Chủ tịch Quốc hội nêu 3 câu hỏi lớn cần có lời giải cho nền kinh tế

Kinh tế còn nhiều khó khăn, thách thức

Phát biểu khai mạc Diễn đàn Kinh tế - xã hội Việt Nam 2023 sáng 19/9, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, nhờ các chính sách, giải pháp đúng đắn, chưa từng có tiền lệ thời gian qua, Việt Nam cơ bản vững vàng vượt qua khó khăn, thách thức trước “những cơn gió ngược” và đạt được nhiều kết quả quan trọng, khá toàn diện.

Nền kinh tế duy trì được đà tăng trưởng và là một điểm sáng “trong bức tranh xám màu” của kinh tế toàn cầu. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, định hạng tín nhiệm quốc gia và vị thế quốc tế tiếp tục được cải thiện.

Trong 8 tháng đầu năm 2023, thu hút vốn đầu tư FDI, giải ngân đầu tư công, khu vực dịch vụ có chuyển biến tích cực hơn; một số địa bàn công nghiệp trọng điểm phục hồi hoặc duy trì đà tăng nhanh; công tác an sinh xã hội được quan tâm...

Dù đạt được những kết quả quan trọng thời gian qua, tuy nhiên, theo Chủ tịch Quốc hội, nền kinh tế đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức.

Tăng trưởng kinh tế 6 tháng đầu năm 2023 chỉ đạt 3,72%, gần thấp nhất trong 12 năm trở lại đây, tạo áp lực rất lớn về tăng trưởng GDP cho hai quý còn lại của năm.

Việc đạt mục tiêu tăng trưởng năm 2023, giai đoạn 5 năm 2021-2025 và cả thời kỳ chiến lược 2021-2030 trở nên hết sức khó khăn. Nhiều động lực tăng trưởng chính của nền kinh tế trong 8 tháng đầu năm 2023 có dấu hiệu chậm lại, thậm chí suy giảm và đang chịu áp lực rất lớn từ bên ngoài. 

Trong đó, xuất khẩu hàng hóa tiếp tục đà suy giảm, 8 tháng đầu năm giảm 10% so với cùng kỳ, mức giảm mạnh nhất trong cùng kỳ 12 năm trở lại đây; nhiều nhóm hàng xuất khẩu chủ lực, nhất là điện thoại, linh kiện, giầy dép, dệt may, đồ gỗ tiếp tục giảm sâu.

Trong cơ cấu nền kinh tế hiện nay, khu vực đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đang đóng góp khoảng 20% GDP, chiếm tỷ trọng gần 74% trong tổng giá trị xuất khẩu.

Đầu tư công được coi là động lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế năm 2023, song đến nay, giải ngân dù có cải thiện (8 tháng đạt 42,35% kế hoạch) nhưng chưa như kỳ vọng.

Cần sớm có giải pháp

Nhấn mạnh đất nước đang đứng trước rất nhiều khó khăn, thử thách, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho hay sức chống chịu của nhiều doanh nghiệp đã tới hạn.

Nhiều đơn hàng bị cắt giảm, hoạt động sản xuất, kinh doanh gặp khó khăn, nhất là về thị trường đầu ra, dòng tiền, huy động vốn, thủ tục hành chính và áp lực từ yêu cầu của thị trường và đối tác về phát triển bền vững ngày càng gia tăng.

“Tăng cường năng lực nội sinh, kiến tạo động lực tăng trưởng là yêu cầu khách quan, tất yếu và cấp thiết. Việc này nhằm bảo đảm tính liên tục, ổn định, bền vững, giúp đất nước tận dụng thời cơ, vượt qua thách thức, khơi thông nguồn lực, chống chịu trước các cú sốc, khủng hoảng từ bên ngoài, đồng thời giúp nền kinh tế tăng trưởng, hướng tới phát triển bền vững”, Chủ tịch Quốc hội nói.

Với tinh thần “đồng lòng, chung sức, cùng nhau vượt khó”, để đạt được các mục tiêu diễn đàn, Chủ tịch Quốc hội mong lắng nghe các ý kiến, trao đổi, thảo luận tập trung giải đáp 3 câu hỏi lớn.

Một là, dự báo bối cảnh tình hình kinh tế, tài chính khu vực, thế giới; cơ hội, rủi ro, thách thức nào đối với nền kinh tế Việt Nam trong năm 2023, 2024 và giai đoạn tiếp theo?

Hai là, thực trạng kinh tế - xã hội, những khó khăn, thách thức, nút thắt chủ yếu và năng lực chống chịu của nền kinh tế hiện nay? Dự báo cho các năm 2023, 2024 và cả giai đoạn 5 năm 2021-2025?

Ba là, năng lực nội sinh, động lực và giải pháp căn cơ nào nhằm tháo gỡ điểm nghẽn, khơi thông nguồn lực, tăng cường nội lực, kiến tạo động lực cho tăng trưởng và phát triển kinh tế - xã hội trong năm 2023, 2024 và cho cả nhiệm kỳ 2021-2025?