Bộ GTVT đang lấy ý kiến các bộ, ngành để hoàn thiện dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung nghị định 139/2018 và nghị định 30/2023 liên quan đến quy định về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới.
Việc sửa nghị định trong bối cảnh đại án đăng kiểm đang được các địa phương đưa ra xét xử. Trong đó, 42 địa phương với 112 trung tâm đăng kiểm có đăng kiểm viên bị khởi tố. Đại diện Cục Đăng kiểm Việt Nam dự báo, việc xét xử sẽ tác động rất lớn đến hoạt động kiểm định tại nhiều tỉnh, thành khi hàng loạt đăng kiểm viên có nguy cơ bị kết tội.
Theo quy định hiện hành, các trung tâm đăng kiểm sẽ bị đình chỉ 3 tháng nếu có từ 2 đăng kiểm viên trở lên bị thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên do bị kết tội liên quan đến lĩnh vực kiểm định xe cơ giới.
Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, những quy định trên đặt trong bối cảnh, hàng loạt địa phương đưa ra xét xử các vụ án liên quan đến đăng kiểm sẽ dẫn đến nguy cơ 91 trung tâm tại 32 địa phương phải dừng hoạt động, 36 địa phương có nguy cơ bị ùn tắc. Thậm chí, có những địa phương “trắng” trung tâm đăng kiểm như Bắc Kạn và Thái Bình.
Ngoài ra, nhiều trung tâm đăng kiểm bị dừng hoạt động trong khoảng thời gian liên tục (trên 12 tháng) do thiếu nhân sự, sửa chữa khắc phục cơ sở vật chất, di chuyển địa điểm, phòng cháy chữa cháy… mà không phải nguyên nhân do sai phạm dẫn đến bị tạm đình chỉ.
Với các trường hợp trên, theo quy định hiện hành cơ quan chức năng buộc phải thu hồi giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới và chỉ được xem xét cấp lại sau 36 tháng kể từ ngày bị thu hồi. Thực tế này dẫn đến thiếu hụt các trung tâm đăng kiểm gây thiệt hại lớn cho người dân, doanh nghiệp.
“Những sự việc nêu trên là chưa có tiền lệ, phát sinh trong thực tiễn hoạt động kiểm định xe cơ giới đã và đang xảy ra trong thời gian vừa qua, do con người gây ra”, Bộ GTVT nhận định.
Đóng cửa trung tâm đăng kiểm nếu vi phạm 2 điều
Trước khó khăn trên, Bộ GTVT đề xuất Chính phủ sớm sửa Nghị định 139/2018 và Nghị định 30/2023 quy định dịch vụ kinh doanh xe cơ giới theo trình tự, thủ tục rút gọn để giải quyết kịp thời những khó khăn trong đăng kiểm.
Sau khi Chính phủ chấp thuận sửa nghị định trên theo trình tự thủ tục rút gọn, Bộ GTVT đã xây dựng và gửi dự thảo nghị định lấy ý kiến các bộ, ngành.
Trong đó, dự thảo nghị định được sửa theo hướng bãi bỏ quy định tạm đình chỉ hoạt động đối với trung tâm đăng kiểm có từ 3 đăng kiểm viên trở lên bị thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên. Không thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên đối với trường hợp bị tòa án kết tội, cho hưởng án treo, không cấm hành nghề hoặc cho cải tạo không giam giữ.
Đáng chú ý, Bộ GTVT đề xuất bổ sung 2 quy định về việc thu hồi giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động kiểm định xe cơ giới.
Theo đó, cơ quan chức năng sẽ thu hồi giấy phép khi đơn vị đăng kiểm sử dụng các công cụ, phần mềm để sửa chữa dữ liệu phương tiện, dữ liệu kiểm định nhằm hợp thức hóa thông tin, kết quả kiểm tra phương tiện; không duy trì bộ phận giải quyết công việc liên quan đến hồ sơ về kiểm định trong thời gian đơn vị ngừng hoạt động kiểm định xe cơ giới.
Theo Bộ GTVT việc bổ sung chế tài trên nhằm đảm bảo việc quản lý nhà nước đối với đơn vị đăng kiểm, tránh trường hợp các đơn vị không duy trì bộ phận giải quyết các công việc liên quan đến hồ sơ về kiểm định trong thời gian ngừng hoạt động kiểm định xe cơ giới.
Đáng chú ý, thời gian qua, ngành đăng kiểm xuất hiện một số đơn vị sử dụng phần mềm làm sai lệch hồ sơ phương tiện. Sai phạm này ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kiểm định nên cần bổ sung chế tài xử lý nhằm tăng tính răn đe.