Theo Nikkei, Grab và Gojek, hai siêu ứng dụng của khu vực châu Á đang tiến hành đàm phán sáp nhập. Grab đã đưa ra yêu cầu rằng nhà sáng lập Anthony Tan sẽ là "CEO trọn đời" của công ty sau sáp nhập với Gojek.
Grab đưa ra nhiều điều kiện cho thương vụ sáp nhập gồm cả việc cho CEO Tan có quyền biểu quyết đủ lớn trong công ty, quyền phủ quyết đối với các quyết định của hội đồng quản trị cũng như có ảnh hưởng đến lương thưởng của chính mình.
Những yêu cầu kể trên nếu được chấp thuận sẽ cho ông Tan sức mạnh đáng kể ở công ty sau sáp nhập. Tuy nhiên, điều này không vui với các nhà đầu tư, họ đang mong chờ đợt IPO. Còn Grab cho rằng, pháp nhân sáp nhập sẽ được điều hành theo hướng tuân thủ các quy định về IPO.
Gojek – Grab trong qua trình sáp nhập |
Trong quá trình đàm phán sáp nhập này, Grab có lợi thế hơn bởi họ được định giá cao hơn Gojek và hoạt động ở nhiều thị trường hơn. Grab và Gojek đã đàm phán trong gần 1 năm với các nhà đầu tư cả 2 bên hiện đang rất mong chờ thỏa thuận sáp nhập diễn ra.
Từ đầu năm 2020, những thông tin về sự hợp nhất giữa Grab và Gojek liên tục xuất hiện. Các nhà đầu tư đứng sau Grab và Gojek đang tìm cách thúc đẩy thương vụ sáp nhập nhưng bản thân 2 công ty lại vẫn chia rẽ và một thỏa thuận cuối cùng vẫn cần nhiều tháng nữa mới có thể được đưa ra. Cũng có thể cả 2 công ty sẽ từ chối ký kết thỏa thuận.
Cho đến nay, Grab vẫn luôn được coi là một trong những “chú kỳ lân khởi nghiệp” thành công nhất ở Đông Nam Á. Grab là một ứng dụng gọi xe do Anthony Tan và Tan Hooi Ling sáng lập năm 2012 tại Malaysia với tên gọi ban đầu MyTeksi.
Đến tháng 8/2013, công ty khởi nghiệp này đổ bộ vào thị trường Philippines dưới tên GrabTaxi. Năm 2014, GrabTaxi chuyển trụ sở chính sang Singapore. Đầu năm 2016, công ty đổi tên thành Grab.
Grab đã huy động được hơn 4,5 tỷ USD từ những ông lớn đầu tư như quỹ Vision Fund của Tập đoàn SoftBank (Nhật Bản) và Tập đoàn Tencent (Trung Quốc). Grab đang có mặt tại 8 quốc gia trong khu vực, được định giá hơn 14 tỉ USD trong lần định giá mới nhất.
Trong khi đó, Gojek có gần 38 triệu người dùng hoạt động hàng tháng tại khu vực, với giá trị giao dịch hàng năm của tăng trưởng 10% so với cùng kì năm ngoái và đạt mốc trên 12 tỉ USD.
Giá trị giao dịch của mảng liên quan đến thanh toán cũng đã vượt mức ở thời điểm trước khi đại dịch bùng phát do số lượng người bán và khách hàng sử dụng dịch vụ số tăng.
Theo thống kê của Financial Times năm 2019, Gojek hoạt động ở 207 thành phố Đông Nam Á, trong đó có 203 thành phố thuộc Indonesia. Con số tương ứng của Grab là 339 và 224.
Hồi tháng 6, Facebook, PayPal, Google, và Tencent đã rót vốn vào Gojek để phát triển dịch vụ thanh toán và tài chính số. Tháng trước, PT Telekomunikasi Selular tiết lộ họ đang xem xét khả năng đầu tư 150 triệu USD vào "kỳ lân xe ôm" Indonesia.
Grab và Gojek sau sáp nhập có thể tạo ra 16,7 tỷ USD doanh thu hàng năm và đạt mức định giá 72 tỷ USD vào năm 2025
Giới chuyên gia nhìn nhận thương vụ sáp nhập này phía thiệt thòi nhiều nhất có thể là người tiêu dùng và giới tài xế. Tại Indonesia, hai ứng dụng này vẫn đang thống trị.
Tuy nhiên, quan chức nước này lo ngại, việc 2 công ty kết hợp có thể khiến người tiêu dùng chịu thiệt hại.Chính phủ muốn sự cạnh tranh mạnh mẽ giữa 2 công ty tiếp tục diễn ra vì như vậy mới tạo ra được sự cân bằng thị trường.
Trước đó, Grab công bố mua lại toàn bộ hoạt động của Uber tại Đông Nam Á, và Uber có 27,5% cổ phần trong công ty sau mua bán và sáp nhập. Các cuộc đàm phán giữa Grab và Uber được xúc tiến sau khi SoftBank của Nhật Bản đổ hàng tỉ USD vào Uber trong năm 2017.
Ủy ban Cạnh tranh và Người tiêu dùng Singapore phạt thương vụ Uber-Grab tại Đông Nam Á tới 9,5 triệu USD. Tại Philippines, ban đầu Ủy ban Cạnh tranh nước này đồng ý để hai bên sáp nhập với một số điều kiện liên quan tới giá và chất lượng dịch vụ. Song, 2 tháng sau, vì Grab-Uber không đạt được các điều kiện trên nên bị áp mức phạt tới gần 300.000 USD.
D.Anh