Kênh thủy lợi dài gần 100km được đào tay tại Việt Nam là kênh nào?

Kênh đang được thi công thì vua Gia Long mất, vua Minh Mạng tiếp tục thực hiện cho đến khi hoàn thành vào tháng 5 âm lịch năm 1824. Vĩnh Tế được đánh giá là con kênh có tầm vóc chiến lược vỹ đại nhất lúc bấy giờ.

Dài 87 km, rộng 30m và sâu trung bình 2,55m, kênh Vĩnh Tế giúp đưa nước ngọt từ sông Cửu Long vào rửa phèn chua cho ruộng đồng.

Ngoài ra, nó còn là chướng ngại vật để chống ngoại bang xâm lược từ phía Tây các tỉnh Nam Bộ.

Thoại Ngọc hầu Nguyễn Văn Thoại là vị quan chỉ huy chính trong quá trình đào kênh. Suốt 5 năm thi công, ông đã huy động khoảng 80.000 nhân lực.

Theo sách "Thoại Ngọc hầu và những cuộc khai phá miền Hậu Giang", hàng ngàn người dân và binh lính đã thiệt mạng khi cố gắng đào kênh Vĩnh Tế.

Vì vậy, thời điểm công trình hoàn thành, vị quan nhà Nguyễn đã cho thu thập hài cốt của họ để an táng và viết bài thơ nổi tiếng có tên “Tế cô hồn kênh Vĩnh Tế”:

“Đào kênh trước mấy kỳ khó nhớ

Khoác nhung y chống đỡ biên cương

Xông pha máy nhuộm chiến trường

Bọc thây da ngựa, gởi xương chốn này…”.

Vì ý nghĩa quan trọng của công trình, vua Minh Mạng đã đặc ân cho Thoại Ngọc hầu Nguyễn Văn Thoại lấy tên vợ là bà Châu Thị Tế để đặt cho con kênh. 

Triều đại nhà Nguyễn từng nhiều lần nổ ra chiến tranh với nước Xiêm. Lê Văn Duyệt bấy giờ giữ chức Tổng trấn thành Gia Định đã hiến kế sử dụng kênh Vĩnh Tế để đánh giặc.

Trên thực tế, con kênh này là đường di chuyển ngắn nhất khi nhà Nguyễn muốn chuyển thuyền chiến lớn từ nội địa (vùng Châu Đốc – An Giang) ra đến bờ biển (Vịnh Thái Lan).

Kênh Vĩnh Tế chạy song song biên giới Việt Nam và Campuchia, thuộc địa phận 2 tỉnh An Giang và Kiên Giang.

Trong quá khứ, đây là địa điểm quân Xiêm thường phải đi qua khi muốn tiến đánh vùng Tây Nam Bộ.