Sân khấu xã hội hoá Lệ Ngọc vừa công chiếu vở kịch kinh điển Herostratus - Vụ án người đốt đền (nhà soạn kịch người Nga Grigori Gorin). Vở kịch do Lê Quý Dương đạo diễn và phóng tác kịch bản theo bản dịch của Kim Ngọc.
Một đêm hè của năm 356 trước CN, một sự kiện đã gây chấn động Hy Lạp cổ đại: Một ngọn lửa bất ngờ bùng lên ở đền Artemis, bắt đầu là những đồ cúng tế và bức màn che trước tượng thần, ngọn lửa sau đó lan đến các cửa ra vào bằng gỗ tẩm dầu, rồi táp lên mái nhà. Trong chốc lát, ngôi điện thờ duy nhất nằm trong 7 kỳ quan của cổ đại đã trở thành những đống đổ nát, khói lửa mịt mù, dưới bầu trời đen tối chỉ còn thấy nhô lên hình bóng những chiếc cột đá cẩm thạch. Sau vụ cháy lịch sử này, các nhà chức trách đã điều tra nguyên nhân và ngay lập tức xác định ra thủ phạm là một cái tên mãi mãi được lưu truyền về sau với biệt danh "kẻ đốt đền” - Herostratus.
Năm 1972, nhà soạn kịch người Nga Grigori Gorin viết kịch bản sân khấu về vụ đốt đền lịch sử này. Vở kịch cũng đã từng được Nhà hát Kịch Việt Nam dàn dựng thành công vào những năm 80 của thế kỷ trước, gây tiếng vang lớn cho sân khấu kịch nói nước nhà. Nhân kỷ niệm 100 năm sân khấu kịch nói Việt Nam (1921-2021) và 50 năm kịch bản văn học Herostratus (1972-2022), sân khấu Lệ Ngọc một lần nữa dàn dựng tác phẩm này.
Khi tấm màn nhung mở ra, sân khấu đơn giản tới không ngờ - chỉ 20 viên chiếc hộp tựa như những viên đá cẩm thạch tạo nên ngôi đền Artemis cùng với sự kết hợp ánh sáng, đạo diễn Lê Quý Dương đã tái hiện hiện thực hoang tàn của một kỳ quan thiên nhiên bị tạo ra bởi dục vọng muốn được lưu danh tên tuổi bằng mọi giá của kẻ đốt đền Herostratus.
Câu chuyện kịch dần được hé mở bởi NSƯT Lê Chức trong vai Người nhà hát qua đó như một sợi chỉ liên kết giữa quá khứ và hiện tại. Đó là màn đối thoại giữa nguyên bố vợ cho vay nặng lãi và nguyên con rể - kẻ đốt đền cho thấy sự tha hoá đạo đức một cách đáng sợ. Người từng là bố vợ (NSƯT Hoàng Tùng) đã chẳng còn mảy may đến việc con rể cũ (nghệ sĩ Văn Hải) của mình ngày mai sẽ bị hành hình mà sẵn sàng lao vào ngã giá để được tấm hồi ký viết tay của "kẻ đốt đền" - ngay mai bán ra sẽ thu được rất rất nhiều tiền.
Một bà vợ nguyên soái (NSND Lệ Ngọc) giàu có và quyền lực mà vẫn thèm muốn sự nổi tiếng, sẵn sàng "tình một đêm" với kẻ đốt đền chỉ vì... muốn nổi tiếng và được lịch sử lưu danh, được người đời ca tụng vì có một người yêu mình mà sẵn sàng chết vì tình yêu. Một người chồng (NSND Tiến Dũng) là nguyên soái "tiền đè chết người" nhưng vẫn câu kết với kẻ cho vay nặng lãi, ngậm đắng nuốt cay dù biết vợ mình đã ngủ với kẻ đốt đền chỉ mong kiếm tiền trong êm đẹp.
Không quá khiến người xem bất ngờ bởi dù sao, cốt chuyện cũng đã quá phổ biến. Thế nhưng, từng màn thoại kịch thâm sâu như cảnh tỉnh, phê phán và rất thời sự khiến người xem bị cuốn hút. Không chủ đích phê phán bất kỳ vấn đề thời sự đã xảy ra ai xem cũng hiểu, đạo diễn đang muốn truyền thông điệp gì.
Tình Lê
20 đơn vị nghệ thuật tham gia liên hoan Kịch nói toàn quốc 2021 tại TP.HCM
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, Liên hoan Kịch nói toàn quốc 2021 diễn ra từ ngày 3 - 17/1/2022 tại TP.HCM.