Tuần này, cơ quan chức năng Ấn Độ đã mở chiến dịch đột kích mới nhất nhằm vào các hãng sản xuất smartphone đến từ Trung Quốc với hàng loạt cáo buộc từ trốn thuế cho tới sai phạm về giao dịch ngoại hối.

Trong khi các quan chức nói rằng, họ nhằm vào các sai phạm cụ thể, nhưng giới chuyên gia khẳng định nguyên nhân chính là do các công ty viễn thông Trung Quốc ngày càng thống trị thị trường cũng như căng thẳng ngoại giao giữa New Delhi và Bắc Kinh.

Thời điểm bắt đầu

Động thái diễn ra từ tháng 12 năm ngoái khi chính quyền khám xét văn phòng của gã khổng lồ smartphone Xiaomi, cùng Oppo và OnePlus do nghi ngờ các công ty này trốn thuế.

Cũng trong thời gian đó, cơ quan chống buôn lậu Ấn Độ cũng rà soát văn phòng của Bharat FIH, các cơ sở của Foxconn và Dixon Technologies, 2 công ty có hợp đồng sản xuất với Xiaomi nhưng không nêu rõ đang tìm kiếm gì.

Diễn biến

Tháng 1 năm nay, chi nhánh của Xiaomi tại Ấn Độ bị phạt 88 triệu USD thuế nhập khẩu giai đoạn từ 2017 – 2020. Đến tháng 4, cơ quan chống rửa tiền đóng băng khoảng 730 triệu USD của công ty này với cáo buộc vi phạm quy định về ngoại hối.

Xiaomi cho biết, nhân viên của họ bị đe doạ đánh đập trong quá trình thẩm vấn và bị ép cung, nhưng chính quyền bác bỏ cáo buộc trên do “không đúng sự thật và vô căn cứ”.

Trong tuần này, đến lượt một nhà sản xuất smartphone khác của Trung Quốc, vivo và các đối tác kinh doanh đồng loạt bị khám xét tại 48 địa điểm trên cả nước. Ngày 7/7, cơ quan chống rửa tiền cáo buộc công ty trốn thuế hơn 8 tỷ USD, với phần lớn số tiền chuyển về Trung Quốc.

New Delhi cũng đang nhằm vào một số lĩnh vực kinh doanh khác của Trung Quốc tại đây. Nước này đã cấm các công ty trang thiết bị viễn thông Huawei và ZTE tham gia thử nghiệm 5G và chặn hơn 200 ứng dụng Trung Quốc, gồm cả TikTok, nền tảng phát video phổ biến nhất thế giới.

Nguyên nhân

Giới quan sát nói rằng các chiến dịch trấn áp doanh nghiệp Trung Quốc phản ánh mối quan hệ ngoại giao 2 nước láng giềng sau khi quân đội 2 bên đụng độ ở khu vực biên giới Himalayan năm 2020.

Tiếp đến, họ lưu ý việc các nhà sản xuất Trung Quốc đã chiếm hơn 60% thị phần smartphone tại Ấn Độ, đẩy các công ty nội địa tại đây đến bờ vực phá sản.

Dự báo

Gyanendra Kumar, đối tác công ty luật Cyril Amarchand Mangaldas nói rằng, các công ty Trung Quốc sẽ kháng cáo án phạt cũng như các quy định hà khắc tại toà.

Tuy nhiên, gần như chắc chắn các nhà sản xuất smartphone Trung Quốc sẽ không rời bỏ thị trường lớn như Ấn Độ. Deloitte, công ty tư vấn quốc tế, dự đoán quốc gia Nam Á này sẽ có 1 tỷ người dùng smartphone tính tới năm 2026, tăng từ con số 750 triệu người ở thời điểm hiện tại.

Vinh Ngô