- Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH (Bộ GD-ĐT) Bùi Anh Tuấn đã có trao đổi với VietNamNet về những điểm mới gây tranh cãi trong Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều quy định đào tạo liên thông trình độ CĐ, ĐH vừa được trưng cầu ý kiến rộng rãi.

Siết chặt liên thông các ngành y dược

Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH (Bộ GD-ĐT) Bùi Anh Tuấn cho biết:  Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều quy định đào tạo liên thông trình độ CĐ, ĐH ban hành tại Thông tư 55 /2012/TT-LT/ BGD ĐT ngày 25/12/2015 của Bộ trưởng BGDĐT (sau đây gọi là Dự thảo) có những điểm mới như sau:

Về điều kiện để đào tạo liên thông, ngoài điều kiện trước đây đã quy định phải có quyết định giao nhiệm vụ mở ngành đào tạo thì nay Dự thảo bổ sung thêm điều kiện phải có ít nhất 1 khóa tốt nghiệp trình độ CĐ, ĐH theo hình thức đào tạo chính quy đối với ngành dự kiến đào tạo liên thông để nâng cao chất lượng đào tạo.

 {keywords} 
Vụ trưởng Vụ Giáo dục ĐH (Bộ GD-ĐT) Bùi Anh Tuấn

Dự thảo quy định chặt chẽ hơn về văn bằng và thời gian tích luỹ kinh nghiệm công tác của người dự thi vào các ngành khoa học sức khỏe. Đặc biệt, không đào tạo hình thức vừa làm, vừa học đối với các ngành Y đa khoa, Răng Hàm Mặt, Y học cổ truyền, Y học dự phòng, Dược sĩ trình độ CĐ, ĐH.

Thay đổi việc khống chế chỉ tiêu đào tạo liên thông chính quy từ chỗ tính theo tổng chỉ tiêu tuyển sinh hệ chính quy của trường chuyển sang tính theo từng ngành đào tạo để đảm bảo chất lượng đào tạo của từng ngành. Theo đó, chỉ tiêu liên thông không vượt quá 15% chỉ tiêu của ngành đối với các ngành về khoa học sức khỏe và không vượt quá 20 % chỉ tiêu của ngành đối với các ngành khác.

Vấn đề tuyển sinh: thay bằng quy định riêng về môn thi và hình thức thi tuyển đối với thí sinh đã tốt nghiệp trình độ trung cấp, CĐ dưới 36 tháng và trên 36 tháng, Dự thảo quy định hình thức thi tuyển và xét tuyển đối với tuyển sinh liên thông để phù hợp với xu hướng đổi mới tuyển sinh ĐH, CĐ hiện nay và bổ sung thêm điều kiện xét tuyển thẳng vào học trình độ CĐ. Đồng thời, các cơ sở đào tạo phải xây dựng và ban hành Quy chế tuyển sinh liên thông phù hợp với các quy định hiện hành để cụ thể và minh bạch công tác tuyển sinh liên thông của cơ sở mình.

Các trường có đào tạo liên thông phải thông báo công khai về ngành đào tạo liên thông, chỉ tiêu đào tạo liên thông đối với từng ngành....

Nới tiêu chuẩn thi liên thông?

Theo quy định hiện hành, tại Điều 9 Thông tư số 55/2012/TT-BGD ĐT quy định, đối với hình thức liên thông chính quy và không chính quy, người có bằng tốt nghiệp trung cấp nghề, TCCN, CĐ nghề, CĐ chưa đủ 36 tháng kể từ ngày được cấp bằng tốt nghiệp tính đến ngày nộp hồ sơ thi lên trình độ CĐ hoặc đại học phải dự thi các môn văn hóa, năng khiếu theo khối thi của ngành thí sinh đăng ký học liên thông trong kỳ thi tuyển sinh CĐ, ĐH chính quy hoặc không chính quy tương ứng.

Tuy nhiên, trong Dự thảo mới, những quy định này đã được bỏ. Quy định mới đang được cho là có sự nới lỏng trong quản lý đào tạo liên thông mà trước đây đã mất nhiều thời gian làm chặt để nâng chất lượng. Vậy ông có thể giải thích rõ hơn về quy định nới lỏng này?

- Trong dự thảo, vấn đề tuyển sinh liên thông đã được thay đổi nhưng không thể nghĩ đơn giản đây là quy định nới lỏng hay “rộng cửa” làm cho đào tạo liên thông trở lại dễ dãi, kém chất lượng.

Năm 2015 có nhiều thay đổi trong lĩnh vực giáo dục đào tạo, đặc biệt là vấn đề tuyển sinh nên Bộ GD-ĐT đã chỉnh sửa, bổ sung quy định này của Thông tư 55 nhằm đảm bảo thống nhất với các văn bản pháp quy liên quan và phù hợp với tình hình thực tế hiện nay.

