Vụ việc nhân viên cắt cỏ làm đứt đường truyền cáp quang trên cao tốc Hà Nội – Hải Phòng ngày 24/4 khiến hệ thống thu phí tự động không dừng (ETC) bị gián đoạn. Sau sự cố, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã yêu cầu nhà đầu tư sớm lắp thêm đường truyền mới (bao gồm cả đường truyền không dây) để có phương án dự phòng đảm bảo hoạt động thu phí tự động liên thông trên tuyến.
Ông Nguyễn Văn Thanh, nguyên Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam cho rằng, thu phí tự động không dừng sử dụng công nghệ thông minh nhằm rút ngắn thời gian đi lại trên đường. Do vậy, hệ thống cáp quang phải được bảo vệ và có phương án dự phòng trong mọi tình huống, không để xảy ra gián đoạn truyền dữ liệu gây ảnh hưởng đến hoạt động giao thông trên tuyến.
Phải có 2 hướng cáp quang từ hai trạm
Một chuyên gia giao thông cho biết, thu phí không dừng trên đường cao tốc là hình thức thu phí kín (đi km nào tính tiền km đó), nên khi phương tiện đi vào đường hệ thống lưu trữ dữ liệu ETC (Back-End) sẽ đọc thẻ báo về trung tâm điều hành xác nhận tài khoản xem có đủ tiền hay không để trừ tiền tài khoản khi xe ra khỏi tuyến đường.
Tuy nhiên khi mất tiền hiệu, trung tâm không kiểm tra được tài khoản giao thông còn đủ tiền hay không nên bắt buộc các chủ xe phải chuyển sang trả phí thủ công. Điều này tất yếu sẽ dẫn đến ùn tắc khi phương tiện qua trạm thu phí quá đông.
Do vậy, phương án ETC ở bất kỳ trạm thu phí nào trên tuyến đều phải có 2 hướng cáp quang từ hai trạm của nhà cung cấp viễn thông, đề phòng khi đứt một trong hai hướng cáp thi hướng còn lại đảm bảo sử dụng bình thường. Việc này lẽ ra phải được đầu tư ngay từ khi triển khai dịch vụ ETC trên tuyến chứ không phải chờ đến khi xảy ra sự cố rồi mới làm.
Ông Tô Nam Toàn, Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ - Môi trường và Hợp tác quốc tế (Tổng cục Đường bộ Việt Nam) cho biết, để đảm bảo không gián đoạn đường truyền, Tổng cục đường bộ đã yêu cầu nhà cục cấp dịch vụ ETC phải lắp 2 đường truyền ở các trạm thu phí, một đường truyền chính và đường truyền dự phòng (hai đường truyền của 2 nhà mạng). Trong trường hợp vì lý do nào đó cả 2 đường truyền gián đoạn ảnh hưởng đến hoạt động thu phí tự động không dừng thì nhà đầu tư BOT có thể thu phí thủ công bằng công nghệ một dừng. Trường hợp lượng phương tiện quá đông gây ùn tắc kéo dài thì nhà đầu tư có thể xin ý kiến cho xả trạm ngay.
Đại diện Tổng cục Đường bộ cũng nói rõ, hạ tầng viễn thông của đơn vị nào thì đơn vị đó phải có phương án quản lý đảm bảo duy trì hoạt động. Khi xảy ra sự cố, đường truyền cáp quang bị gián đoạn thì phải nhanh chóng có phương án khôi phục.
Vũ Điệp