Luật BHXH 2024 mới được Quốc hội thông qua, có hiệu lực từ 1/7/2025 quy định, người lao động đến tuổi nghỉ hưu nếu đóng BHXH đủ 15 năm sẽ được hưởng lương hưu.
Tuy nhiên, Luật mới cũng quy định, công dân Việt Nam đủ tuổi nghỉ hưu có thời gian đóng BHXH nhưng không đủ điều kiện hưởng lương hưu (không đủ 15 năm) theo quy định của pháp luật và chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội (chưa đủ 75 tuổi), nếu không hưởng BHXH một lần và không bảo lưu mà có yêu cầu thì được hưởng trợ cấp hằng tháng từ chính khoản đóng của mình.
Thời gian hưởng, mức hưởng trợ cấp hằng tháng được xác định căn cứ vào thời gian đóng, căn cứ đóng BHXH của người lao động.
Mức trợ cấp hằng tháng thấp nhất bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng (quy định hiện này là 500.000 đồng).
Trường hợp tổng số tiền tính theo thời gian đóng, căn cứ đóng BHXH của người lao động cao hơn số tiền tính mức trợ cấp hằng tháng bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội tại thời điểm giải quyết hưởng cho khoảng thời gian từ khi đủ tuổi nghỉ hưu đến khi đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thì người lao động được tính để hưởng trợ cấp hằng tháng với mức cao hơn.
Trường hợp tổng số tiền tính theo thời gian đóng, căn cứ đóng BHXH không đủ để người lao động hưởng trợ cấp hằng tháng cho đến khi đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, nếu người lao động có nguyện vọng thì được đóng một lần cho phần còn thiếu để hưởng cho đến khi đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Trong đó, mức trợ cấp hằng tháng nêu trên được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng chỉ số giá tiêu dùng phù hợp khả năng ngân sách và quỹ BHXH; sẽ được Chính phủ quy định chi tiết.
Tăng sự liên kết, thêm chế độ hưởng cho người lao động
Người đang trong thời gian hưởng trợ cấp hằng tháng thì được ngân sách Nhà nước đóng bảo hiểm y tế.
Trường hợp người đang hưởng trợ cấp hằng tháng chết thì thân nhân được hưởng trợ cấp một lần cho những tháng chưa nhận và được hưởng một lần trợ cấp mai táng.
Trong đó, điều kiện để nhận trợ cấp mai táng gồm: Người đóng BHXH bắt buộc có thời gian đóng từ đủ 12 tháng trở lên; người có thời gian đóng BHXH tự nguyện từ đủ 60 tháng trở lên.
Ông Nguyễn Duy Cường, Phó vụ trưởng BHXH (Bộ LĐ-TB&XH) cho rằng, Luật BHXH mới bổ sung quy định trợ cấp hằng tháng nhằm gia tăng sự liên kết giữa tầng trợ cấp hưu trí xã hội và BHXH cơ bản.
Với người lao động không đủ điều kiện hưởng lương hưu và chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thì được nhận trợ cấp hằng tháng từ khoản tiền đóng BHXH của mình có lợi cho người lao động khi đến tuổi nghỉ ngơi.
Theo một chuyên gia lao động, dù mức trợ cấp hằng tháng không cao, nhưng trong thời gian hưởng chế độ người thụ hưởng được ngân sách nhà nước đóng bảo hiểm y tế, vì vậy về già khi ốm đau sẽ giảm gánh nặng chi phí đáng kể cho người thân và gia đình.
“So với rút BHXH một lần, người lao động để hưởng trợ cấp hằng tháng sẽ tốt hơn. Ngoài khoản trợ cấp, người lao động khi đến tuổi hưu vẫn được hưởng chính sách bảo hiểm y tế, đây là điều kiện tốt đảm bảo người lao động về già được chăm sóc tốt hơn”, vị chuyên gia cho biết.