Tuy nhiên, vấn đề đảm bảo chất lượng đào tạo vẫn được chú trọng thực hiện bằng hàng loạt các quy định như: các cơ sở đào tạo muốn đào tạo liên thông phải có một  khóa tốt nghiệp chính quy, phải tổ chức đào tạo theo tín chỉ; phải xây dựng và ban hành Quy chế tuyển sinh liên thông phù hợp với các quy định hiện hành để cụ thể và minh bạch công tác tuyển sinh liên thông của cơ sở mình;

Nếu sử dụng phương thức thi tuyển thì cơ sở đào tạo căn cứ vào Quy chế tuyển sinh đối với từng hình thức đào tạo; nếu sử dụng hình thức xét tuyển thì cũng không được xét tuyển những thí sinh có kết quả thấp hơn ngưỡng đảm bảo chất lượng đầu vào tuyển sinh ĐH, CĐ hệ chính quy;

Chỉ tiêu liên thông chính quy được khống chế chặt chẽ hơn theo từng ngành đào tạo, ở mức không quá 15% chỉ tiêu chính quy đối với khối ngành khoa học sức khỏe và không quá 20% đối với các ngành khác; những người trúng tuyển phải học, kiểm tra đánh giá cùng với sinh viên chính quy, không tổ chức lớp riêng…  

Đầu vào liên thông vẫn siết chặt

Việc thay đổi bất ngờ về điều kiện tuyển sinh liên thông chính quy với thí sinh tốt nghiệp chưa đủ 36 tháng có phải là sự thừa nhận thất bại của thông tư 55 trước đó khi các trường kêu ca quá nhiều về sự sụt giảm nguồn tuyển vì thông tư này?

- Thông tư 55 được thực hiện hơn hai năm qua đã có tác dụng rõ rệt trong việc nâng cao chất lượng đào tạo của hình thức đào tạo này và giúp khắc phục quan niệm cho rằng liên thông là "con đường vòng" của tất cả những người không đủ điều kiện vào ĐH và đào tạo không đảm bảo chất lượng.

  {keywords}
Ảnh Văn Chung

Tuy nhiên, thực hiện lộ trình đổi mới đào tạo ĐH, trước hết là đổi mới công tác tuyển sinh, việc tuyển sinh liên thông cũng phải thay đổi phù hợp các văn bản hiện hành của Bộ.

Việc bỏ quy định về thời gian 36 tháng là để tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh và nếu nhiều người cùng dự thi thì có thể nâng cao chất lượng nguồn tuyển. Việc cho phép thi và dựa trên kết quả thi các môn chuyên môn cũng khuyến khích các em tích cực học tập ở bậc trung cấp và cao đẳng, góp phần nâng cao chất lượng của các bậc học này.

Tuy nhiên, đầu vào liên thông vẫn tiếp tục được "siết" chặt bằng cách khống chế chỉ tiêu tuyển sinh; cơ sở đào tạo vẫn phải duy trì các biện pháp tổ chức đào tạo chặt chẽ đã được quy định từ trước trong Thông tư 55.

Tôi cũng muốn nói thêm rằng, trong những ngày qua có một số bạn đọc gửi ý kiến cho Ban soạn thảo cho rằng: "trước đây Bộ GD-ĐT quy định các thí sinh phải sau 36 tháng mới được đăng ký thi liên thông, bây giờ Dự thảo lại cho thi ngay sau khi tốt nghiệp. Như vậy là sự "nới lỏng". Tôi khẳng định ý kiến này là sự hiểu không đúng hoặc không đọc kỹ Quy chế 55.

Quy chế 55 không hạn chế các em học sinh, sinh viên học liên thông, các thí sinh sau khi tốt nghiệp, đủ điều kiện đều được quyền thi liên thông ngay Quy chế 55 chỉ quy định các môn thi và phương thức thi tuyển khác nhau giữa hai đối tượng dưới 36 tháng và từ 36 tháng trở lên mà thôi (các thí sinh có thời gian kể từ khi tốt nghiệp đến khi đăng ký dự thi dưới 36 tháng thì phải thi các môn văn hóa, từ 36 tháng trở lên thì dự thi các môn chuyên môn).

Dự thảo đã thay đổi quy định này theo xu hướng, lộ trình đổi mới công tác tuyển sinh của Bộ GD-ĐT.

Đang thực hiện những mảng ghép đổi mới....

Khi xem xét ban hành quy quy định này, Bộ GD-ĐT có xét đến vấn đề: Hệ thống giáo dục chưa phân tầng, cơ cấu các trường chưa ra sao, chương trình đào tạo hàn lâm chưa đổi mới - thì những thay đổi trong đào tạo liên thông chỉ là cách làm chắp vá. Ông bình luận gì về vấn đề đặt ra?

Nếu không có những văn bản ban hành kịp thời phù hợp thực tế trong từng giai đoạn và phù hợp với các luật mới được banh hành như Luật Giáo dục đại học, Luật Giáo dục nghề nghiệp thì không thể quản lý, điều hành được.

Cũng như nhiều lĩnh vực khác của giáo dục đào tạo, việc đổi mới tuyển sinh và đào tạo liên thông cần phải có lộ trình phù hợp. Khi đang thực hiện từng mảnh ghép của quá trình đổi mới thì có ý kiến cho là chắp vá nhưng khi quá trình đổi mới dần hoàn thiện, thực hiện phân tầng, xếp hạng, cơ cấu lại hệ thống, chuẩn hoá chương trình để đáp ứng yêu cầu sử dụng của thị trường lao động, hoàn thiện các hình thức đào tạo để dần tiến tới mỗi trình độ đào tạo một chuẩn đầu ra… thì hy vọng chúng ta sẽ hình dung ra bức tranh toàn cảnh của giáo dục đào tạo sau đổi mới.

Vì vậy, không thể chờ hệ thống giáo dục đào tạo hoàn thiện rồi mới đổi mới đào tạo liên thông mà phải thực hiện đổi mới dần từng lĩnh vực, trong đó có đào tạo liên thông để góp phần dần hoàn thiện hệ thống giáo dục đào tạo.

- Cảm ơn ông!

Kiều Oanh (thực hiện)