UBND TP.HCM ban hành quyết định chưa đúng thẩm quyền

Sở Tài chính TP.HCM vừa có tờ trình UBND Thành phố về đề nghị xây dựng nghị quyết quy định mức hỗ trợ chi phí thuê nhà tạm cư cho hộ gia đình, cá nhân trong thời gian chờ bố trí nhà ở, đất ở tái định cư. 

Theo Sở Tài chính, về nguyên tắc, trước khi Nhà nước thu hồi đất và bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư triển khai dự án thì phải chuẩn bị đủ quỹ nhà ở, đất ở tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng. 

Ngoài việc bồi thường, hỗ trợ theo chính sách quy định, UBND cấp tỉnh căn cứ tình hình thực tế địa phương để quyết định biện pháp hỗ trợ khác, đảm bảo cho người bị thu hồi nhà đất ổn định đời sống. 

Khu tái định cư dành cho người dân bị giải toả khỏi Khu đô thị mới Thủ Thiêm, TP.Thủ Đức. (Ảnh: Hoàng Giám)

Thực tế tại các dự án trên địa bàn TP.HCM, do nhu cầu của người bị thu hồi đất đề nghị được bố trí tái định cư tại chỗ hoặc nhu cầu cấp bách phải bàn giao mặt bằng để thi công dự án nhưng chưa chuẩn bị được quỹ nhà, đất tái định cư. 

Trước đó, tháng 8/2018, UBND TP.HCM ban hành quyết định về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn thành phố. Trong đó có quy định về thời gian và mức hỗ trợ tạm cư. 

Sau đó, tháng 4/2020, UBND Thành phố tiếp tục có quyết định về áp dụng chính sách hỗ trợ chi phí nhà tạm cư cho từng đối tượng, thời gian tính hỗ trợ và mức hỗ trợ theo từng khu vực. Quy định này được điều chỉnh vào tháng 6/2022. 

Quyết định này đã góp phần đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng các dự án, đặc biệt là các dự án di dời khẩn cấp khỏi chung cư hư hỏng nặng hoặc khu vực sạt lở. 

Tuy nhiên, theo Cục kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, Bộ Tư pháp, việc UBND TP.HCM ban hành các quyết định trên là chưa đúng thẩm quyền, phải do Hội đồng Nhân dân (HĐND) ban hành. Do vậy, UBND TP.HCM đã bãi bỏ các quyết định trên. 

Hộ dân nhận tiền tạm cư tối đa 24 triệu đồng/tháng

Được giao thực hiện dự thảo Nghị quyết để trình HĐND ban hành chính sách hỗ trợ chi phí thuê nhà ở tạm cư cho hộ gia đình, cá nhân trong thời gian chờ bố trí tái định cư, Sở Tài chính TP.HCM chia làm 4 khu vực tương ứng với các mức hỗ trợ tạm cư. 

Mức hỗ trợ chi phí thuê nhà ở tạm cư được áp dụng theo từng khu vực nơi có vị trí nhà ở, đất ở bị thu hồi. 

Cụ thể, khu vực 1, gồm: Q.1, Q.3 và Q.5. Nếu hộ có từ 4 nhân khẩu trở xuống thì mức hỗ trợ là 8 triệu đồng/hộ/tháng. Hộ từ 5 nhân khẩu trở lên được hỗ trợ 2 triệu đồng/người/tháng, nhưng tổng không quá 24 triệu đồng/hộ/tháng.

Khu vực 2, gồm: Q.4, Q.6, Q.10, Q.11, Q.Bình Thạnh, Q.Phú Nhuận, Q.Tân Bình và Q.Gò Vấp. Nếu hộ có từ 4 nhân khẩu trở xuống thì mức hỗ trợ là 7 triệu đồng/hộ/tháng. Hộ từ 5 nhân khẩu trở lên được hỗ trợ 1,75 triệu đồng/người/tháng, nhưng tổng không quá 21 triệu đồng/hộ/tháng. 

Nếu hộ từ 5 nhân khẩu trở lên, có nhà đất bị giải toả thuộc khu vực 1 sẽ được nhận tối đa 24 triệu đồng/tháng tiền thuê nhà tạm cư. (Ảnh: Hoàng Giám)

Khu vực 3, gồm TP.Thủ Đức, Q.7, Q.8, Q.12, Q.Bình Tân và Q.Tân Phú. Nếu hộ có từ 4 nhân khẩu trở xuống thì được hỗ trợ là 6 triệu đồng/hộ/tháng. Hộ từ 5 nhân khẩu trở lên được hỗ trợ 1,5 triệu đồng/người/tháng, nhưng tổng không quá 18 triệu đồng/hộ/tháng. 

Khu vực 4 gồm 5 huyện là Bình Chánh, Củ Chi, Hóc Môn, Cần Giờ và Nhà Bè. Nếu hộ có từ 4 nhân khẩu trở xuống thì được hỗ trợ là 5 triệu đồng/hộ/tháng. Hộ từ 5 nhân khẩu trở lên được hỗ trợ 1,25 triệu đồng/người/tháng, nhưng tổng không quá 15 triệu đồng/hộ/tháng. 

Căn cứ vào thời điểm bàn giao mặt bằng bị giải toả và thời điểm được bố trí tái định cư, người dân sẽ được tính thời gian hỗ trợ tạm cư theo từng trường hợp. 

Về phương thức chi trả, nếu xác định được cụ thể thời gian bàn giao nhà, đất tái định cư thì chi trả một lần. Trường hợp chưa xác định được thời gian bố trí tái định cư thì có thể chi trả theo định kỳ 3 tháng/lần hoặc 6 tháng/lần. 

Sở Tài chính dự kiến sẽ đăng ký trình Nghị quyết về chính sách hỗ trợ chi phí thuê nhà ở tạm cư cho hộ gia đình, cá nhân trong thời gian chờ bố trí tái định cư như nói trên để HĐND TP.HCM xem xét vào kỳ họp cuối năm 2023. 

Khi xây dựng Nghị quyết quy định mức hỗ trợ chi phí thuê nhà ở tạm cư cho hộ gia đình, cá nhân trong thời gian chờ bố trí nhà ở, đất ở tái định cư, Sở Tài chính TP.HCM đưa ra giải pháp như sau: 

Việc thu hồi nhà ở, đất ở chỉ được thực hiện sau khi phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được phê duyệt. Đối với trường hợp thu hồi đất mà phải bố trí tái định cư thì phải chuẩn bị quỹ nền đất, căn hộ bố trí tái định cư trước khi thu hồi đất. 

Việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phải đi trước một bước, đảm bảo công khai, minh bạch, hài hoà lợi ích của Nhà nước, người có đất bị thu hồi và nhà đầu tư theo quy định.