Cần đặt an toàn thông tin là nhiệm vụ trọng yếu của mỗi quốc gia

Cần đặt an toàn thông tin là nhiệm vụ trọng yếu của mỗi quốc gia. (Ảnh: Báo điện tử Đảng cộng sản Việt Nam)

Mở rộng ứng dụng CNTT, chuyển đổi số đang đặt ra nhiều thách thức, nhất là vấn đề an toàn trên không gian mạng. Mỗi năm Việt Nam ghi nhận hàng nghìn vụ tấn công mạng dẫn đến sự cố vào các hệ thống thông tin dưới nhiều hình thức. Những cuộc tấn công này không chỉ nhằm đánh cắp thông tin mà còn có thể chiếm quyền điều hành, làm tê liệt hệ thống. Mức độ nghiêm trọng của sự cố tại các hệ thống thông tin đòi hỏi các cơ quan, đơn vị phải có sự đầu tư, chuẩn bị tốt để bảo đảm an toàn thông tin trong chuyển đổi số.

Đại diện Tập đoàn công nghệ BKAV cho rằng, việc gia tăng các máy tính bị nhiễm mã độc mã hóa dữ liệu và mã độc tiến công có chủ đích là một trong những nguyên nhân chính gây ra nhiều thiệt hại đối với người dùng Việt Nam, ước tính lên tới hàng nghìn tỷ đồng. Nguy cơ tấn công mạng diễn ra hằng ngày, hằng giờ với số lượng, quy mô lớn và có xu hướng tăng do người sử dụng tải những phần mềm không rõ nguồn gốc, các thiết bị sao chép ngoài (USB, ổ cứng) trước khi cắm vào máy tính không được quét virus. Hiện vẫn còn hơn 70% số doanh nghiệp ở Việt Nam chưa bắt đầu chuyển đổi số bởi không biết bắt đầu từ đâu và chưa tìm được mô hình phù hợp.

Quá trình chuyển đổi số diễn ra trên toàn cầu dẫn đến số lượng thiết bị Internet kết nối vạn vật (IoT) và dung lượng dữ liệu sinh ra, được xử lý tăng theo cấp số nhân. Dữ liệu này trở thành tài nguyên quan trọng nhưng nguy cơ về đánh cắp, hủy hoại, giả mạo thông tin ngày càng tăng cao. Các đối tượng tấn công mạng đã khai thác điểm mạnh của trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn vào kỹ thuật tấn công mạng, điển hình như xuất hiện những mã độc thông minh hơn với công nghệ giả mạo giống như thật; đã có đối tượng có thể giả mạo video của người nổi tiếng hay bẻ gẫy hệ thống nhận dạng giọng nói bằng việc tái tạo lại giọng nói dựa trên mẫu thu được; đã có những mạng botnet từ thiết bị IoT với khả năng tấn công mạng có thể làm ảnh hưởng đến toàn bộ hoặc phần lớn mạng Internet của một quốc gia.

Tại Việt Nam gần đây, các cuộc tấn công mạng, gián điệp, tội phạm mạng không ngừng gia tăng nhằm đánh cắp dữ liệu, thông tin bí mật nhà nước, phá hoại hệ thống thông tin. Ngày càng nhiều tổ chức tội phạm mạng, tổ chức phản động được thành lập, hoạt động tinh vi, gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, đe dọa đến trật tự an toàn xã hội, sự ổn định chính trị, an ninh quốc gia. Những cuộc tấn công mạng không chỉ gia tăng nhanh về số lượng, thời lượng và tần suất mà còn được tăng cường bởi sức mạnh của công nghệ mới, dẫn tới các vụ rò rỉ, đánh cắp, phá huỷ dữ liệu quy mô lớn nhắm vào hạ tầng trọng yếu của quốc gia, doanh nghiệp. Trên không gian mạng trung bình có khoảng 500 cuộc tấn công được ghi nhận mỗi giây và hơn 300 mã độc mới được tạo ra trong vòng một phút.

Trong bối cảnh các tài nguyên, dữ liệu quan trọng đang lưu trữ ngày một nhiều trên môi trường số cùng sự bùng nổ của thiết bị kết nối cá nhân, điều này trở thành “điểm yếu” dễ bị khai thác. Hacker có nhiều “cửa ngõ” hơn để thâm nhập vào kho dữ liệu của các tổ chức và khiến quy trình bảo mật thông tin trở nên phức tạp.

Muốn an toàn trên không gian mạng, mỗi cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, người sử dụng các thiết bị kết nối Internet phải luôn sẵn sàng để ứng phó nguy cơ từ các cuộc tấn công mạng, tin tặc, mã độc… Cơ quan, tổ chức nhà nước phòng, chống tấn công mạng cần ưu tiên sử dụng các sản phẩm “Made in Vietnam”.

Bộ TT&TT sẽ giao nhiệm vụ cụ thể cho các doanh nghiệp tiên phong phát triển hệ sinh thái sản phẩm công nghệ đảm bảo an toàn, an ninh mạng Việt Nam phục vụ Chính phủ điện tử, đô thị thông minh và hệ thống thông tin quan trọng quốc gia. Cần thành lập một liên minh giữa các công ty CNTT nhằm hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau trong phát triển sản phẩm, bảo đảm các sản phẩm có sự liên thông, kết nối. Những thành viên trong liên minh doanh nghiệp phải cam kết sử dụng sản phẩm của nhau để cung cấp một giải pháp an ninh tổng thể cho khách hàng.

Bên cạnh đó, phải coi đảm bảo an toàn thông tin là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên của toàn Ðảng, toàn dân. Tăng cường giáo dục, bồi dưỡng, nâng cao ý thức của cán bộ và người dân; tuyên truyền, phổ biến cho học sinh, sinh viên về các nguy cơ, yếu tố đe dọa gây mất an ninh thông tin. Từ đó, nâng cao ý thức sử dụng các dịch vụ thông tin, nhất là từ nước ngoài cung cấp; nâng cao khả năng nhận biết, tiếp nhận thông tin, khả năng tự vệ, “miễn dịch” trước thông tin giả, thông tin xấu, độc.

Thường xuyên rà soát, phát hiện, khắc phục lỗ hổng bảo mật trên toàn hệ thống, bổ sung thiết bị, phần mềm chuyên dụng có khả năng kiểm tra, kiểm soát an ninh, an toàn thông tin trên môi trường mạng viễn thông, Internet, tần số vô tuyến điện… Thực hiện các giải pháp kỹ thuật chuyên biệt nhằm phát hiện các nguy cơ gây mất an ninh thông tin. Tổ chức diễn tập về phòng, chống tấn công mạng cấp quốc gia với sự tham gia của cơ quan Chính phủ, tập đoàn kinh tế trọng yếu, những nhà cung cấp dịch vụ viễn thông và các cơ quan, tổ chức liên quan, bảo đảm xử lý kịp thời nguy cơ gây mất an ninh thông tin ở Việt Nam.

Đ.P

Bảo đảm an toàn thông tin cho hệ thống Chính phủ điện tử và các giao dịch dân sự

Trong bối cảnh xây dựng Chính phủ điện tử dựa trên nhiều nền tảng CNTT và tăng cường thực hiện dịch vụ công trực tuyến của người dân, doanh nghiệp, cần đẩy mạnh để bảo mật cho các hệ thống Chính phủ điện tử, bảo đảm các giao dịch dân sự.