Từ một quốc gia nông nghiệp lạc hậu và kinh tế kém phát triển, Hàn Quốc đã nhanh chóng vươn lên trở thành một cường quốc tầm trung trên thế giới. Sự chuyển mình đáng kinh ngạc này được biết đến với “kỳ tích sông Hàn”, phần lớn nhờ vào sự phát triển của các tập đoàn tài phiệt, hay còn gọi là chaebol. Cùng với sự lớn mạnh của các chaebol, ngành công nghiệp hỗ trợ cũng phát triển nhanh chóng.

Automech 3.jpg

Năm 1961, Hàn Quốc thay đổi chiến lược kinh tế từ thay thế nhập khẩu sang xúc tiến xuất khẩu. Tổng thống Hàn Quốc Pắc Cưn-hi thời kỳ đó quyết định quốc hữu hóa tất cả ngân hàng và hỗ trợ một số chaebol thông qua các khoản vay và trợ cấp xuất khẩu(4). Năm 1963, Hàn Quốc ban hành Luật đặc biệt về phát triển phụ tùng và vật liệu, quy định ưu đãi cho doanh nghiệp trong các ngành ưu tiên, như dệt may, thép và hóa dầu, ô tô,... Thứ tự ưu tiên dựa trên tiềm năng phát triển của từng ngành, đồng thời gắn với lĩnh vực có sự hiện diện của chaebol, như Samsung, LG, Hyundai, Daewoo. Bên cạnh đó, Hàn Quốc yêu cầu chaebol chuyển sản xuất linh kiện, phụ tùng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ để tăng tính cạnh tranh và tạo sự lan tỏa. Điều này tạo tiền đề cho sự phát triển mạnh mẽ của công nghiệp hỗ trợ khi doanh nghiệp vừa và nhỏ có quy mô cầu đủ lớn để có thể hoạt động.

Năm 1975, Hàn Quốc ban hành Luật Xúc tiến thầu phụ, yêu cầu doanh nghiệp lớn mua linh kiện theo danh mục chỉ định từ doanh nghiệp vừa và nhỏ thay vì tự sản xuất. Luật này đã mang lại tín hiệu tích cực thúc đẩy liên kết giữa doanh nghiệp vừa và nhỏ và tập đoàn lớn, khi tỷ lệ doanh nghiệp vừa và nhỏ đóng vai trò nhà thầu phụ tăng từ 19,7% năm 1976 lên 70% năm 1990, sau đó giảm xuống còn khoảng 50% vào năm 1994(5). Năm 2005, chính phủ Hàn Quốc triển khai “Chiến lược phát triển nguyên liệu và linh phụ kiện” nhằm thúc đẩy công nghiệp hỗ trợ ngành ô tô và điện tử. Samsung và Lucky Gold Star được chỉ định là các doanh nghiệp hạt nhân và một số doanh nghiệp khác chịu trách nhiệm sản xuất linh phụ kiện để thay thế nhập khẩu. Doanh nghiệp hạt nhân được yêu cầu mua linh kiện từ nhà cung cấp trong nước. Nhờ đó, ngành công nghiệp hỗ trợ của Hàn Quốc phát triển vượt bậc, minh chứng cho sự thành công của chính sách xây dựng doanh nghiệp đầu tàu có khả năng sản xuất sản phẩm công nghiệp chủ lực, từ đó thúc đẩy sự phát triển chung của ngành công nghiệp hỗ trợ.

Automech2.jpg

Trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Hàn Quốc đã nhanh chóng thành lập Hội đồng Chính phủ và tư nhân về ngành công nghiệp mới và công bố “Phương hướng, đối sách cho thời đại cách mạng công nghiệp lần thứ tư” vào năm 2017. Những năm gần đây, chính phủ Hàn Quốc nỗ lực gia tăng năng lực sản xuất chất bán dẫn, đặc biệt chú trọng doanh nghiệp vừa và nhỏ thông qua các chương trình thúc đẩy về mặt tài chính, sáng kiến nghiên cứu và phát triển, cũng như hạ tầng(6). Các bước chuẩn bị này là lộ trình giúp Hàn Quốc bắt kịp xu thế công nghiệp mới của thế giới.

Tại Việt Nam, Samsung Việt Nam đã tích cực hợp tác với Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương từ nhiều năm nay để triển khai các chương trình hỗ trợ tư vấn cho doanh nghiệp Việt như hỗ trợ phát triển nhà máy thông minh. Tập đoàn cũng tổ chức nhiều hội nghị tìm kiếm các nhà cung cấp nội địa.

Hoàng Linh