Chuyên gia tâm lý tiết lộ những dấu hiệu ngoại tình, cách chữa lành tổn thương

- Thưa chuyên gia tâm lý Hoàng Hải Vân, dưới góc độ tâm lý học, hành vi ngoại tình ảnh hưởng như thế nào đến quan hệ tình cảm và tâm lý của người bị phản bội?

Chuyên gia tâm lý Hoàng Hải Vân: Ngoại tình có thể gây ra những tổn thương sâu sắc và phức tạp đối với quan hệ tình cảm và tâm lý của người bị phản bội. Việc mất niềm tin đối với nhau là một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất. Bởi niềm tin là nền tảng của bất kỳ mối quan hệ nào.

Khi hành vi bội tình xảy ra, niềm tin này sẽ bị rạn nứt gây khó khăn cho việc phục hồi lại mối quan hệ, ngay cả khi cả hai đều mong muốn hàn gắn. Theo thống kê tâm lý xã hội học, khoảng 1/3 nạn nhân bị lừa dối rơi vào hội chứng trầm cảm, rối loạn lo âu hoặc các vấn đề sức khỏe tâm lý khác nếu không được xử lý đúng cách.

Cảm giác đau đớn, giận dữ, tủi hổ và các cơn ghen tuông có thể khiến căng thẳng leo thang không thể kiểm soát. Dựa trên trải nghiệm đau đớn này, một số người đi đến quyết định chấm dứt mối quan hệ hoàn toàn vì cảm thấy ở lại sẽ chỉ gây thêm tổn thương cho nhau.

- Theo chuyên gia, những dấu hiệu nào có thể dự báo trước sự đổ vỡ và làm sao để nhận ra chúng sớm hơn?

Chuyên gia tâm lý Hoàng Hải Vân: Con dốc trơn trượt của sự bất ổn trong mối quan hệ thường manh nha rất lâu trước khi mọi chuyện thực sự trở nên tồi tệ. Để sớm nhận biết điều này, bạn có thể tham khảo một số dấu hiệu dưới đây :

+ Thiếu sự giao tiếp: Nếu hai người bỗng trở nên xa cách, không còn chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc và cuộc sống hàng ngày với nhau hoặc các cuộc trò chuyện trở nên ngắn ngủi, tin nhắn trả lời thưa dần, điện thoại thay đổi mật khẩu,… thì đó có thể là dấu hiệu cho thấy mối quan hệ đang gặp vấn đề.

+ Thiếu sự thân mật: Vấn đề thiếu sự thân mật trong mối quan hệ tình cảm thể hiện ở nhiều khía cạnh khác nhau:

Khía cạnh cảm xúc: Cả hai không còn chia sẻ tâm tư tình cảm, những điều thầm kín với nhau. Một trong hai có thể cảm thấy cô đơn, lạc lõng dù đang ở bên nhau.

Khía cạnh thể xác: Những cử chỉ yêu thương như nắm tay, ôm, hôn, âu yếm nhau không còn thường xuyên. Giảm hoặc không có quan hệ tình dục cũng không có hứng thú tạo ra những trải nghiệm tình dục.

+ Thay đổi thứ tự ưu tiên: Đối phương bắt đầu lấy lý do bận việc hoặc các mối quan hệ khác, không còn ưu tiên những cuộc hẹn như trước cũng không quá nỗ lực trong việc dành thời gian cho bạn, thậm chí có thể hủy bỏ kế hoạch cùng bạn vào phút cuối mặc kệ cảm xúc của bạn thế nào.

Nếu bạn cố gặng hỏi lí do thì nhận được những phản ứng khó chịu. Đây là dấu hiệu báo động sự thay đổi về cảm xúc.

+ Tần suất xung đột gia tăng: Cặp đôi nào cũng có những lúc thăng, trầm. Tuy nhiên, nếu tần suất cãi nhau ngày một nhiều, kể cả chuyện nhỏ nhặt cũng dễ dàng trở thành cái cớ để bắt bẻ, chỉ trích nhau thì mối quan hệ sẽ trở nên ngột ngạt.

+ Hoặc một ngày, bạn chợt nhận ra đối phương không còn muốn công khai tình cảm nữa mà hành xử như một người đang độc thân với các vệ tinh, những lời hứa hẹn dài lâu bỗng chốc bị lãng quên, hoặc tỏ ra không chắc chắn khi được hỏi về tương lai của hai người, thì có nghĩa là người ấy không còn muốn ở bên bạn nữa.

- Vậy thì làm thế nào để một người có thể "chữa lành" cho mình và xây dựng lại niềm tin sau khi mối quan hệ không thể cứu vãn?

Chuyên gia tâm lý Hoàng Hải Vân: Việc chúng ta cần làm lúc này không phải là tìm kiếm một sự kiểm soát, hoặc buộc phải lập tức quên đi nỗi đau bị lừa dối.

Thay vào đó, chúng ta nên học ở lại với chính mình, học cách nhẹ nhàng đặt những "phiền não" xuống và cho phép mình "thở" sau mối quan hệ bị đổ vỡ. Dưới đây là một số giải pháp có thể hữu ích cho bạn sau cuộc tình tan vỡ:

+ Viết nhật ký là một trong các liệu pháp giúp chữa lành tâm hồn sau khi chia tay. Bạn có thể viết ra cảm nhận của bản thân, về chuyện vui và cả chuyện buồn của mối tình đã qua. Điều này sẽ giúp bạn nhìn nhận vấn đề khách quan, nhẹ nhàng hơn.

