Trong báo cáo thẩm tra về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, Uỷ ban Quốc phòng và An ninh cho biết, nhiều ý kiến đề nghị tiếp tục quy định về điểm và trừ điểm giấy phép lái xe (dự thảo hiện không còn quy định), vì với điều kiện như hiện nay, việc ứng dụng công nghệ số trong xử lý vi phạm giao thông là tất yếu.

Quy định điểm và trừ điểm GPLX là một biện pháp quản lý nhà nước văn minh, hiện đại, qua đó quản lý cả quá trình chấp hành luật của lái xe thay vì quản lý từng hành vi đơn lẻ.

Tại phiên thảo luận tổ sáng 10/11, Thượng tọa Thích Đức Thiện (Điện Biên) cho biết, hàng năm Bộ GTVT cấp rất nhiều GPLX nhưng chưa có tổng kết nào về việc kiểm soát sau khi sát hạch. "Có người học lái xe xong lấy bằng nhưng 3-4 năm không lái xe, sau đó lái xe lại thì ai kiểm soát. Đây là nguyên nhân của tai nạn giao thông rất lớn", ĐB nêu.

400460717 318662500950618 4121 7501 5738 1699599587.jpeg
Thượng tọa Thích Đức Thiện.

Ông cho biết đã tìm hiểu thì 40% tai nạn giao thông là xe tải lớn, trong đó lái xe vi phạm không chỉ nồng độ cồn mà còn ma túy. Theo ĐB, đây là vấn đề rất nghiêm trọng, nhất là với xe vận tải hàng hóa, tải trọng lớn. Ông đề nghị trong luật đường bộ cần quy định rất rõ xác định vai trò, vị trí của đào tạo sát hạch, cấp GPLX gắn với đảm bảo trật tự an toàn giao thông.

Thượng tọa Thích Đức Thiện nêu, khi ông thi và lấy bằng lái xe ở bang California (Mỹ) cũng áp dụng quy định, nếu tài xế vi phạm thì sẽ bị trừ điểm tùy theo mức độ các lỗi cụ thể. Khi GPLX bị trừ hết điểm sẽ bị thu hồi GPLX và bị phạt hành chính. "Cần phải có quy định trừ điểm bằng lái xe trong Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ để đảm bảo an toàn giao thông", ông Thiện nêu quan điểm.

Mở rộng đấu giá biển số xe tải, xe khách, xe máy

ĐB Nguyễn Tiến Nam (Quảng Bình) cũng đề xuất bổ sung quy định tính điểm GPLX. Theo ông Nam trừ điểm GPLX là một biện pháp quản lý Nhà nước chứ không phải hình thức xử phạt vi phạm hành chính. Vì thực tế có nhiều người liên tục vi phạm Luật giao thông trong một thời gian ngắn nhưng chế tài xử lý chưa đủ mạnh.

Nhiều nước đang áp dụng biện pháp này như một cách đánh giá thái độ của lái xe, buộc họ phải ý thức hơn nữa nếu không muốn bị tước GPLX và phải học lại, thi lại mới được cấp GPLX trở lại.

Ông Nam cũng dẫn số liệu cả nước có khoảng 57,1 triệu GPLX, trong đó 47,6 triệu GPLX mô tô, 9,5 triệu GPLX ô tô. Có khoảng 340 cơ sở đào tạo lái xe và 137 Trung tâm sát hạch lái xe cơ giới đường bộ.

Qua thực tiễn theo dõi, ông cho rằng công tác quản lý người lái xe sau sát hạch vẫn bị bỏ ngỏ. Có hai dạng lái xe là lái xe chuyên nghiệp và không chuyên. Sau khi được cấp GPLX hầu như không có biện pháp quản lý. Những người hành nghề lái xe chuyên nghiệp, có một số được cơ quan nhà nước, doanh nghiệp quản lý, còn lại đều "thả nổi".

5452a152157ec3209a6f.jpg
ĐB Nguyễn Tiến Nam.

Ông cho biết, đã xuất hiện nhiều trường hợp lái xe không đủ sức khoẻ, tâm thần, nghiện ma tuý. Theo thống kê của Bộ Công an chỉ riêng 10 tháng đầu năm 2023, Công an đã xử lý hơn 2.000 người điều khiển phương tiện giao thông có sử dụng ma túy. Hàng năm lực lượng CSGT xử lý khoảng 5 triệu trường hợp vi phạm và hiện nay đang giữ hàng trăm nghìn GPLX, nhưng không có người đến nhận. Điều đó cho thấy cơ chế quản lý, cấp đổi, cấp lại GPLX chưa chặt chẽ.

Về đấu giá biển số xe, ĐB Nguyễn Tiến Nam dẫn thông tin từ Bộ Công an sau 35 ngày, đã đưa ra đấu giá thành công hơn 4.600 biển số xe ô tô với số tiền hơn 600 tỷ đồng được nộp vào Ngân sách Nhà nước. Theo ông nếu duy trì tốt chủ trương này sẽ góp phần tăng thu cho ngân sách Nhà nước hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm, quan trọng hơn là bảo đảm công khai, minh bạch trong vấn đề này.

Đây mới chỉ là đấu giá xe ô tô con, chủ trương này cần được luật hóa sớm để có thể mở rộng đấu giá cả biển số xe tải, xe khách, xe máy... Do đó, ông đề nghị Quốc hội giao cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung quy định về đấu giá biển số xe vào luật và có thể triển khai đấu giá với tất cả các loại biển số xe trong thời gian tới.