Một bản phát hành đầy đủ của Android Q dự kiến sẽ ra mắt vào mùa thu này, nhưng Google đã công bố các tính năng chính mới nhất cho phiên bản thứ mười của Android ngày hôm nay tại sự kiện Google I/O.
Một số điểm nhấn nổi bật của nó là chủ đề tối (Dark Theme) cũng như những thay đổi về thao tác cử chỉ. Bên cạnh đó là tùy chọn trợ năng Live Caption cùng những cải tiến về bảo mật và quyền riêng tư. Tuy nhiên, phần quan trọng hơn được ít người để ý tới là việc Google đã tìm cách giải quyết các vấn đề lâu dài với nền tảng Android, hơn là chỉ tập trung vào giải quyết các nhu cầu thực sự của người dùng.
Có thể nói, Google đang cố gắng hoàn thành rất nhiều công việc dang dở mà nó đã bắt đầu với Android 9 Pie.
Chủ đề tối (Dark Theme)
Đây là một trong những tính năng được nhiều người quan tâm, cũng là xu hướng đang được triển khai trên macOS, Windows 10 cũng như được đồn đoán sẽ hỗ trợ iOS vào cuối năm nay. Tuy nhiên, Google đã chọn gọi nó là Chủ đề tối (Dark Theme) thay vì Chế độ tối (Dark Mode).
Việc kích hoạt Dark Theme trong Android Q khá đơn giản. Bạn chỉ cần kéo xuống từ trình đơn cài đặt nhanh, nhấn nút Dark Theme và giao diện sẽ chuyển từ trắng sang đen. Đây là màu đen thực sự, không phải màu xám đen mà chúng ta đã thấy trên một số chế độ tối khác. Về mặt lý thuyết, điều này sẽ giúp tiết kiệm pin và trên thực tế, việc bật trình tiết kiệm pin trên Android 10 Q cũng sẽ tự động kích hoạt Dark Theme.
Một trong các vấn đề quan trọng của tính năng này là các ứng dụng hỗ trợ đi kèm. Và Google đã cam kết tất cả các ứng dụng Android của bên thứ nhất (sản phẩm do chính hãng phát triển) sẽ hỗ trợ chủ đề tối. Tất nhiên, một số ứng dụng sẽ có sẵn sớm hơn phần còn lại như Lịch và Google Photos.
Đối với các nhà phát triển bên thứ ba, Google đang tạo một API để các ứng dụng nhận biết khi nào Dark Theme được bật. Nó cũng cung cấp cho các nhà phát triển tùy chọn thêm một dòng mã vào ứng dụng của họ để tạo ra một chủ đề tối một cách nhanh chóng.
Thao tác cử chỉ và nút Back
Đây được dự đoán sẽ là phần gây tranh cãi nhất của Android Q. Bởi trước hết, nó mô phỏng gần như hoàn toàn hệ thống điều hướng bằng cử chỉ từ iPhone. Thứ hai, Google quyết định thực hiện việc biến nút Back (quay lại) thành một thao tác cử chỉ.
Trong giao diện mới, người dùng có thể nhận thấy một thanh trắng, dài và mỏng ở phía dưới màn hình. Khi vuốt lên, nó đưa bạn trở về trang chủ. Bạn vuốt lên và kéo qua để vào chế độ xem đa nhiệm. Nếu vuốt nhanh nó sẽ chuyển giữa các ứng dụng. Vuốt lên từ màn hình chính sẽ đưa tới khu vực đặt các ứng dụng.
Hệ thống điều khiển này không chỉ quen thuộc với những người có kinh nghiệm dùng iPhone mà rõ ràng khi so sánh với sự kết hợp giữa các nút và thao tác vuốt trên Android Pie, nó phù hợp và dễ sử dụng hơn. Bên cạnh đó, chất lượng hình ảnh động cũng được cải thiện nhiều hơn so với phiên bản hệ điều hành thứ 9 trước đó. Qua những gì được hiển thị, người dùng có thể cảm nhận sự mượt mà và trơn tru. Google chỉ thử nghiệm hệ thống mới trên Pixel 3, tuy nhiên nó được khẳng định sẽ hoạt động tốt trên các điện thoại có cấu hình thấp hơn.
Có thể nói, Google đã thừa nhận hệ thống cử chỉ trên iPhone đã hoạt động tốt và "nghiến răng" chấp nhận sao chép nó để mang lại những trải nghiệm tốt nhất cho người dùng hệ điều hành của mình. Nhưng đó chưa phải là tất cả. Với nút quay lại (Back), Google đã làm một điều đáng ngạc nhiên hơn thế.
