Làm thế nào là tốt nhất cho con? Yêu thương con vô điều kiện để con có thể tự do lớn lên theo cách của con hay kiểm soát hành vi của con, áp đặt những gì mình cho là tốt nhất lên con?
Qua quá trình học hỏi, quan sát, tôi nhận ra rằng để đồng hành cùng con, điều quan trọng nhất mình cần học đó là học cách tôn trọng con. Là cha mẹ, yêu thương con cái là bản năng, không cần học cũng có thể làm được. Còn tôn trọng con trẻ, lại là một loại giáo dưỡng tốt đẹp, mà chúng ta còn cần phải tìm hiểu học tập lâu dài.
Vậy vì điều gì mà chúng ta lại cần tôn trọng con trẻ?
Được tôn trọng là nhu cầu tâm lý cơ bản của con người
Theo nhà giáo dục Charles Whitfield, con người có 20 nhu cầu tâm lý thiết yếu được chấp nhận; được chấp nhận con người, cảm xúc, được tôn trọng, yêu thương là một trong số đó.
Việc không được đáp ứng bất kỳ nhu cầu tâm lý nào thời ấu thơ cũng có thể dẫn đến những tổn thương tâm lý nhất định, tạo ra những đứa trẻ bên trong, mang trên mình không chỉ vết sẹo mà còn là những cảm xúc đen tối, trực chờ bộc phát. Những đứa trẻ này luôn lẩn khuất đâu đó bên trong hình hài một người lớn, chi phối rất nhiều cuộc sống của chúng ta, mà chúng ta không hề hay biết.
Một người lớn lên trong một môi trường mà từ nhỏ không được chấp nhận, luôn thiếu đi sự tôn trọng, có thể sẽ dành cả phần đời còn lại chỉ đề đi tìm sự công nhận từ người khác. Khát khao được công nhận ấy có thể khiến chúng ta luôn có cảm giác không xứng đáng, tội lỗi, xấu hổ, hay thậm chí có thể rơi vào tình trạng chỉ trích người khác trong một nỗ lực vô ích để nâng cao địa vị của bản thân.
Tôn trọng trẻ giúp trẻ học cách tôn trọng chính mình
Một đứa trẻ được tôn trọng khi những suy nghĩ, cảm xúc của con được lắng nghe, khi những ước mơ, sở thích của con được chắp cánh, khi sự khác biệt về quan điểm, lý tưởng của con được chấp nhận, khi con có quyền tự do lựa chọn và tự chủ trong những quyết định của mình. Tất cả những điều này sẽ giúp hình thành trong con sự tự tin vào bản thân, tinh thần chịu trách nhiệm với chính mình, tạo điều kiện để con sống hạnh phúc và lạc quan.
Còn điều gì sẽ xảy ra khi con không biết tôn trọng chính mình? Hãy tự hỏi lại chính chúng ta, đã bao giờ chúng ta từng rơi vào mâu thuẫn, xung đột mà lý do sau cùng đến từ việc bản thân chưa bao giờ có ranh giới nhất định để bảo vệ chính mình? Và liệu chúng ta có thể chờ đợi sự tôn trọng từ người khác khi bản thân chưa bao giờ học cách tôn trọng chính mình?
Tôn trọng trẻ sẽ giúp trẻ tôn trọng người khác
Chúng ta luôn hiểu được rằng môi trường là yếu tố tác động rất lớn lên hành vi, thói quen, tính cách của trẻ, và trong giai đoạn ấu thơ thì gia đình nhỏ chính là trường học đầu tiên của con. Tư duy của con sẽ được hình thành và phát triển thông qua chính cách mà cha mẹ đối xử với con.
Để con tôn trọng cha mẹ và những người khác thì con cũng cần được nhìn thấy cách cha mẹ tôn trọng mình. Cách cha mẹ trò chuyện cùng con, lắng nghe những điều con nói, tôn trọng ý kiến của con trước đông người, giữ lời hứa với con… chính là những hình mẫu đầu tiên để con biết thể hiện sự tôn trọng với người khác như thế nào.
Tôn trọng con chính là yêu thương con bằng trí tuệ đến từ tâm của chính cha mẹ. Đối với mình, học cách tôn trọng con giống như "ánh sáng le lói cuối đường hầm" khi mình đang bơi giữa một biển kiến thức nhằm tìm ra phương pháp nuôi dạy con phù hợp. Còn bạn, đối với bạn đâu là yếu tố tiên quyết trong việc nuôi dạy con?
Theo Gia đình và Xã hội
Kỳ vọng vào con sao cho hiệu quả?
Những đứa trẻ có thành tích tốt luôn được sinh trưởng và dạy dỗ bởi những cha mẹ có mục tiêu cao, có sự kỳ vọng vào trẻ.