Năm 2021, đại dịch diễn biến phức tạp nên cách làm việc của Hội đồng Bảo an cũng thay đổi theo, có lúc họp trực tiếp, có lúc họp trực tuyến. Thêm vào đó, do hệ quả của đại dịch từ năm 2020, những vấn đề ở các khu vực xung đột phức tạp hơn rất nhiều.

Tuy nhiên, hai năm đảm nhiệm vai trò là ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc 2020-2021, Việt Nam đã làm được rất nhiều việc, đã tham gia 840 cuộc họp từ cấp đại sứ trở lên, tham gia đàm phán và thông qua 254 văn kiện.

Riêng trong tháng Việt Nam làm Chủ tịch Hội đồng Bảo an, 26 văn kiện được thông qua. Chúng ta chủ trì đưa ra sáng kiến, soạn thảo và đàm phán 2 nghị quyết của Hội đồng Bảo an và 3 tuyên bố Chủ tịch Hội đồng Bảo an; đồng thời phát huy vị thế trong Hội đồng Bảo an, chúng ta đã chủ trì, đưa ra sáng kiến và đàm phán 2 nghị quyết của Đại hội đồng Liên hợp quốc, thành lập nhóm bạn bè về luật biển và có số thành viên tham gia đông nhất trong số các nhóm bạn bè ở Liên hợp quốc. 

{keywords}
Quang cảnh phiên họp của Tổ công tác liên ngành về việc Việt Nam đảm nhận cương vị Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Chia sẻ với báo chí về những yếu tố đã giúp Việt Nam có được một nhiệm kỳ được đánh giá là thành công như vậy, Đại sứ Đặng Đình Quý, Trưởng phái đoàn đại diện Việt Nam tại Liên hợp quốc cho hay:

Thứ nhất là chúng ta có vốn chính trị, đó là lịch sử hào hùng của dân tộc, những thành công trong công cuộc đổi mới của chúng ta. Thứ hai là chúng ta có đường lối đối ngoại đúng đắn. Thứ ba là chúng ta có cơ chế chỉ đạo và cơ chế triển khai đường lối chính sách đó, cụ thể là đối với những hoạt động của chúng ta ở Hội đồng Bảo an rất hiệu quả.

Riêng đối với tôi, tôi tâm đắc 2 điều: Thứ nhất là ngoại giao Hồ Chí Minh, ngoại giao tâm công. Đối với đối tác, khi đấu tranh cũng phải có bản lĩnh, nhưng cũng phải có tình, có lý; khi hợp tác với họ, cũng phải có nguyên tắc, nhưng cũng phải thấm đậm tình người. Tôi nghĩ đó chính là ngoại giao tâm công khi triển khai tại các diễn đàn đa phương như thế này, phải tranh thủ được trái tim của người ta.

Điều thứ hai mà tôi tâm đắc là lòng tin. Đảng và Nhà nước rất tin tưởng, giao cho tôi trách nhiệm này, trong nước rất tin tưởng chúng tôi và chính lòng tin đó tạo cho chúng tôi động lực và bản lĩnh để hoàn thành tốt hơn với nỗ lực cao hơn những nhiệm vụ được giao phó.

Đảng ta có định hướng là nâng tầm đối ngoại đa phương, mà để nâng tầm đối ngoại đa phương thì cần làm 3 việc: Thứ nhất là phải có sáng kiến; thứ hai phải làm tốt vai trò điều phối, trung gian, hòa giải; thứ ba là dẫn dắt.

Trong hai năm qua, chúng ta đã có nhiều nỗ lực và có nhiều sáng kiến, cụ thể là trong những văn kiện, chúng ta đưa ra sáng kiến, chúng ta chủ trì soạn thảo văn bản rồi đàm phán thành công, rồi thông qua thành công như tôi đã nêu.

Vai trò thứ hai là trung gian hòa giải. Chúng ta đã đứng giữa các nước lớn, đứng giữa các nhóm nước để làm cho họ hiểu nhau hơn, để các nước hiểu ASEAN hơn trong vấn đề Myanmar, hiểu Triều Tiên hơn trong vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên, và chúng ta đã làm tốt vai trò trung gian đó; hoặc khi họ có mâu thuẫn liên quan tới vấn đề an ninh, khí hậu hay vấn đề Syria, Yemen, chúng ta có quan hệ tốt với nhóm này hay với nhóm kia để đứng ra điều phối vấn đề đó, cố gắng tạo ra mẫu số chung.

Điều thứ ba là dẫn dắt. Rõ ràng, chúng ta đã dẫn dắt được trong việc vận động Liên hợp quốc thông qua ngày 27/12 là Ngày Quốc tế phòng chống dịch bệnh và đó sẽ trở thành hoạt động thường niên. Cứ đến ngày đó, Việt Nam đi đầu trong việc vận động các nước kỷ niệm để nhắc nhở thế giới về tầm quan trọng của việc sẵn sàng ứng phó với dịch bệnh.

Hay việc chúng ta thành lập nhóm bạn bè về luật biển mà có số nước tham gia đông nhất, cho đến giờ là 113 nước và có thể còn tăng thêm. Cứ 3 tháng, nhóm lại họp một lần, thảo luận những vấn đề liên quan tới việc áp dụng luật biển để làm sao cho các nước đạt được lợi ích của mình, nhưng cũng vì lợi ích chung của hòa bình, an ninh quốc tế.

Đó là 3 việc cho thấy chúng ta đã thiết thực thực hiện chủ trương nâng tầm đối ngoại đa phương tại Liên hợp quốc - diễn đàn đa phương quan trọng nhất thế giới này.

Thanh Hùng (lược ghi)