Có nên đua nhau mua thảo dược tăng sức đề kháng, giải độc?

Sức mua thảo dược tăng cao 

Những ngày gần đây, lượng khách đến các cửa hàng thảo dược trên đường Hải Thượng Lãn Ông, Q.5 tìm mua các gói lá thải độc, lá xông giải cảm, lá tắm thảo mộc để nâng cao sức đề kháng… tăng mạnh. Nhận thấy nhu cầu tăng, các nhà thuốc cũng tận dụng khoảng trống ở mặt tiền để bày bán các sản phẩm liên quan đến COVID-19, để tiện cho khách đi đường mua nhanh. Phần mặt bằng này trước đây thường được dùng để chứa tạm các bao thảo dược mới nhập về, chưa được phân loại. 

Tấp xe trước nhà thuốc Phát Tâm, ông Hùng (H.Hóc Môn) mua 30 gói lá xông. Ông nói, xung quanh nhà cũng có lá sả, lá bưởi, lá chanh nhưng vẫn thiếu nhiều thành phần so với những gói lá xông bán sẵn. Theo nhân viên bán hàng, trong các gói xông, có các loại lá xuyên tâm liên, đinh hương, sả, quế, kinh giới, bạc hà, tía tô, hương nhu, gừng, vỏ bưởi, muối hồng Himalaya. Các gói xông giải cảm kết hợp thải độc thì có trần bì, quế chi, hoàng kỳ, nhân trần, ngải cứu, hương nhu, bồ công anh, túc diệp, tía tô, kinh giới… 

Hiện đang có khá nhiều người tìm mua các loại thảo dược giúp tăng sức đề kháng, hồi phục sức khỏe do lo lắng trước thông tin xuất hiện biến thể mới (ảnh chụp trên đường Hải Thượng Lãn Ông, Q.5, TPHCM) - Ảnh: Thanh Hoa

“Khách mua lá xông giải cảm nhiều nhất do có hạn sử dụng lâu, ai mắc COVID-19 cũng đều xông. Trước khi có dịch COVID-19, cửa hàng chỉ bán vài gói/ngày, còn trong đợt dịch giữa năm 2021, bán được vài chục đến cả trăm gói/ngày. Sau đó, số ca mắc COVID-19 giảm, sức mua cũng chững lại. Gần đây, sức mua tăng trở lại” - nhân viên nhà thuốc Phát Tâm nói. Một số nhà thuốc đang bán các loại bột lá xông không rõ thành phần, chỉ ghi công dụng như giải cảm, hạ sốt, ho, sổ mũi, nhức đầu, đau nhức xương khớp, rối loạn tiền đình. 

Tại nhà thuốc Thu Hằng, khá đông khách từ các tỉnh tới tìm mua các sản phẩm giúp phục hồi sức khỏe hậu COVID-19. Trên vai còn mang ba-lô, cầm gói linh chi trên tay, anh Phùng (tỉnh Long An) cho biết anh mua 2kg với giá 1 triệu đồng/kg để phục hồi chức năng gan, tăng sức đề kháng vì sau khi bị nhiễm COVID-19, anh sợ gan bị tổn thương. Nhiều người đến đây cũng hỏi mua các loại thảo dược được cho là “có thể phòng COVID-19 (?) hay giải độc hậu COVID-19” như kinh giới, quốc hương, bồ bồ, ngải tượng, từ bi. Theo nhân viên nhà thuốc này, khách mua thảo dược theo toa của lương y. Khi nghe dịch COVID-19 xuất hiện biến thể mới, lượng khách mua thảo dược đông hơn hẳn so với 1 - 2 tháng trước.

Chủ một nhà thuốc trên đường Triệu Quang Phục, Q.5 cho hay: “Khá nhiều người hỏi mua “Liên hoa thanh ôn” do người Trung Quốc đã dùng sản phẩm này điều trị COVID-19 hiệu quả (?). Trước đây, một số nhà thuốc có bán sản phẩm này nhưng sau các đợt kiểm tra của cơ quan chức năng, họ không bán nữa”.

