Cán bộ kiểm tra container, DN phải lo ăn ngủ đưa đón, kinh phí đâu ra?

Trước thực trạng hàng nghìn container phế liệu làm nguyên liệu nhập khẩu bị chậm thông quan, gây thiệt hại lớn cho DN, Tổ công tác của Thủ tướng đã kiểm tra tại cảng Hải Phòng.

Tại đây, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng, tổ trưởng tổ công tác đã quyết liệt truy trách nhiệm ngành Hải quan và các bộ liên quan.

Tìm nguyên nhân hàng phế liệu chất đống tại cảng

Buổi làm việc sáng nay, trước sự có mặt của lãnh đạo Bộ TN&MT, Tổng cục Môi trường, Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng cho biết cuộc kiểm tra được tiến hành theo chỉ đạo của Thủ tướng sau khi nhận được đơn kêu cứu từ các DN.

Hàng nghìn container phế liệu tồn ứ cảng Hải Phòng

Theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, hiện có rất nhiều lô hàng phế liệu đảm bảo tiêu chuẩn, quy chuẩn về môi trường nhưng không được thông quan, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới hoạt động sản xuất của các DN.

“Nhà máy không có nguyên liệu, công nhân nghỉ việc, giảm công suất, hủy các hợp đồng, trong khi nguyên liệu tồn đọng tại cảng, phí lưu kho lưu bãi, tiền phạt chậm trả... rất nhiều, gánh nặng rất lớn với DN”, Bộ trưởng Dũng thông tin.

Theo các DN, trước thời điểm 29/10/2018, nhiều lô hàng phế liệu nhập khẩu không được thông quan vì Hải quan cho rằng chưa có quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường. Thế nhưng sau khi Bộ TN&MT có thông tư 08, 09 ban hành các quy chuẩn kỹ thuật với phế liệu, có hiệu lực từ 29/10/2018, thì cơ quan Hải quan vẫn không giải giải quyết với lý do chưa có hướng dẫn thống nhất của Tổng cục Hải quan.

Kiểm tra hiện trường tại cảng Hải Phòng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng liên tục đặt các câu hỏi với các cơ quan liên quan về nguyên nhân dẫn đến việc chậm thông quan các lô hàng trên. Phía Hải quan giải thích, hiện chính sách đã thông nhưng nhiều DN lại “mắc” phí lưu kho bãi quá lớn sau một thời gian dài ùn tại cảng.

Trưởng ban Phát triển kinh tế tư nhân Trương Gia Bình

“Có những DN nhập hàng từ tháng 6 năm ngoái, hàng đáp ứng tiêu chuẩn nhưng không được thông quan là do cái gì? Đến nay chi phí lưu kho bãi 40-50 USD/ngày, thiệt hại nhiều tỷ đồng. Bán cả lô hàng đi cũng không đủ trả phí lưu kho bãi, nên DN bỏ hàng. Và nếu tôi là DN tôi cũng làm vậy”, Bộ trưởng nêu quan điểm.

Từ thực tế đó, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng kết luận: Thấy vướng mắc mà các ngành chức năng không tìm cách tháo gỡ. Bỏ mặc DN là làm việc không hết trách nhiệm, vô cảm. Sự vô cảm sẽ “bóp chết” DN vì gánh nặng chi phí do các thủ tục chính sách gây ra.

Một lô hàng bị cấp phép 3 lần, DN bật khóc

Đại diện các hiệp hội và DN bức xúc và mong muốn nhanh chóng giảm bớt thủ tục hành chính trong việc thông quan hàng phế liệu.

Đại diện Hiệp hội Giấy cho biết: Các DN chịu tới hàng nghìn tỷ đồng cho chi phí lưu kho lưu bãi thời gian qua. Khi nghe tin sẽ được tháo gỡ để thông quan thuận lợi, họ bật khóc.

Đoàn công tác truy hạn chế của hải quan điện tử

Ông Hoàng Đức Vượng, Chủ tịch chi hội Nhựa tái sinh nói: Nhiều tháng nay chúng tôi vấp phải các văn bản thủ tục từ phía các ngành chức năng. Hàng không thông quan được, nằm yên tại cảng. Các nhà máy đã xây dựng khang trang giờ lại đắp chiếu. DN đang phải đối mặt với 3 lần cấp phép nếu muốn thông quan một lô hàng phế liệu. Điều này khiến  thời gian và chi phí để DN được mở hàng là rất lớn. Có thứ chi phí còn cao hơn cả giá trị lô hàng.

Xung quanh nội dung này, Bộ trưởng Dũng cho ý kiến: “Đã có đơn vị giám định độc lập rồi nhưng vẫn phải có sự tham gia của cán bộ Sở TN&MT. Việc này có cần thiết không? Mở container ra, kiểm tra bằng mắt thường, mà DN phải bố trí ăn ngủ, đưa đón, đi từ Nam ra Bắc, kinh phí ở đâu ra?”.

Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân thừa nhận: “Tình trạng tồn đọng tại các cảng có phần lỗi của ngành TN&MT, khi các đoàn kiểm tra phế liệu “quá cồng kềnh”, phương pháp kiểm tra trên thực tế cũng có vấn đề. Phía Hải quan phải chịu trách nhiệm trực tiếp. Còn họ nói không phải lỗi từ họ là bao biện”.

Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn cho rằng cơ quan đã tạo điều kiện cho DN và “không bao biện”.

Thứ trưởng Bộ TN&MT Võ Tuấn Nhân

Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn

Theo ông Cẩn, việc nhập khẩu phế liệu đang qua nhiều lần cấp phép và các Sở TN&MT khó có thể đủ người để kiểm tra các container phế liệu nhập khẩu nên dẫn đến tình trạng một lô hàng chờ đến 10 ngày, thậm chí 30 ngày là chuyện bình thường.

Tháo gỡ ngay 

Sau khi lắng nghe các ý kiến, Bộ trưởng Mai Tiến Dũng đánh giá các cơ quan đã thể hiện thái độ nghiêm túc trong giải trình các vấn đề.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP cũng nhấn mạnh tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng là tháo gỡ triệt để, cải cách triệt để, không vì lý do bảo đảm môi trường mà tạo ra các rào cản, thủ tục không cần thiết, gây khó khăn cho DN.

Để tháo gỡ các điểm còn vướng mắc, ông cho biết sẽ thống nhất với các cơ quan, báo cáo Thủ tướng hướng xử lý. Tinh thần là ngay sau Tết, DN sẽ có nguyên liệu sản xuất.

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng: Làm việc bằng cái tâm, không 'đánh võng'

Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng chia sẻ những áp lực sau gần 1 năm làm người phát ngôn Chính phủ.

Hoài Anh