Chiếc chìa khóa của mọi chìa khóa - Ghi chép của Nhà văn Nguyễn Quang Thiều

Tôi không phải là một doanh nghiệp và không hề có bất cứ phẩm chất nào để có thể trở thành một doanh nghiệp. Nhưng tôi đã đọc trọn vẹn cuốn sách 100 chìa khóa vàng dành cho CEO và chủ doanh nghiệp của tiến sỹ Tô Nhật, Tổng giám đốc tập đoàn Amaccao, một tập đoàn đang thực sự thành công và con đường của tập đoàn này đã quyến rũ tôi bằng những gì họ khát vọng, tư duy và hành động.

Điều quan trọng nhất mà cuốn sách cuốn tôi đi không phải nó trao vào tay tôi 100 chiếc chìa khóa vàng để tôi bước tới mà ở những cánh cửa để tôi trở thành một đại gia mà bởi nó mở ra những cánh cửa tư duy cho mọi lĩnh vực của đời sống.

Cuốn sách được viết hoàn toàn bởi một tư duy khoa học với sự thấu hiểu môi trường kinh doanh có đặc trưng văn hóa, lối sống, tài nguyên, con người và các điều kiện liên quan khác. Tiến sỹ Tô Văn Nhật đã học hỏi được một kho kinh nghiệm khổng lồ của các tập đoàn lớn trong nước và trên thế giới. Nhưng anh lại là người trực tiếp cùng Chủ tịch HĐQT Tô Văn Năm xây dựng lên Tập đoàn Amaccao từ đôi bàn tay trắng. Chính thế mà kinh nghiệm, trải nghiệm với những thất bại, thành công và trí tuệ khoa học được kết hợp một cách nhuần nhuyễn tạo nên những cách nhìn, khả năng dẫn luận và lý giải một cách chính xác, dễ hiểu và lôi cuốn.

Chỉ cần đọc những tít bài hay gọi cách khác là tên của các chìa khóa mà tiến sỹ Tô Nhật đưa ra đã cho thấy một cuốn sách khác biệt những cuốn sách viết về kinh doanh hay nghệ thuật kinh doanh mà chúng ta vẫn thường thấy. Nhiều tít bài mà tôi chỉ cần đọc cái tít đã thấy đầu mình mở ra những không gian tư duy mới mẻ như Bạn lái thuyền trong điều kiện như thế nào ? Hãy đi săn theo bầy đàn, Hãy chọn đúng bác nông dân, Kinh doanh là trò chơi ‘’đội nhóm’’, Chọn người đúng như ‘’bơi xuôi dòng’’, Yêu lính (cấp dưới) như yêu người ruột thịt, Người biết lo bằng kho người biết làm, Nhờn chó, chó liếm mặt, Trong quản lý, lấy lẽ phải làm yếu tố ngự trị và dẫn đường, Ai cũng chỉ được sống một lần, nên sống sao cho đáng….

Trong mỗi phần, mỗi mục như một “chìa khóa’’ là những kiến thức quan trọng nhất, thiết thực nhất và logic nhất cho “phép’’ kinh doanh được chiếu rọi từ kiến thức tổng hợp và thực tiễn kinh doanh của tác giả. Và sau mỗi phần mục ấy là một “bảng’’ đúc kết như một cẩm nang có tên “Lời khuyên của chuyên gia’’ khái quát toàn bộ các phần dẫn giải và phân tích ở trên. Cuốn sách là một cấu trúc vô cùng khoa học và chi tiết. Đọc xong cuốn sách, tôi nhìn thấy những bước đi cơ bản, đầy đủ và sáng tỏ nhất trong hành trình của một doanh nhân. Và tôi tin rằng nếu lúc này tôi bước vào con đường kinh doanh ở một lĩnh vực nào đó, tôi sẽ khó mà thất bại.

