Từ ngày 01/01/2024, Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15 (Luật Đấu thầu 2023) được Quốc Hội thông qua ngày 23/6/2023 chính thức có hiệu lực với nhiều điểm thay đổi, bổ sung so với Luật Đấu thầu 2013, hướng tới nâng cao tính cạnh tranh, công bằng, minh bạch, hiệu quả và trách nhiệm giải trình trong hoạt động đấu thầu, nâng cao hoạt động giám sát đấu thầu.
Một số điểm mới trong quy định của Luật Đấu thầu 2023 có thể kể đến như: Thay đổi vai trò đăng tải thông tin trong đấu thầu; Bổ sung quy định về Kế hoạch tổng thể lựa chọn nhà thầu; Thay đổi các trường thông tin của gói thầu khi chủ đầu tư (CĐT) nhập Kế hoạch lựa chọn nhà thầu trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia (Hệ thống) bao gồm việc sửa đổi, bổ sung về hình thức, phương thức lựa chọn nhà thầu, phương pháp đánh giá hồ sơ dự thầu, quy trình lựa chọn nhà thầu; Không còn áp dụng hình thức chào hàng cạnh tranh rút gọn; Điều chỉnh về bảo đảm dự thầu trong đấu thầu; thay đổi thời gian chuẩn bị hồ sơ dự thầu; cho phép Tổ chuyên gia có vai trò trên Hệ thống để lập hồ sơ mời thầu; thay đổi quy định về ngày đăng tải đối với thông báo trúng thầu trên Hệ thống …
Để đáp ứng các quy định của Luật Đấu thầu 2023, Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia (Hệ thống) thực hiện cập nhật, bổ sung một số tính năng quan trọng từ ngày 01/01/2024 gồm:
Thay đổi vai trò đăng tải thông tin trên Hệ thống của chủ đầu tư/bên mời thầu
Theo đó, CĐT phải đăng tải cả 5 nội dung bao gồm: Kế hoạch lựa chọn nhà thầu sử dụng nguồn vốn chi thường xuyên hoặc chi khác; Kết quả lựa chọn nhà thầu; Danh sách nhà thầu vi phạm; Thông tin chủ yếu về hợp đồng; Thông tin về kết quả thực hiện hợp đồng của nhà thầu.
Kế hoạch lựa chọn nhà thầu sử dụng nguồn vốn chi thường xuyên hoặc chi khác trước đây do bên mời thầu đăng tải, kể từ ngày 01/01/2024 phải do CĐT đăng tải. Đối với các gói thầu đã phát hành hồ sơ mời thầu trước ngày 01/01/2024, bên mời thầu vẫn tiếp tục thực hiện quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu cho đến khi công khai kết quả lựa chọn nhà thầu. Với các gói thầu phát hành hồ sơ mời thầu từ ngày 01/01/2024, bên mời thầu sẽ chịu trách nhiệm tổ chức lựa chọn nhà thầu và CĐT là đơn vị công khai kết quả lựa chọn nhà thầu trên Hệ thống. Ngoài ra, Hệ thống bổ sung chức năng cho phép CĐT đăng tải danh sách nhà thầu vi phạm.
Quản lý kế hoạch tổng thể lựa chọn nhà thầu
Hệ thống bổ sung chức năng cho phép CĐT thực hiện đăng tải kế hoạch tổng thể lựa chọn nhà thầu trong trường hợp áp dụng từ ngày 01/01/2024.
Chỉnh sửa kế hoạch lựa chọn nhà thầu, thông tin gói thầu
Từ ngày 01/01/2024, khi lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu, Hệ thống sẽ áp dụng một số quy định mới liên quan đến các thông tin của gói thầu, bao gồm:
Đối với các kế hoạch lựa chọn nhà thầu có quyết định phê duyệt từ ngày 01/01/2024 CĐT cần hoàn thiện thêm một số trường thông tin trong gói thầu gồm: thời gian thực hiện gói thầu, thời gian tổ chức lựa chọn nhà thầu, tuỳ chọn mua thêm (nếu có).
Ngoài ra, đối với các kế hoạch lựa chọn nhà thầu có gói thầu không qua mạng, Hệ thống sẽ bổ sung 3 loại hợp đồng mới: theo kết quả đầu ra, theo tỷ lệ phần trăm, theo tiêu chí cộng phí.