Không nên tùy tiện dùng thảo dược 

Bác sĩ chuyên khoa II Huỳnh Tấn Vũ - Trưởng đơn vị Điều trị ban ngày, cơ sở 3, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM - cho biết: Với người mắc COVID-19, xông hơi góp phần làm cho máu huyết lưu thông, lỗ chân lông thông thoáng, giải độc cho cơ thể, làm cho cơ thể khỏe lại, góp phần cải thiện triệu chứng sau khi mắc COVID-19. Tuy nhiên, người bệnh phải được bác sĩ khám và đánh giá, chỉ định trường hợp nào nên xông và trường hợp nào là không nên, xông thường xuyên hay ngắt quãng, xông loại thảo dược nào.

Không chỉ người dân tại TPHCM, người từ nhiều tỉnh/thành cũng tìm mua các loại thảo dược phòng ngừa COVID-19 tại đường Hải Thượng Lãng Ông

Theo ông, chỉ nên xông lúc chưa mắc bệnh để nâng cao sức đề kháng hoặc xông để thải độc cho cơ thể sau khi đã khỏi COVID-19. Người đang mắc COVID-19 chỉ nên xông 1 - 2 lần, mỗi lần cách nhau tám giờ ở giai đoạn đầu của bệnh. Khi cơ thể bắt đầu có sốt, người mệt thì không nên xông bởi việc này dễ gây mất nước, mất điện giải, tụt huyết áp, khiến cơ thể suy kiệt và có thể làm cho bệnh nặng thêm. Có thể dùng lá chanh, bưởi, tre, kinh giới, tía tô, khuynh diệp hoặc dùng tinh dầu, thậm chí hơi nước, để giúp máu huyết lưu thông, thải độc chứ không cần tìm những thảo dược hiếm khác. 

Bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ cho rằng, các điểm bán gói xông đang thần thánh hóa phương pháp này, bỏ thêm các loại thảo dược mà không phải ai dùng cũng phù hợp. “Các loại trà lá như liên kiều, kinh giới đúng là có tác dụng giải cảm, được ví như một loại kháng sinh trong đông y nhưng chỉ nên sử dụng lúc cơ thể đang khỏe để tăng sức đề kháng và cũng nên hỏi bác sĩ về liều dùng hằng ngày vì mỗi người mỗi khác. Những người đang bệnh thì không nên uống bởi có thể khiến bệnh nặng thêm” - ông khuyên. 

Cũng theo bác sĩ Huỳnh Tấn Vũ, người có tinh thần không ổn định, trẻ nhỏ, người có bệnh nền như tiểu đường, sốt, lở loét da, động kinh thì không nên xông. Sau khi xông, nên nghỉ ngơi, bù nước, ăn thức ăn dễ tiêu và nhiều dinh dưỡng như cháo thịt, trứng và không nên tắm. 

Tiến sĩ - bác sĩ Nguyễn Thị Sơn (Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM) cũng cho hay: Trong các loại thảo dược mà người dân đang tìm mua để dùng thì đông trùng hạ thảo là loại giúp tăng sức đề kháng, khi dùng không ảnh hưởng đến các bệnh lý nền. Nấm linh chi thải độc, nhân sâm bồi bổ sức khỏe nhưng các loại này phải dùng theo liều lượng do không phù hợp với một số bệnh lý mạn tính, như nhân sâm có thể gây tăng huyết áp. 

Theo bà, về cơ bản, mỗi người nên tập luyện, có chế độ dinh dưỡng phù hợp và tích cực điều trị các bệnh lý nền đang có. Với tiết trời nắng nóng như hiện nay thì nên ăn nhiều rau, quả, uống nhiều nước lọc, không để tăng cân quá mức. “Muốn dùng loại thảo dược nào, cũng nên theo dõi sức khỏe, tham khảo ý kiến của các chuyên gia” - bà nói.

Theo Cục Quản lý y, dược cổ truyền, ngành y Việt Nam chưa cấp phép nhập khẩu hay lưu hành loại thuốc “Liên hoa thanh ôn”.

Thanh Hoa