Lời tòa soạn:

Trong khi quỹ đất ngày càng khan hiếm, nhu cầu nhà ở nhiều, nguồn cung trong vài năm qua hạn chế thì tại nhiều TP lớn như Hà Nội, TP.HCM... không ít các dự án chung cư, khu đô thị được đầu tư xây dựng lại rơi vào cảnh chậm tiến độ “đắp chiếu” dở dang. Hàng trăm khách hàng đã đóng tiền vào các dự án trên nhưng chưa thể nhận nhà trong suốt nhiều năm. Tài nguyên đất bị lãng phí, công trình “đắp chiếu” dở sống dở chết làm nhếch nhác bộ mặt đô thị…

Tuyến bài Hồi sinh những dự án nhà ở đắp chiếu của VietNamNet ghi nhận thực tế cũng như ý kiến đóng góp của các chuyên gia, cơ quan quản lý... với mong muốn tìm lối ra cho những dự án đắp chiếu này.

Bị phạt chậm tiến độ vẫn “vỡ” cam kết

Dự án Tòa nhà hỗn hợp Athena Complex Pháp Vân của liên danh nhà đầu tư CTCP Công nghiệp Hàn Việt Nam và Công ty TNHH Phát triển Đô thị và Xây dựng 379 (Công ty 379) có vị trí tại lô đất HH - II. 5.1 Khu đô thị Pháp Vân - Tứ Hiệp (phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai, Hà Nội). 

Vào tháng 7/2022, UBND TP. Hà Nội đã có quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty 379 về hai hành vi vi phạm tại dự án Athena Complex Pháp Vân với số tiền 1 tỷ đồng.

Cụ thể, Công ty 379 tổ chức kinh doanh bất động sản mà bất động sản đó không đảm bảo đầy đủ các điều kiện theo quy định hoặc không được phép đưa vào kinh doanh. Hành vi vi phạm này bị xử phạt 500 triệu đồng và bị đình chỉ hoạt động kinh doanh 4,5 tháng.

Ngoài ra, Công ty 379 bị xử phạt 500 triệu đồng vì triển khai xây dựng dự án kinh doanh bất động sản, dự án đầu tư xây dựng nhà ở chậm tiến độ đã được cơ quan chức năng có thẩm quyền phê duyệt. 

W-athena-phap-van-vietnamnet-1-1.jpg
Toàn cảnh dự án Athena Complex Pháp Vân. Ảnh: Minh Hoàng 

Việc tổ chức kinh doanh bất động sản không đủ điều kiện, chậm tiến độ bàn giao nhà khiến khách hàng tại dự án đã nhiều lần gửi đơn kêu cứu đến các cơ quan chức năng, căng băng rôn đòi nhà. 

Theo phản ánh của khách hàng, từ năm 2018, Công ty 379 đã thực hiện ký kết hợp đồng mua bán với hàng trăm khách hàng. Thời hạn bàn giao căn hộ theo nhiều hợp đồng ký kết là tháng 12/2020. Tuy nhiên, đến nay dự án chậm tiến độ 3 năm khách hàng vẫn chưa được bàn giao. 

Một khách hàng ký hợp đồng từ đầu năm 2021 cho biết, trong hợp đồng nêu rõ thời hạn bàn giao căn hộ là tháng 3/2021. Tuy nhiên, đến nay, dự án vẫn chưa hoàn thiện.

Trong biên bản làm việc ngày 7/7/2022 với sự tham gia 3 bên gồm đại diện chính quyền phường Hoàng Liệt, Sở Xây dựng... cùng chủ đầu tư và người mua căn hộ tại dự án, ông Đỗ Văn Trường - Phó Giám đốc Công ty 379 - cam kết sẽ bàn giao căn hộ thô cho cư dân trong tháng 3/2023.

Tuy nhiên, chủ đầu tư lại thất hứa khi không thực hiện được mốc bàn giao này. 

Khách hàng tiếp tục “bơm” tiền, chủ đầu tư có đúng hẹn? 

Theo chủ đầu tư, dự án còn những hạng mục cần phải hoàn thành để đủ điều kiện nghiệm thu đưa công trình vào sử dụng và bàn giao cho khách hàng. Những vướng mắc làm chậm tiến độ dự án và chậm bàn giao nhà là do chủ đầu tư không có đủ tài chính. 

Vì vậy, Công ty 379 đề nghị khách hàng tiếp tục nộp tiền, với 95% giá trị các hợp đồng mua bán căn hộ, để chủ đầu tư có nguồn tài chính tiếp tục thực hiện dự án.

W-athena-phap-van-vietnamnet-3-1.jpg
Hàng trăm khách hàng tại dự án Athena Complex Pháp Vân đang chờ đợi, mong chủ đầu tư không thất hứa thêm lần nữa. Ảnh: Minh Hoàng

Trước tình hình trên, khách hàng và chủ đầu tư đã cùng nhau bàn bạc, đưa ra giải pháp để “giải cứu” tình trạng mắc kẹt của dự án. 