Trên Android Q, người dùng sẽ vuốt từ cạnh trái hoặc phải của điện thoại để quay lại. Khi làm như vậy, một biểu tượng "<" nhỏ sẽ xuất hiện để biểu thị rằng hành động đang thực thi. Thao tác vuốt ngược này hoạt động trên toàn bộ cạnh trái và phải của màn hình, tương tự như cách Huawei thực hiện các cử chỉ trên phiên bản Android của hãng.
Với sự hoàn thiên này, đây có thể sẽ là hệ thống cử chỉ tiêu chuẩn sẽ được Google áp dụng lên tất cả các biến thể của thiết bị sử dụng Android Q để đảm bảo tính nhất quán. Tuy nhiên, điều này sẽ ảnh hưởng tới các nhà phát triển ứng dụng cũng như các hãng sản xuất smartphone có mong muốn tùy chỉnh hệ điều hành trên thiết bị của mình.
Hệ thống cập nhật bảo mật
Mỗi năm, Google sẽ cố gắng làm điều gì đó mới để cập nhật hệ điều hành Android giúp nó chạy nhanh và ổn định hơn. Năm nay, hãng hướng tới các bản cập nhật bảo mật.
Thông thường, có hai loại cập nhật hệ điều hành Android chính là những bản cập nhật lớn bên cạnh các bản cập nhật nhỏ hàng tháng cung cấp các bản vá bảo mật. Nhưng những bản vá bảo mật này thường không hỗ trợ đủ các loại điện thoại. Nó vẫn phải tùy thuộc vào từng nhà sản xuất, thậm chí là nhà mạng trong việc áp dụng và phân phối chúng lên thiết bị.
Vì vậy, Google đã tạo ra một sáng kiến mới có tên Project Mainline. Theo đó, các bản vá bảo mật nhỏ sẽ được phân phối thông qua nền tảng Google Play Store. Rõ ràng, Google đang cố gắng loại bỏ những bộ phận trung gian, có khả năng làm chậm quá trình cập nhật hệ thống của mình. Tất nhiên Project Mainline rất hạn chế về những nội dung nó có thể cập nhật và sẽ chú trọng vào phần bảo mật.
Các nội dung này cũng thường không liên quan tới người dùng. Một số nhà sản xuất cũng có thể từ chối một số nội dung cập nhật này. Đối với các điện thoại không truy cập được vào Google Play như các thiết bị ở Trung Quốc, Google vẫn cung cấp nguồn mở để tải về và cập nhật dưới dạng file APK.
Cách tung ra các bản cập nhật Android của Google
Quy trình phát hành các bản thử nghiệm Android của Google khá phức tạp, tuy nhiên chúng thường đi theo một mô hình chung như sau:
Một phiên bản beta đầu tiên, thường được đưa ra không báo trước vào mùa xuân, bao gồm một loạt các bản cập nhật dành cho nhà phát triển nhưng hạn chế tính năng của người dùng.
Sau đó, tại sự kiện Google I/O, Google sẽ thông báo các tính năng chính đối với người dùng trong một phiên bản beta khác.
Bản phát hành chính thức thường xuất hiện vào cuối mùa hè hoặc đầu mùa thu. Sau đó, thường có một số tính năng sẽ xuất hiện trên smartphone Pixel mới nhất vào tháng 10. Một điều cần lưu ý là không phải tất cả các tính năng sẽ xuất hiện cùng một lúc mà sẽ được cập nhật, đưa lên rải rác trong suốt quá trình cho tới bản phát hành cuối cùng.
Google thông báo rằng 21 điện thoại sẽ có bản Android Q thử nghiệm trước khi phát hành, từ 13 nhà sản xuất. Danh sách cụ thể bao gồm:
Asus Zenfone 5z
Essential PH-1
HMD Global Nokia 8.1
Huawei Mate 20 Pro
LG G8
OnePlus OP 6T
Oppo Reno
Google Pixel, Pixel XL, Pixel 2, Pixel 2 XL, Pixel 3, Pixel 3 XL
Realme 3 Pro
Sony Xperia XZ3
Tecno Spark 3 Pro
Vivo X27, NEX S, NEX A
Xiaomi Mi Mix 3 5G, Mi 9
Theo GenK
.svg){kind=icon}
