Giản dị mà sâu sắc

Đến viếng lễ tang nhà tình báo huyền thoại Trần Quốc Hương (bí danh Mười Hương), người học trò Trần Văn Tạo xúc động nhớ về những lời dăn dạy khi sống và làm việc một thời gian với ông Mười Hương.

{keywords}
 Luật sư Trần Văn Tạo kể về dấu ấn đẩy kỷ niệm với người thầy-nhà tình báo huyền thoại Trần Quốc Hương khi đến viếng lễ tang.

Theo ông Tạo, khi ra khỏi nhà tù Côn Đảo năm 1974 ông về làm việc với ông Mười Hương trong một thời gian dài.

“Tôi nhớ có lần chú Mười Hương gọi tôi vào phòng hỏi, mày sống với chú có tiến bộ không? Rồi trả lời luôn là chưa tiến bộ. Ổng đưa ra một bức thư do tôi viết, chỉ từng lỗi chính tả, cú pháp…và bảo thế này thì chưa được”, luật sư Tạo nhớ lại.

Theo ông Tạo, dù là bậc thầy về tình báo nhưng cách sống của chú Mười Hương vừa đạo đức, vừa cách mạng. Chú Mười sống và dạy dỗ anh em, những người dưới quyền của mình bằng thực tế cuộc sống, không chỉ bảo bằng sách vở, lý thuyết suông.

Với luật sư Trần Văn Tạo, hình ảnh in đậm nhất về người thầy của mình là cách sống giản dị, chân thành nhưng cực kỳ sâu sắc trong công việc.

“Có một thời tôi phụ trách tình báo Sài Gòn, chú Mười đã dạy tôi về cách đối nhân, xử thế vời từng người, từng thành phần trong xã hội. Lời dạy mà theo tôi là đúng với phẩm chất của một nhà tình báo tài ba”, lời ông Tạo.

Luật sư Tạo kể tiếp, chú Mười dạy tôi khi làm việc với trí thức thì phải thế nào? Làm việc với Tôn giáo phải chú ý cái gì, làm việc với người Hoa chú ý cái gì….

Theo chú Mười, với người trí thức đừng bao giờ phân công họ theo dõi nội bộ nhau, bởi vì như thế là xúc phạm lòng tự trọng của họ. Làm việc với Tôn giáo thì đừng yêu cầu người ta bỏ đạo, vì đó là niềm tin họ tôn thờ. Làm với người Hoa thì phải nhớ rằng rằng, với họ tính dân tộc nó cao hơn quê hương. Vì người Hoa ở đâu thì người ta cũng nói mình là dân tộc Hoa, chứ không nói là người Hoa Bắc Kinh, hay người Hoa Sài Gòn, hay người Hoa Singapore, Maylaysia…

Người thầy của những nhà tình báo huyền thoại

Ông Tạo cũng nhớ về cách sống thắm tình đồng đội của nhà tình báo huyền thoại Mười Hương.

Đó là trường hợp Đại tá tình báo Phạm Ngọc Thảo, khi hy sinh không ai biết phần mộ nằm ở đâu còn người nhà thì dấu. Chú Mười Hương kêu tôi và đồng đội phải đi tìm bằng được, sau đó cũng chính chú Mười đề nghị Nhà nước phong tặng Anh hùng cho Đại tá Thảo.

{keywords}
Lãnh đạo Đảng, Nhà nước tới viếng nhà tình báo huyền thoại Mười Hương

“Ngay chị Tôn Nữ Thị Ninh cũng được chú Mười đưa từ ngoài vào rồi đưa đi Pháp học. Sau đó trở thành nhà ngoại giao rất giỏi. Những huyền thoại tình báo như Phạm Xuân Ẩn, Phạm Ngọc Thảo, Vũ Ngọc Nhạ đều là cơ sở của chú Mười Hương. Với tôi và nhiều anh em, đồng đội khác chú Mười Hương là Tứ đại kỳ lão của Sài Gòn, bao gồm: chú Mười Cúc (Nguyễn Văn Linh), chú Mai Chí Thọ và chú Võ Văn Kiệt ”, ông Tạo cho hay. 

Đối với Đại tá Tư Cang (nguyên là Cụm trưởng Cụm tình báo H.63), dù không gắn bó lâu dài với tướng tình báo huyền thoại Mười Hương, nhưng mỗi dịp gặp nhau đều là những giây phút quý giá, trân trọng.

“Dịp gặp nhau giữa tôi và ông Mười Hương cũng chỉ đủ đếm trên đầu ngón tay, tuy nhiên lần nào cũng cho tôi mội cái nhìn mới mẻ, nể phục ông ấy", lời ông Tư Cang.

Theo ông Tư Cang, năm 1960, Mười Hương bị khai báo, bị bắt và đưa đi giam giữ, tra tấn tại nhà giam Chín Hầm (Huế) do Ngô Đình Cẩn cai quản. Tại đây, ông bị Ngô Đình Nhu "5 lần 7 lượt" đòi thu phục nhưng đều thất bại.

Tháng 11/1963, nhân thời điểm đảo chính lật đổ chính quyền Ngô Đình Diệm nhiều hỗn loạn, cụm tình báo lên kế hoạch giải cứu Mười Hương. Nhận biết được điệp viên Phạm Xuân Ẩn thông minh, giỏi ngoại giao, Cụm trưởng Cụm tình báo Tư Cang giao Phạm Xuân Ẩn giữ vị trí quan trọng trong cuộc giải cứu Mười Hương.

Sau khi thăm dò tình hình, điệp viên Phạm Xuân Ẩn báo với tổ chức phải chuẩn bị đủ 100.000 đồng (giá vàng thời điểm này là 3.000 đồng/lượng, tương đương hơn 3kg vàng) để mua chuộc cai ngục và đã giải cứu thành công Mười Hương ra ngoài.

Đối với Đại tá Tư Cang, điều làm ông nhớ và khâm phục nhất về tướng Mười Hương đó là con người hiền hậu, giản dị, chân chất, có lòng yêu nước đặc biệt. Theo ông, một người hội đủ tất cả yếu tố trên thì mới có thể xây dựng được một lực lượng tình báo hùng mạnh như Mười Hương đã làm.

Dù đảm nhận vị trí quan trọng trong bộ máy chính quyền, ông ấy vẫn rất gần gũi, vẫn là người thầy đơn sơ như ở chiến trường năm xưa. Dù hôm nay ông ấy có mất đi, thì thế hệ mai sau vẫn kính nể Mười Hương-nhà tình báo huyền thoại", Đại tá Tư Cang xúc động nói.

 

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước viếng nhà tình báo huyền thoại Trần Quốc Hương

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước viếng nhà tình báo huyền thoại Trần Quốc Hương

Chiều 15/6, tại nhà tang lễ Quốc gia phía Nam đã diễn ra lễ tang nhà huyền thoại tình báo Trần Quốc Hương (bí danh Mười Hương).  

Hồ Văn