Tháng 6/2023, hai bên đã cùng nhau ký bản thoả thuận. Theo đó, khách hàng đã thống nhất tiếp tục nộp tiền ở những căn hộ chưa đóng đủ 95% hợp đồng mua bán. 

Theo thoả thuận, để dự án hoàn thiện đảm bảo đủ điều kiện nghiệm thu và đưa vào sử dụng, chủ đầu tư sẽ phải đóng khoảng 60 tỷ đồng, khách hàng đóng 20 tỷ đồng. Số tiền sẽ được đóng hàng tháng theo nhu cầu của các nhà thầu với tỷ lệ đã thoả thuận giữa chủ đầu tư và khách hàng.

Phía khách hàng thông tin, trong khoảng 400 khách hàng đã ký hợp đồng, có khoảng 200 hộ đồng ý tham gia tiếp tục nộp tiền theo thoả thuận trên bắt đầu từ tháng 6/2023. 

Trao đổi với PV. VietNamNet, đại diện truyền thông Công ty 379 cho hay, dù chịu tác động tiêu cực từ giai đoạn đại dịch Covid-19 đến suy thoái kinh tế, từ tháng 6/2023, công ty vẫn cố gắng huy động tài chính và chuyển khoản trực tiếp vào tài khoản ngân hàng - do ban đại diện khách hàng dự án Athena Complex Pháp Vân lập ra - để tiếp tục hoàn thiện dự án.

Đến tháng 1/2024, trong văn bản thông báo tới khách hàng về tình hình tài chính, chủ đầu tư cho biết, căn cứ nội dung bản kế hoạch giải ngân giai đoạn 1 (tháng 5/2023), đối với số tiền còn lại của chủ đầu tư hơn 11,6 tỷ đồng, doanh nghiệp sẽ huy động dòng tiền từ các sản phẩm còn lại là bể bơi, nhà dịch vụ (ước tính hơn 20 tỷ đồng) và nguồn thu khác. 

Đối với việc chậm bàn giao nhà, chủ đầu tư bày tỏ "rất hổ thẹn" khi năm 2023 đã qua và dự án vẫn chưa thể bàn giao căn hộ đến cư dân. 

Cũng tại thông báo này, chủ đầu tư tính toán, theo tiến độ thi công thực tế và dòng tiền dự tính nếu nhận được sự ủng hộ từ phía khách hàng, công ty cam kết hoàn thiện các hạng mục, đưa vào sử dụng theo yêu cầu của cơ quan nhà nước trong tháng 6 tới. 

Như vậy, một mốc bàn giao mới tiếp tục được đưa ra. 

“Dù rất khó khăn, chật vật trong vòng vay lãi nhưng cư dân vẫn động viên nhau cố gắng đóng đủ 95% theo tỷ lệ hàng tháng. Chúng tôi đã rất thiện chí, chấp nhận rủi ro tự nguyện hỗ trợ chủ đầu tư để sớm nhận được nhà. Hàng trăm khách hàng tại dự án Athena Complex Pháp Vân đang chờ đợi chủ đầu tư - Công ty 379 không thất hứa thêm lần nữa” - đại diện khách hàng nói. 

Trao đổi với VietNamNet, chuyên gia kinh tế, PGS. TS. Đinh Trọng Thịnh cho rằng, việc cho phép chủ đầu tư khi làm xong móng chung cư có thể bán nhà ở hình thành trong tương lai đến tầng 30, 40... của dự án sẽ khó tránh khỏi rủi ro cho khách hàng. Vấn đề này cần phải có những thay đổi từ những quy định pháp luật cụ thể, chặt chẽ hơn đối với việc mua bán nhà ở hình thành trong tương lai, năng lực nhà đầu tư thực hiện dự án. 

Luật sư Nguyễn Hồng Chung - Ủy viên Ban Chấp hành Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Chủ tịch Công ty DVL Ventures - cho rằng, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh Bất động sản năm 2023 đã có những điều chỉnh về yêu cầu khi triển khai, phê duyệt dự án, trong đó quy định cụ thể về năng lực thực hiện dự án. Tránh những trường hợp “tay không bắt giặc”, làm dự án dàn trải trong khi năng lực tài chính không có.

Theo luật sư, luật sửa đổi tới đây có hiệu lực sẽ đưa ra những quy định giảm thiểu, hạn chế tình trạng trên trong tương lai.  

Về phía khách hàng, luật sư Chung khuyến cáo, người mua nhà cần tìm hiểu nắm rõ quy định, tìm hiểu kỹ dự án và năng lực của chủ đầu tư trên thị trường. Khi mua nhà ở hình thành trong tương lai cần yêu cầu chủ đầu tư cung cấp bảo lãnh ngân hàng. Nếu không thể thẩm tra thì nên gửi cho những người có chuyên môn trong đó có luật sư thẩm tra.

Bài 4: 'Ôm hận' siêu dự án USilk City, khách phải làm điều 'vô tiền khoáng hậu'