XEM CLIP:
Háo hức với dự án trồng chuối “khủng”
Năm 2010, Công ty TNHH Globe Farm Hàn Quốc được UBND tỉnh Nghệ An chấp thuận đầu tư gần 4 triệu USD vào dự án trồng chuối xuất khẩu tại xã Viên Thành, huyện Yên Thành.
Trên diện tích đất hơn 50ha (chiếm 1/3 đất nông nghiệp của xã), dự án này được người dân cũng như chính quyền địa phương háo hức với hy vọng sẽ mang lại nhiều việc làm, thay đổi diện mạo cho một vùng quê nghèo.
Để thực hiện dự án có quy mô 100.000 tấn/năm, thông qua Hợp tác xã Viên Thành, tháng 6/2010, Công ty Globe Farm đã ký hợp đồng thuê gần 50ha đất của gần 800 hộ dân với giá thuê 30 USD/năm.
Cánh đồng trồng chuối triệu đô bị bỏ hoang, thành nơi chăn thả trâu bò |
Nhiều công trình như nhà điều hành, hội trường, nhà ở,... bị bỏ hoang |
Sau khi thuê đất, Globe Farm đầu tư hàng chục tỷ đồng để xây dựng đồng bộ hệ thống nhà xưởng, vườn ươm, kho, nhà ở cho công nhân, sơ chế chuối xuất khẩu,...
Đơn vị này nhập mô chuối từ Philippines để ươm và trồng 140.000 cây giống theo chương trình ứng dụng công nghệ cao.
Trong thời kỳ “hoàng kim” của mình, công ty có lúc thuê hơn hơn 100 nhân công địa phương vào làm việc.
Người dân tận dụng nhà hoang để nuôi nhốt gia súc |
Dãy nhà ở cho công nhân |
Tuy nhiên, vì nhiều lý do, chỉ vài năm sau số lượng lao động vào làm việc cũng bớt dần, đất đai bắt đầu để trống.
Đến năm 2016, Globe Farm tuyên bố phá sản, cánh đồng chuối rộng mênh mông dần rơi vào cảnh hoang hóa, thành nơi chăn thả trâu bò. Khu nhà xưởng dần hoang tàn, xuống cấp trầm trọng.
Từ 2016 đến nay, hàng trăm hộ dân xã Viên Thành không có đất để sản xuất, tiền thuê đất cũng không nhận được.
Bất ngờ văn bản xin tiền thuê đất
Mới đây, Công ty Globe Farm bất ngờ có văn bản gửi chính quyền địa phương và người dân cho thuê đất trình bày “hoàn cảnh”, đồng thời xin luôn tiền thuê đất để... tạo điều kiện cho doanh nghiệp thanh lý hợp đồng.
Trong văn bản ghi: “Nay do điều kiện bất khả kháng, thời tiết gió Lào nắng nóng và mùa hè, rét đậm rét hại vào mùa đông, nhà đầu tư không thể sản xuất kinh doanh được từ năm 2014...
Bên trong nhà trống không, xuống cấp trầm trọng |
Người dân đậy lại giếng nước tránh trẻ con, trâu bò rơi trúng |
Sản phẩm chuối trồng ra không xuất khẩu được, thua lỗi kéo dài do bất khả kháng, dự án hoàn toàn thất bại. Nên kính đề nghị toàn thể hộ dân có đất cho thuê trồng chuối tại xã Viên Thành xem xét hỗ trợ chỉ thu tiền thuê đất đến năm 2016, tạo điều kiện cho doanh nghiệp thanh lý hợp đồng, trả lại đất sản xuất cho người dân sản xuất”.
Bà Trần Thị Minh (trú xóm 9, xã Viên Thành) có đất tại dự án cho biết, giai đoạn từ năm 2010-2015, công ty Globe Farm trả tiền thuê đất đầy đủ, nhưng từ 2016-2018 thì nợ. Cuối tháng 10 vừa qua công ty này trả thêm 1 năm, vẫn còn nợ 2 năm.
“Mới đây, chúng tôi được lãnh đạo xã và HTX Viên Thành vận động xin không lấy tiền thuê đất 2 năm của công ty vì họ không còn khả năng chi trả. Thấy công ty làm ăn thua lỗ, phá sản nên chúng tôi cũng thông cảm và đồng ý”, bà Minh tâm sự.
Văn bản xin tiền thuê đất của công ty Globe Farm |
Ông Đặng Quang Hoàng - Chủ tịch UBND xã Viên Thành cho biết, mỗi năm Globe Farm phải chi trả hơn 600 triệu tiền thuê đất, hiện công ty này vẫn nợ người dân 2 năm.
Nói về việc doanh nghiệp xin không trả tiền thuê đất nhưng lãnh đạo công ty không về trực tiếp trao đổi với người dân, ông Hoàng cho hay phía công ty này đưa ra nhiều lý do và phó mặc lại cho địa phương.
Muốn hoàn thổ khu đất này phải tốn 800 triệu đồng, trong khi doanh nghiệp chỉ trả 500 triệu |
Bản đồ dự án trồng chuối được treo tại UBND xã Viên Thành |
“Cứ để hoang đất mãi chúng tôi cũng thấy nóng ruột nên đành gắng vận động người dân theo như yêu cầu của doanh nghiệp chứ không còn cách nào khác. Hiện nay, tất cả các hộ dân đều đã đồng ý không nhận tiền thuê đất 2 năm 2017, 2018” ông Hoàng nói.
Theo vị chủ tịch xã, phải mất hơn 800 triệu đồng để hoàn thổ lại đất cho người dân sản xuất nông nghiệp, tuy nhiên công ty này chỉ chuyển cho địa phương 500 triệu.
“Chúng tôi đang trình xin huyện, tỉnh hỗ trợ thêm 300 triệu để hoàn thổ lại diện tích, bàn giao cho người dân trong cuối năm nay. Nếu như có doanh nghiệp nào muốn vào thuê đất để đầu tư dự án khác thì chúng tôi rất vui”, ông Hoàng nói.
Thê thảm những dự án triệu đô của Mitraco Hà Tĩnh
Hàng triệu USD được rót vào mỗi dự án, thế nhưng chỉ sau vài năm hoạt động nhiều dự án của Tổng công ty Khoáng sản và Thương mại Hà Tĩnh - CTCP (Mitraco) rơi vào thua lỗ, buộc phải đóng cửa, hoặc bị ngân hàng phát mại.
Phạm Tâm - Quốc Huy