- Ung thư vú là loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ, trung bình trên thế giới cứ 8 phụ nữ thì có 1 người mắc, còn tại Việt Nam mỗi năm có gần 5.000 người tử vong vì căn bệnh này.

Năm 2012, toàn thế giới có tới 1,68 triệu trường hợp mới mắc ung thư vú và 522.000 người tử vong. Tức trung bình mỗi phút có hơn 3 người mắc và 1 người chết vì căn bệnh này.

{keywords}

Tại Việt Nam, ung thư vú là ung thư gây tử vong hàng đầu

Còn tại Việt Nam, ung thư vú là ung thư gây tử vong hàng đầu, chiếm 25% tổng số các loại bệnh ung thư ở nữ. Nếu năm 2000, nước ta chỉ có 5.500 ca mắc mới thì đến 2012 tăng lên 12.500 ca với khoảng gần 5.000 trường hợp tử vong mỗi năm.

Ghi nhận cho thấy các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM có tỉ lệ mắc ung thư vú cao hơn các tỉnh thành khác.

Ung thư vú là gì?

Ung thư vú là một bệnh lý ác tính xuất hiện trong các tế bào ở mô của vú. Những tế bào ung thư thường phát sinh từ các ống dẫn hoặc tiểu thùy ở vú do bị đột biến gen không thể sữa chữa bởi các yếu tố nguy cơ ngoại sinh hoặc nội sinh.

Chỉ có 1% ung thư vú xảy ra ở nam còn 99% gặp ở nữ.

Nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời, các tế bào ung thư này sau đó có thể lây lan trong các mô hoặc cơ quan và các bộ phận khác của cơ thể.

Có 2 loại ung thư vú phổ biến nhất: Ung thư vú thể ống, bắt đầu từ ống dẫn sữa (chiếm khoảng 80%) và ung thư vú thể tiểu thùy, bắt đầu tại các thùy của vú (chiếm 10%).

Chưa tìm ra nguyên nhân

Theo PGS.TS Phạm Duy Hiển, nguyên Phó giám đốc Bệnh viện K Trung ương, ung thư vú cũng như phần lớn các loại ung thư khác chưa tìm được nguyên nhân trực tiếp gây bệnh.

Nhiều nghiên cứu ở nhiều quốc gia, nhiều vùng lãnh thổ khác nhau chỉ tìm thấy mối liên quan chặt chẽ giữa một số yếu tố từ môi trường xung quanh cũng như nội tại cơ thể với ung thư vú.

Tuổi càng cao, tỉ lệ mắc càng lớn

Với ung thư vú, tuổi càng cao, khả năng mắc càng lớn. Theo thống kê, dưới 10% ung thư vú xảy ra trước tuổi 40, 25% xảy ra trước tuổi 50 và trên 50% xảy ra sau 50 tuổi.

Bằng chứng cho thấy, tại Mỹ vào năm 2009, tỉ lệ mắc ung thư vú trước 30 tuổi chỉ có 1/227, 30-40 tuổi có 1/68, 40-50 tuổi có 1/42, 50-60 tuổi có 1/28, và 60-70 tuổi có 1/26 phụ nữ bị ung thư vú.

{keywords}

Vùng khối u phát triển trên ngực phải một bệnh nhân

Tỉ lệ mắc ung thư vú ở phụ nữ da trắng cao hơn phụ nữ da màu. Tỉ lệ mắc trung bình ở châu Á, châu Phi năm 2012 khoảng 20-30/100.000 dân, trong khi ở các nước ở Nam Âu, Đông Âu, Nam Mỹ vào khoảng 40-60 và Úc, Tây Âu, Bắc Mỹ đạt tới 75-90/100.000.

Một số quốc gia cao hơn 120 như Anh 124/100.000 dân, Mỹ 129, Pháp 120...

Những phụ nữ Tây Âu, Bắc Mỹ nếu trên 50 tuổi thì tỉ lệ mắc còn lên tới 150/100.000 dân.

Ung thư vú ở Việt Nam có xu hướng trẻ hoá

GS Nguyễn Bá Đức, nguyên Giám đốc Bệnh viện K cho biết, phụ nữ Việt Nam mắc ung thư vú sớm hơn khoảng 10 năm so với các nước, phần lớn từ 40 tuổi trong khi thế giới, bệnh thường bắt đầu 50-60 tuổi.

PGS.TS Trần Văn Thuấn, Phó giám đốc Bệnh viện K cho biết thêm, trong quá trình khám và điều trị đã gặp nhiều trường hợp ung thư vú ở độ tuổi 30. Đặc biệt có trường hợp ở độ tuổi 20, một số học sinh, sinh viên cũng đã mắc.

Lý giải nguyên nhân, GS Đức cho rằng do tác động từ môi trường, thức ăn ô nhiễm với đủ các loại thuốc kích thích, tăng trưởng, thuốc trừ sâu, ăn nhiều thực phẩm rán cháy, lười vận động...

Ung thư vú có tính di truyền

Khoảng 5-10% các trường hợp ung thư vú là do di truyền của một gen bất thường, còn gọi là gen đột biến BRCA1 và BRCA2. Nếu nhận di truyền gen đột biến, khoảng 70-80% các phụ nữ này sẽ bị ung thư vú về sau.

Nếu không nhận gen di truyền, nguy cơ mắc bệnh của họ cũng như mọi phụ nữ bình thường khác.

Điều này được lý giải là do sống chung trong một môi trường nên tỉ lệ cùng gặp các tác nhân nguy cơ như ít sinh đẻ, béo phì... Trong các gia đình này, nguy cơ mắc bệnh cao gấp 2-3 lần các gia đình khác.

Bài 2: Những thói quen không ngờ khiến bạn dễ mắc ung thư vú

Thúy Hạnh

UNG THƯ ĐƯỜNG TIÊU HÓA