Trong quá trình vận hành, xe phải di chuyển qua nhiều cung đường khác nhau và việc đánh lái liên tục cũng sẽ ảnh hưởng đến hệ thống lái. Nếu những góc đặt bánh xe bị sai lệch quá nhiều so với thông số nhà sản xuất, các hiện tượng như lốp mòn, đánh lái không chính xác và xe bị xỉa lái sẽ xuất hiện.
Nguyên nhân chính của sự sai lệch trong góc đặt bánh là do độ rơ của các chi tiết sau thời gian dài vận hành, cao su càng bị vỡ hoặc do vỏ bị phù mà bạn không nhận ra. Bên cạnh đó, việc thường xuyên đi đường xấu, lởm chởm và hành động leo lên lề trong đô thị cũng dẫn đến hiện tượng góc đặt bánh xe bị lệch.
Độ chụm bánh xe (Toe)
Độ chụm bánh xe là khoảng cách giữa hai má lốp đo từ phía trước và khoảng cách hai má lốp đo từ phía sau. Khi xe vừa xuất xưởng, nhà sản xuất sẽ chỉnh để độ chụm bánh xe bằng 0, tức là 2 bánh song song nhau. Tuy nhiên, khi khoảng cách giữa hai má lốp ở phía trước ngắn hơn so với khoảng cách hai má lốp ở phía sau hiện tượng Toe-in (độ chụm dương) sẽ xảy ra, trong khi hiện tượng Toe-out (độ chụm âm) thì ngược lại.
 |
Độ chụm dương hoặc âm đều ảnh hưởng xấu đến lốp, lốp sẽ bị ăn mòn bên ngoài khi độ chụm là dương và ngược lại.
Góc Camber
Góc Camber là góc tiếp xúc giữa bánh xe với mặt đường khi nhìn từ phía trước, góc Camber bằng 0 khi bánh xe nằm vuông góc với mặt đường. Góc Camber dương khi nó ngả ra ngoài và âm khi nó ngả vào trong. Góc này có đơn vị tính bằng độ và phút.
 |
Khi góc Camber khác 0, nó sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến độ bám đường của xe, và trong điều kiện đường trơn trượt, điều này sẽ gây nên những tình huống nguy hiểm.
Góc Caster
Góc Caster là mối quan hệ giữa trục dọc của bánh xe và trục lái. Đơn giản hơn, thông thường bánh xe cần nằm ở vị trí trung tâm của vòm bánh, nếu nó bị lệch về phía trước hoặc về phía sau, xe sẽ bị “nhao lái”. Yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến góc Caster chính là hệ thống giảm sóc, nếu phuộc của xe yếu hoặc bạn thay bằng phuộc độ, điều cần làm đầu tiên là căn chỉnh lại góc Caster.
 |
Trong cả 3 yếu tố thì góc Caster là ít bị ảnh hưởng nhất và không cần phải tinh chỉnh nhiều.
Kiểm tra độ chụm bánh xe
Bằng những phương pháp đơn giản, bạn có thể kiểm tra những góc này tại nhà với những dụng cụ sẵn có. Đầu tiên, bạn cần dỡ bỏ toàn bộ hàng hóa đang để trong xe, sau đó bơm lốp đúng với áp suất mà nhà sản xuất yêu cầu. Lúc này, 2 thanh routine nằm ở vị trí thẳng hàng và có cùng độ dài (nếu bạn đang đi xe của Volkswagen hoặc Audi thì có thể bỏ qua bước này vì hãng đã thiết kế 1 bên routine cố định). Để xe đứng yên ở nơi bằng phẳng với vô lăng để thẳng. Tiếp theo, bạn đẩy xe đi tới vài mét và để nó tự dừng lại mà không dùng đến phanh. Ấn phần ca-pô xuống vài lần để phuộc cân bằng trở lại, đến đây bạn không được ngồi vào xe hoặc đụng vào vô lăng.
 |
Để thực hiện việc kiểm tra độ chụm bánh xe, bạn cần có 2 người và sử dụng 1 sợi dây dài. Kéo dây ngang lốp xe phía trước sao cho càng gần trung tâm bánh xe càng tốt. Đánh dấu vị trí và độ cao của dây trên lốp bằng phấn và thước kẻ, đánh dấu trên dây điểm tiếp xúc với má ngoài của lốp.
Tiếp theo bạn lặp lại các bước trên nhưng vị trí đo ở phía sau lốp, cố gắng đo tại điểm song song với vị trí ban đầu đã đánh dấu. Nếu 4 điểm đánh dấu trên dây trùng nhau, bánh xe bạn có độ chụm bằng 0, ngược lại, tùy vị trí các điểm này lệch nhau sẽ nói lên bánh xe đang có độ chụm âm hoặc dương.
Để chắc chắn các đo đạc là chính xác, bạn đẩy xe về phía trước sao cho bánh xe quay nửa vòng và tiến hành đo đạc lại như các bước đã hướng dẫn.
Kiểm tra góc Camber
 |
Bạn cần chuẩn bị một cây thước tam giác lớn thường để dùng trong xây dựng có độ cao tương đương lốp xe, nếu không có bạn cũng có thể dùng một tấm bìa cứng nhưng cần chắc chắn góc vuông tạo thành là đúng 90 độ. Bạn đặt thước vuông góc với lốp xe và để cạnh góc vuông dài chạm vào thành lốp, cạnh còn lại nằm song song với mặt đất. Lúc này bạn sẽ thấy một khoảng hở giữa lốp và thước kẻ, khoảng hở này có thể nằm ở phần trên hoặc phần dưới của lốp, bạn hãy đo khoảng cách này và ghi nhận lại.
Nếu khoảng hở nằm ở phần dưới nghĩa là góc camber đang dương, ngược lại khoảng hở nằm ở trên là góc camber âm. Bạn tiến hành đo đạc con số ở cả 2 bánh để biết được các góc camber có bị sai lệch quá nhiều hay không.
Nếu nhận thấy các thông số này bị khác so với quy định của nhà sản xuất, bạn nên mang xe đến các điểm thay vỏ để thợ tiến hành cân chỉnh lại các góc.
(Theo otos)
.svg){kind=icon}
