Sáng 12/7, tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến báo cáo công tác dân nguyện tháng 5 và tháng 6, nhiều ý kiến thảo luận sôi nổi xoay quanh câu chuyện hoàn thuế giá trị gia tăng cho doanh nghiệp.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, nhiều doanh nghiệp phản ánh việc hoàn thuế giá trị gia tăng hiện nay rất chậm. Điển hình như Công ty cổ phần An Phát, theo phản ánh của báo chí, gần 6 tháng kể từ khi cơ quan công an kết luận “không có dấu hiệu vi phạm hoàn thuế giá trị gia tăng”, công ty này vẫn chưa được hoàn thuế.
Theo ông Thanh, sức khỏe của doanh nghiệp bị bào mòn đã mấy năm, tiếp cận vốn rất khó khăn. Riêng Công ty An Phát, cơ quan công an đã xác minh đủ điều kiện nhưng cơ quan thuế cứ vòng vo.
“Quốc hội đã yêu cầu tháo gỡ khó khăn trong hoàn thuế giá trị gia tăng, Thủ tướng cũng có chỉ đạo về việc này. Nếu Tổng cục Thuế không có hướng dẫn thì cả yêu cầu của Quốc hội và chỉ đạo của Thủ tướng gần như không có giá trị gì”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế nhấn mạnh.
Nghĩa vụ của Nhà nước chứ doanh nghiệp không xin
Lý giải cho thực trạng này, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế (Bộ Tài chính) Vũ Chí Hùng cho biết, với việc hoàn thuế giá trị gia tăng, theo Luật Thuế và thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính, hồ sơ hoàn thuế được phân làm hai trường hợp: Hồ sơ kiểm tra trước - hoàn thuế sau và hồ sơ hoàn thuế trước - kiểm tra sau.
Đối với hồ sơ thuộc diện hoàn thuế trước - kiểm tra sau, nếu đáp ứng đủ điều kiện về hoàn thuế giá trị gia tăng theo quy định, cơ quan thuế sẽ thực hiện kịp thời, đúng quy định.
Còn hồ sơ thuộc diện kiểm tra trước - hoàn thuế sau, cần phải kiểm tra để có cơ sở giải quyết, xử lý hoàn thuế theo quy định.
Ông Hùng cho hay, qua rà soát thông tin trong những năm gần đây, một số doanh nghiệp hoàn thuế xuất khẩu các mặt hàng gỗ, lâm sản có rủi ro cao. Do đó, cơ quan thuế phải thực hiện công tác kiểm tra và xác minh.
Thực tế, cũng có một số đối tượng đã lợi dụng cơ chế chính sách của nhà nước để gian lận và chiếm đoạt tiền hoàn thuế.
Về một số thông tin liên quan Công ty An Phát, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị lãnh đạo Tổng cục Thuế không đi sâu vào vụ việc mà cho biết hướng khắc phục phản ánh của doanh nghiệp thế nào.
Sau khi nghe ông Hùng giải thích lòng vòng nhưng vẫn chưa đi vào trọng tâm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ yêu cầu lãnh đạo Tổng cục Thuế nêu rõ, hiện nay tổng số tiền hoàn thuế nhưng chưa hoàn là bao nhiêu tiền?
“Quốc hội đã có nghị quyết và Chính phủ đã chỉ đạo, mà giờ này còn nợ đọng bao nhiêu cũng không nói được”, Chủ tịch Quốc hội truy vấn.
Theo Chủ tịch Quốc hội, doanh nghiệp tiếp cận vốn rất khó khăn. Tiền hoàn thuế là tiền của doanh nghiệp, nếu kéo dài mấy năm không hoàn thuế thì liệu doanh nghiệp có sống được không?
“Doanh nghiệp nộp thuế đầu vào đương nhiên phải được hoàn thuế đầu ra, đây là nghĩa vụ của Nhà nước chứ doanh nghiệp không xin. Tiền của người ta mà trì trệ thế này”, Chủ tịch Quốc hội bày tỏ không hài lòng khi lãnh đạo Tổng cục Thuế không nắm được nợ đọng hoàn thuế là bao nhiêu.
Ông đề nghị cơ quan thuế phải hoàn thuế ngay cho doanh nghiệp vì quỹ để hoàn thuế năm nào Quốc hội cũng bố trí.
“Ủy ban Tài chính Ngân sách phải tiến hành phiên điều trần về hoàn thuế giá trị gia tăng”, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu.
Chốt phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết nên mở phiên điều trần về hoàn thuế giá trị gia tăng vào tháng 8 tới đây.