Bên cạnh đó, các kế hoạch lựa chọn nhà thầu đăng tải mới kể từ ngày 01/01/2024 cũng sẽ có sự thay đổi trong hạn mức gói thầu chỉ định thầu đồng thời không còn áp dụng hình thức chào hàng cạnh tranh rút gọn. Theo đó, CĐT không thể tạo gói thầu với hình thức chào hàng cạnh tranh rút gọn. Trường hợp kế hoạch lựa chọn nhà thầu đã được phê duyệt trước ngày 01/01/2024, CĐT vẫn có thể đăng tải kế hoạch lựa chọn nhà thầu trên Hệ thống tuy nhiên với các gói thầu áp dụng chào hàng cạnh tranh rút gọn sẽ không thể phát hành hồ sơ mời thầu từ ngày 01/01/2024.
Đặc biệt, với thay đổi Luật Đấu thầu 2023 trong quy định thời gian đăng tải kế hoạch lựa chọn nhà thầu trên Hệ thống, CĐT cần lưu ý các kế hoạch lựa chọn nhà thầu được phê duyệt từ ngày 01/01/2024 sẽ phải đăng tải trên hệ thống chậm nhất sau 05 ngày làm việc từ thời điểm văn bản Quyết định phê duyệt được ban hành thay vì là 07 ngày làm việc như trước đây.
Thay đổi giá trị bảo đảm dự thầu trong thông báo mời thầu và các quy định về thời gian chuẩn bị hồ sơ dự thầu, sửa đổi thông báo mời thầu, mời sơ tuyển
Cụ thể, việc thay đổi mức bảo đảm dự thầu trong hồ sơ mời thầu theo Điều 14 của Luật Đấu thầu năm 2023 sẽ ảnh hưởng đến việc nộp thầu, gia hạn hiệu lực hồ sơ dự thầu và bảo lãnh điện tử, vì vậy nhà thầu, nhà đầu tư cần lưu ý các thay đổi về mức bảo đảm dự thầu theo đúng quy định.
Hệ thống sẽ chỉ áp dụng quy định này đối với các gói thầu phát hành từ thời điểm 01/01/2024. Bên cạnh đó, đáp ứng thay đổi về quy định thời gian của Luật Đấu thầu năm 2023, Hệ thống thực hiện điều chỉnh các quy tắc cảnh báo về thời gian tổ chức lựa chọn nhà thầu từ ngày 01/01/2024. Các đơn vị, đặc biệt là nhà thầu cần lưu ý các thay đổi để đảm bảo tham dự thầu hoặc cập nhật các thông tin hồ sơ dự thầu theo đúng quy định, tránh trường hợp quá hạn và không thể tham dự thầu, điều chỉnh hồ sơ dự thầu.
Chỉnh sửa lập Tổ chuyên gia để lập hồ sơ mời thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu
Theo đó, Hệ thống bổ sung chức năng cho phép tài khoản của tổ chuyên gia thực hiện lập hồ sơ mời thầu trên hệ thống. Trước đây, tài khoản tổ chuyên gia chỉ có chức năng đánh giá hồ sơ dự thầu, với thay đổi mới áp dụng cho các gói thầu đăng tải thông báo mời thầu từ ngày 01/01/2024, tổ chuyên gia có thể thực hiện thêm chức năng lập hồ sơ mời thầu.
Thay đổi thời gian và các ràng buộc khác khi đăng tải kết quả lựa chọn nhà thầu
Đối với các gói thầu đăng tải TBMT từ ngày 01/01/2024, CĐT cần lưu ý thực hiện đăng tải kết quả lựa chọn nhà thầu trên Hệ thống chậm nhất 05 ngày làm việc từ ngày văn bản được ban hành thay vì 07 ngày như quy định cũ.
Bên cạnh các thay đổi chính yếu trên, Hệ thống cũng đã thực hiện chỉnh sửa, bổ sung các biểu mẫu, ràng buộc, quy tắc theo đúng quy định tại Luật Đấu thầu mới, đảm bảo quá trình đấu thầu qua mạng trên Hệ thống được thực hiện trơn tru, hiệu quả.
Bích Đào