Đề kháng kháng sinh- Bây giờ hay quá trễ ?

Tổ chức Y tế thế giới đã đưa Việt Nam vào danh sách các nước có tỷ lệ đề kháng kháng sinh cao nhất trên toàn cầu. Để đối phó với hiểm họa này, mỗi người cần tuân thủ những nguyên tắc trong việc điều trị, sử dụng.

Theo thống kê của Bộ Y tế, có tới 76% bác sĩ kê toa kháng sinh không phù hợp. Đây là nguyên nhân khiến 33% người bệnh bị kháng thuốc. Trong khi các quốc gia phát triển đang còn sử dụng các kháng sinh thế hệ “cũ” (như cephalosporin thế hệ 1, 2) thì Việt Nam đã sử dụng tới những kháng sinh thế hệ “mới” (như cephalosporin thế hệ 3, 4), chi phí kháng sinh trong điều trị chiếm tới 17% trên tổng chi cho phí dịch vụ khám chữa bệnh của người dân. Tổ chức Y tế thế giới đã đưa Việt Nam vào danh sách các nước có tỷ lệ đề kháng kháng sinh cao nhất trên toàn cầu .

Đề kháng kháng sinh do thói quen “tự chữa bệnh”

Một trong những thói quen mà mọi người không ngờ tới đó chính là tình trạng tự chẩn đoán, tự điều trị hoặc sử dụng lại đơn thuốc của người thân hay bạn bè có cùng triệu chứng. Thói quen tự chữa bệnh, tự mua thuốc của mọi người đã dẫn đến tình trạng sử dụng kháng sinh tùy tiện, góp phần làm tăng sự kháng thuốc.

Bên cạnh đó, tình trạng dùng quá liều, không đủ liều hoặc không đủ liệu trình/thời gian dùng kháng sinh cũng có thể gây ra đề kháng thuốc, tạo điều kiện cho các vi khuẩn đề kháng thuốc xuất hiện. Việc sử dụng kháng sinh để điều trị bệnh không do căn nguyên nhiễm khuẩn, sử dụng kháng sinh không còn nhạy cảm với các tác nhân vi khuẩn gây bệnh… cũng làm tăng nguy cơ đề kháng thuốc.

Các tác nhân gây bệnh đang ngày càng “thông minh”, nguy hiểm và phát triển nhanh hơn so với kháng sinh

Nhiều chuyên gia cảnh báo, loài người có thể quay trở lại kỷ nguyên trước khi có kháng sinh bởi sự phát triển của các chủng vi khuẩn đề kháng thuốc nhanh hơn sự phát triển của các thuốc kháng sinh mới. Việc phát triển các kháng sinh mới đã chững lại từ hơn 30 năm nay và chỉ có một vài kháng sinh mới được giới thiệu ra thị trường toàn cầu trong các thập kỷ gần đây.

Mỗi năm, thế giới có hàng trăm nghìn người chết do đề kháng thuốc và phải chi hàng trăm tỷ USD để kiểm soát đề kháng thuốc, gây ra gánh nặng kinh tế to lớn cho toàn xã hội. Dự kiến đến 2050, số người tử vong vì đề kháng kháng sinh sẽ có thể lên đến con số 10 triệu người .

Vì thế Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xác định đề kháng kháng sinh là một mối đe dọa nghiêm trọng trên toàn cầu, thách thức cho điều trị cũng như dự phòng các tình trạng nhiễm khuẩn trong tương lai.

Tuyệt đối không tùy tiện sử dụng kháng sinh

Để đối phó với hiểm họa đề kháng kháng sinh, mỗi cá nhân cần lưu ý và tuân thủ những nguyên tắc trong việc điều trị và sử dụng kháng sinh:

Bệnh nhân nên đến khám để bác sĩ kê toa, thay vì tự chẩn đoán và dùng thuốc

Chỉ sử dụng kháng sinh khi có kê toa của bác sĩ: Không nên yêu cầu được kê toa kháng sinh nếu bác sĩ không chỉ định. Bác sĩ sẽ là người hiểu rõ bệnh và đưa ra phương pháp điều trị tốt nhất cho bệnh nhân, kể cả việc có cần dùng hoặc không cần dùng thuốc.

Hãy giữ kháng sinh cho riêng mình: Không dùng chung kháng sinh với người khác. Người khác có thể có những tình trạng nhiễm khuẩn khác và không thể dùng cùng loại kháng sinh như mình, điều này có thể dẫn đến việc vô tình lựa chọn các chủng vi khuẩn đề kháng thuốc.

Không dùng thuốc kháng sinh còn lại từ những lần bệnh trước đó cho những lần sử dụng sau.

Dùng kháng sinh theo chỉ dẫn của bác sĩ: Nếu bạn được bác sĩ chỉ định dùng kháng sinh, điều quan trọng là bạn phải tuân thủ lời khuyên của bác sĩ là dùng kháng sinh như thế nào, liều lượng ra sao, thời điểm nào, dùng trong bao lâu.

Hãy thực hiện các bước đơn giản để phòng ngừa, chống nhiễm khuẩn: Che miệng khi ho, hắt hơi. Rửa tay với xà phòng, đặc biệt là trước khi chuẩn bị bữa ăn hoặc trước khi ăn.

Thúy Ngà