+ Các hoạt động thể thao, đi bộ đường dài, yoga, thực tập thiền định, vẽ tranh,… đều là những phương pháp chữa lành hiệu quả.

+ Chăm chút đến vẻ bề ngoài của mình không những trông bạn tuyệt vời và tự tin hơn, mà còn mang lại rất nhiều cơ hội trong cuộc sống.

+ Bạn có thể chia sẻ với nhà tham vấn tâm lý hoặc tâm sự với bạn bè, người thân mà bạn tin tưởng sẽ giúp bạn giải quyết vấn đề hiệu quả hơn.

+ Tự đay nghiến, ngược đãi bản thân chỉ khiến bạn rơi vào cái hố của sự tuyệt vọng.

+ Tham gia các khóa học nâng cấp kiến thức/kỹ năng mới để đạt kết quả tốt hơn trong công việc và cuộc sống.

+ Không nói xấu người cũ, thể hiện tự trọng bản thân mình đến mức bạn cũng đạt được sự tôn trọng từ người khác.

- Có những người sau chia tay là vật vã, oán hận người cũ nhưng cũng có người tự xem xét lại bản thân, nhận thấy mình cũng có một phần trách nhiệm khiến mối quan hệ tan vỡ. Điều này có ý nghĩa như thế nào trong quá trình phục hồi?

Chuyên gia tâm lý Hoàng Hải Vân: Bị người yêu phản bội quả thực là một trải nghiệm đau đớn. Nhưng không phải cứ đám cưới hay sống bên nhau đến răng long đầu bạc như trong truyện cổ tích mới là kết thúc đẹp. Đôi khi, một cuộc chia tay cũng giống như cơn mưa bão trước khi cầu vồng xuất hiện.

Khi bạn có thể tự vấn bản thân mình và nhận phần trách nhiệm trong mối quan hệ đã qua, có nghĩa là bạn đã bắt đầu chấp nhận sự rời bỏ của người đó trong cuộc đời của mình, rằng chúng ta từng có ngày tháng tốt đẹp bên nhau nhưng bây giờ mọi thứ đã không còn vừa vặn và phù hợp nữa.

Sự trưởng thành hơn về mặt nhận thức và cảm xúc sẽ giúp bạn vượt qua nỗi đau nhất thời và chạm đến hạnh phúc dài lâu.

- Chuyên gia nghĩ sao về quan điểm của một số nam giới cho rằng, ngoại tình không hoàn toàn xuất phát từ bản chất xấu xa của con người, mà do họ cảm thấy không hạnh phúc hoặc không được đáp ứng trong mối quan hệ, vì vậy có thể tìm kiếm sự thỏa mãn ở nơi khác như một cách để cân bằng?

Chuyên gia tâm lý Hoàng Hải Vân: Ngoại tình ở đâu cũng có nhưng cách chúng ta nhìn nhận, đánh giá sự việc còn tùy thuộc vào nội tình của câu chuyện, thời gian và địa điểm cụ thể mà nó xảy ra.

Có rất nhiều lý do để người ta ngoại tình. Ví dụ một thân chủ của tôi có người khác ở bên ngoài bởi vì cảm thấy mệt mỏi, kiệt sức do vợ sắp cưới có tính chiếm hữu cao, ghen tuông, kiểm soát thái quá.

Như bạn thấy, có vẻ như đổ lỗi cho cuộc tình thất bại và tìm kiếm sự thỏa mãn ở nơi khác, sẽ dễ dàng hơn là vật lộn với các câu hỏi hóc búa về những lỗ hổng ẩn sâu bên trong mối quan hệ, hoặc căn nguyên sâu xa của sự kiểm soát thái quá của vợ sắp cưới, để tìm kiếm cơ hội hàn gắn.

Lúc này hành vi lừa dối ở góc độ nào đó như là một giải pháp để bù đắp hoặc giải thoát bản thân khỏi sự ngột ngạt, bí bách trong mối quan hệ hiện tại.

Người thứ 3 xuất hiện với sự mới mẻ, dịu dàng như mưa rơi trên sa mạc. Bản thân người đàn ông trong khoảnh khắc nào đó có thể hy vọng về một cuộc bùng nổ sự sống ở nơi đây nhưng tiếc thay, hiệu ứng nó mang lại chỉ là đau khổ và bất an.

Cuối cùng, mỗi câu chuyện, tình huống là khác nhau và không có một câu trả lời đúng cho tất cả.

Tuy vậy, việc tạo ra môi trường giao tiếp cởi mở và hỗ trợ lẫn nhau về mặt cảm xúc sẽ giúp cả hai có thể cùng nhau vượt qua khó khăn, thay vì chọn cách bội tình.

Quan trọng nhất là, nếu cần thiết bạn có thể cân nhắc tìm kiếm tư vấn từ chuyên gia tâm lý. Việc đó sẽ giúp bạn giải quyết những vấn đề này một cách hiệu quả hơn.