Sau hơn 4 năm thi hành, Luật Quản lý thuế đã bộc lộ một số hạn chế cần thiết phải được sửa đổi.
Mới đây, Bộ Tài chính đã có tờ trình Chính phủ đề nghị xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật chứng khoán; Luật Kế toán; Luật Kiểm toán độc lập; Luật Ngân sách nhà nước; Luật quản lý, sử dụng tài sản công và Luật Quản lý thuế; Luật Dự trữ quốc gia.
Đối với Luật Quản lý thuế, Bộ Tài chính đề xuất 3 nhóm chính sách để sửa đổi, bổ sung dự kiến sửa đổi, bổ sung 14 điều trên tổng số 152 điều của Luật Quản lý thuế hiện hành.
Đối với công tác quản lý nợ thuế, cưỡng chế nợ thuế, dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi có 2 nội dung cần lưu ý:
Dự thảo sửa đổi, bổ sung tại khoản 1 Điều 66 về hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế trong trường hợp xuất cảnh. Luật Quản lý thuế số 38 quy định đối tượng phải hoàn thành nghĩa vụ thuế trước khi xuất cảnh là “Người nộp thuế thuộc trường hợp đang bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế”. Dự thảo luật sửa đổi lần này quy định rõ hơn về đối tượng tại điểm này như sau: “Cá nhân kinh doanh, chủ hộ kinh doanh, cá nhân là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã thuộc trường hợp đang bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế”.
Để đảm bảo thu kịp thời tiền thuế nợ vào Ngân sách nhà nước, dự thảo Luật sửa đổi bổ sung khoản 3 Điều 125 về biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế theo hướng: người nộp thuế nợ thuế có hành vi phát tán tài sản hoặc bỏ trốn thì cơ quan thuế có thể lựa chọn áp dụng ngay biện pháp cưỡng chế phù hợp trong 7 biện pháp cưỡng chế để kịp thời thu tiền thuế nợ vào Ngân sách nhà nước.
Đối với hoạt động thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số, Bộ Tài chính cũng đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều nhằm tạo động lực cho phát triển kinh tế xã hội thông qua mở rộng cơ sở thu, chống thất thu thuế.
Cụ thể, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi, bổ sung khoản 4 Điều 42 về nguyên tắc khai thuế, tính thuế. Tại Luật Quản lý thuế số 38 đang quy định hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số và các dịch vụ khác được thực hiện bởi nhà cung cấp ở nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam thì nhà cung cấp ở nước ngoài có nghĩa vụ trực tiếp hoặc ủy quyền thực hiện đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế tại Việt Nam.
Dự thảo Luật sửa đổi lần này đã bỏ cụm từ “không có cơ sở thường trú tại Việt Nam”. Như vậy, nhà cung cấp nước ngoài khi thực hiện hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số và các dịch vụ khác tại Việt Nam không phân biệt có cơ sở thường trú hay không có cơ sở thường trú tại Việt Nam đều phải kê khai, nộp thuế qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế.
Bên cạnh đó, dự thảo Luật cũng bổ sung quy định tổ chức là nhà quản lý sàn giao dịch thương mại điện tử có chức năng đặt hàng trực tuyến (bao gồm cả tổ chức trong nước và nước ngoài) hoặc các tổ chức khác thì có trách nhiệm khai thuế thay, nộp thuế thay cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.
Ngoài ra, dự thảo Luật cũng bổ sung thêm quy định về nguyên tắc lập, quản lý, sử dụng hóa đơn điện tử của các tổ chức, cá nhân kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số và các dịch vụ khác.
Dự thảo bổ sung nội dung đẩy mạnh triển khai chuyển đổi số, quy định về hóa đơn điện tử, sử dụng cơ sở dữ liệu về hóa đơn điện tử để tổ chức các biện pháp quản lý việc thực hiện nghĩa vụ về hóa đơn, chứng từ.
Hiện đại hóa hệ thống công nghệ thông tin, chuyển đổi số, cơ sở vật chất, tăng cường đào tạo, chuyển giao công nghệ và đẩy mạnh tuyên truyền hỗ trợ người nộp thuế là một trong những nội dung được quan tâm, chú trọng trong chiến lược cải cách hiện đại hóa ngành thuế, ngành hải quan đến năm 2030.
Để phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế xã hội, hằng năm các nhiệm vụ của Chính phủ, Bộ Tài chính giao cho Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan thực hiện khối lượng công việc rất lớn, nhiều nội dung giao phát sinh đột xuất cần phải thực hiện ngay. Nếu ngành thuế, hải quan không được quy định nguồn lực tài chính từ ngân sách nhà nước, chủ động bố trí kinh phí hiện đại hóa, đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số... kịp thời sẽ ảnh hưởng đến việc cung cấp các dịch vụ công trực tuyến của ngành thuế, ngành hải quan đối với người nộp thuế và bảo đảm an ninh, an toàn cơ sở dữ liệu của người nộp thuế, dữ liệu hóa đơn điện tử...
Quốc Tuấn