Nhưng cỗ máy tinh xảo nhất, kỳ diệu nhất là do Thượng đế tạo ra, đó là con người mà trong các hệ thống tổ chức ta gọi là nhân sự. Thiếu những “cỗ máy’’ này thì mọi cỗ máy khác do con người chế tạo đều trở nên vô dụng. Đấy chính là sự sống còn khởi đầu của mọi câu chuyện. Bởi thế mà trong cuốn sách này, Tiến sỹ Tô Văn Nhật đều lấy con người làm “phôi’’ để tạo ra các chìa khóa. Những chiếc chìa khóa có những cái tên mà tôi trích dẫn ở trên luôn đặt “con người’’ như điều kiện tiên quyết dẫn tới mọi thành công. Đó là là phép chọn người, dùng người, quản lý người, đối xử với người và truyền cảm hứng cho người…

Nắm được những “phép’’ đó, chắc chắn một người thủ lĩnh sẽ thành công.

Phép dùng người mà cuốn sách đã bàn tới là phép dùng người chung trong mọi lĩnh vực của đời sống. Chính thế mà tôi đã đọc cuốn sách này và tìm thấy những điều quan trọng và mới mẻ. Bất cứ một tổ chức nào cho dù là một tổ chức chính trị, xã hội, nghệ thuật chứ không chỉ trong kinh doanh mà rời bỏ những “phép’’ này thì hoặc không thất bại cũng không thể phát triển được.

Tôi tìm hiểu khá kỹ con đường của tập Amaccao do Chủ tịch HĐQT Tô Văn Năm và Tổng giám đốc Tô Nhật khởi dựng và dẫn dắt. Họ thực sự thành công từ hai bàn tay trắng. Bởi ngay từ lúc khỏi dựng Amaccao, họ đã mang sẵn trong trái tim và khối óc mình những nguyên lý kinh doanh, cao hơn là nguyên lý sống mà sau này cuốn sách của Tiến sỹ Tô Nhật đã viết. Đấy là nguyên nhân làm cho họ rất thành công và tiếp tục thành công một cách bền vững nhưng cũng đầy cảm hứng.  

Phần cuối cùng của cuốn sách hay là chìa khóa cuối cùng, bí mật cuối cùng cho thành công của mọi con người có tên “Ai cũng chỉ được sống một lần, nên sống sao cho đáng“. Nếu chúng ta đã dùng 99 chiếc chìa khóa trước đó mà quên chiếc chìa thứ 100 thì thất bại đã lù lù đứng đợi ta trước mặt. Đấy là chiếc chìa khóa của mở vào niềm đam mê, khát vọng, ý chí, hành động, lòng tự trọng, tình yêu con người…

Trong lời khuyên của Tiến sỹ Tô Nhật, anh viết: “Hãy tìm ra lý do lớn hơn cả giá trị đồng tiền’’. Tôi thực sự lặng người đi khi đọc đến đây vì xúc động. Nếu chỉ là tiền thì rất nhiều người giàu có trên thế giới này đã không làm việc nữa vì số tiền họ kiếm ra đã quá đủ cho mọi nhu cầu của họ. Và nếu chỉ vì một mục đích duy nhất là tiền thì số tiền đó không có khả năng làm cho họ tìm thấy hạnh phúc thực sự. Nhưng họ vẫn tiếp tục đam mê, tiếp tục tư duy, tiếp tục sáng tạo để làm ra những điều tốt đẹp cho con người.

Và đến lúc đó như Tiến sỹ Tô Văn Nhật viết: “Bạn sẽ càng có nhiều tiền và giàu có hơn nữa’’. Chính vì thế mà tôi nghĩ đây là chiếc chìa khóa lớn nhất trong 100 chiếc chìa khóa vàng mà Tiến sỹ Tô Văn Nhật đã “đúc’’ ra. Hay có thể nói nó là chiếc chìa khóa này lại là chiếc chìa khóa của mọi chiếc chìa khóa khác. Bởi chiếc chìa khóa này là chiếc chìa khóa mở cánh cửa đầu tiên và cũng là cánh cửa dẫn con người đi tới tương lai của mình.

Nguyễn Quang Thiều