sẽ phản ứng mạnh khi mất đi vị thế siêu cường và nước này sẽ dùng nguồn dự trữ khí như một đòn bẩy để lấy lại vị trí của mình. Và rằng, "hậu quả dễ xảy ra" là một nước Nga suy yếu, liên quan tới khả năng phủ quyết của Nga tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.
Trong thực tế, Tổng thống Putin đã xây dựng được một mạng lưới ảnh hưởng từ Hy Lạp tới Syria, can thiệp vào các cuộc chiến ở nước ngoài, sáp nhập thêm lãnh thổ mới và làm các tham vọng của phương Tây bị tàn lụi. Ngoài ra, số đầu đạn hạt nhân Nga đang sở hữu là hơn 8.000 thay vì 2.500 như dự đoán.
Những dự đoán khác về địa chính trị cũng không chuẩn. Đó là, Hàn Quốc và Triều Tiên thống nhất, một nước Palestine ra đời và tồn tại song song với Israel.
CIA cũng dự đoán, lãnh đạo Cuba Fidel Castro qua đời sau khi đã thoát hàng loạt vụ mưu sát của cơ quan này. Thực tế là đự đoán này không chuẩn.
Dân số thế giới: Đúng một nửa
Báo cáo dự báo của CIA cho rằng, dân số thế giới sẽ tiếp tục tăng, lên hơn 7 tỷ người và sau đó sẽ chậm lại, thậm chí là giảm ở Nga và đông Âu. Sự thực là, dân số Nga hiện giờ thấp hơn năm 2000.
CIA cũng dự báo sai về châu Phi. Thay vì giảm dân số do đại dịch AIDS, lượng người ở các nước tiểu vùng Sahara đã tăng mạnh, trong khi nền kinh tế của những nước này lại không được như kỳ vọng.
Khủng hoảng nhân khẩu học của phương Tây: Đúng
CIA dự báo dân số già tại các nước phát triển sẽ gây khủng hoảng chậm tại phương Tây. Cụ thể, CIA dự báo, "lượng người lao động về hưu sẽ gây căng thẳng cho hệ thống y tế, lương hưu, dịch vụ xã hội".
"Các chính phủ sẽ phải tìm cách giảm nhẹ tình trạng này bằng các biện pháp như trì hoãn về hưu, khuyến khích phụ nữ tham gia lực lượng lao động và dựa vào lao động di cư".
"Người nhập cư sẽ làm cho việc hòa nhập xã hội và chính trị trở nên phức tạp hơn. Một số đảng phái chính trị sẽ tiếp tục kêu gọi chống người nhập cư, phản đối sức ép lên hệ thống dịch vụ xã hội", dự báo nêu rõ.
Ngoài ra, "các nước châu Âu và Nhật sẽ phải đối mặt với tình thế tiến thoái lưỡng nan khi vừa tìm cách bảo vệ biên giới quốc gia và bản sắc văn hóa lại vừa phải giải quyết sự mất cân bằng của thị trường lao động".
Các dự báo trên đều chuẩn.
Khủng bố quốc tế: Đúng 50%
CIA dự báo, các cuộc tấn công khủng bố chết người và tinh vi hơn sẽ xảy ra sau sự kiện 11/9/2001. Tuy nhiên, cơ quan này không tưởng tượng được quy mô mà ở đó, lực lượng khủng bố sẽ định hình chính sách ngoại giao của phương Tây trong 10 năm tới.
Ngoài ra, các chuyên gia CIA tiên đoán, các nhóm nổi dậy, bọn buôn lậu và các băng nhóm khắp thế giới sẽ lợi dụng sự toàn cầu hóa để liên kết với nhau thành những mạng lưới lớn chưa từng có.
Tuy nhiên, thực tế còn kinh khủng hơn dự báo. Nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) đã dùng vũ khí hóa học cướp được từ chính phủ Syria và dùng nó để chế tạo các vũ khí hóa học cho nhóm. IS là một nhóm khủng bố tinh vi, đã tiến hành hoặc ít nhất là khơi gợi hàng loạt vụ tấn công trên toàn cầu. IS lấy tiền qua nhiều nguồn, từ các hoạt động tội ác tới bán dầu.
Hoài Linh