Thế hệ đầu tiên của Đoàn Văn công Quân khu 7

Ca sĩ Hạ Châu sinh năm 1957, là con gái của cố nhạc sĩ Bắc Sơn. Năm 1976, ở tuổi 18, bà ứng tuyển vào Đoàn Văn công Quân khu 7, trở thành thế hệ nghệ sĩ đầu tiên của đơn vị.

Sau một năm tạm tuyển, tháng 2/1977, bà được Đoàn đưa ra Bắc theo học Trường Đại học Văn hóa - Nghệ thuật Quân đội. 

Ngày trở về, đúng lúc xảy ra Chiến tranh biên giới Tây Nam, Hạ Châu theo Đoàn lên đường sang Siem Reap, Campuchia làm nhiệm vụ.

Chỉ tay vào một tấm ảnh cũ, bà kể: "Tôi chụp tấm này ở Angkor Wat lúc chiến sự rất căng thẳng. Nhìn tạo dáng tươi cười vậy chứ trong lòng sợ bị bắn tỉa. May mà vẫn giữ được tấm hình làm kỷ niệm".

Cũng trong thời gian này, bà được Mặt trận Tổ quốc kết nạp Đảng. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, ca sĩ trở về, được trường quân đội gọi ra Bắc để tiếp tục việc học.

W-IMG_2663.jpg
Bức ảnh Hạ Châu chụp ở chiến trường Campuchia. 

Những năm tháng trong quân đội, Hạ Châu vẫn nhớ lịch trình nghiêm ngặt của công việc: 6 tháng mùa khô đi diễn, 6 tháng mùa mưa lo dựng chương trình và tập huấn. Bà còn "cầm tay chỉ việc" cho các thành viên trẻ bấy giờ như Đông Đào, Như Hảo - nay đều đã trở thành ca sĩ có thâm niên.

Ngoài công việc của Đoàn, Hạ Châu còn quản lý vài sân khấu ngoài trời, trong đó có sân khấu ở Công viên Bách Tùng Diệp nổi tiếng cũng như làm bầu show cho 4-5 sân khấu nhà hàng. 

"Tôi vừa đi diễn, vừa điều ca sĩ đến các sân khấu. Nếu giá vàng thời đó khoảng 300 ngàn/lượng, có đêm tôi kiếm hơn 2 triệu đồng, ngày lễ còn nhiều hơn", bà kể. 

Do quá say việc, đến một lúc, bà bị quá tải. Khoảng đầu thập niên 2000, đứng giữa ngã rẽ, bà chọn giải ngũ khi đang mang hàm đại úy. 

Dù vậy, Hạ Châu vẫn giữ quan hệ gắn bó với Đoàn Văn công Quân khu 7. Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam - 22/12 hằng năm, bà luôn về lại mái nhà xưa, gặp đồng đội cùng thời ôn chuyện cũ. Bất cứ khi nào Đoàn cần, bà đều có mặt. 

W-IMG_2716.jpg
Hạ Châu xin lỗi phóng viên vì "đãng trí, không nhớ nổi cất trang phục quân đội ở đâu để mặc trong buổi gặp".

Sau 5 năm làm bầu show, Hạ Châu tập trung vào ca hát và dạy nhạc, phụ em gái điều hành Đoàn văn nghệ thiện nguyện Tình ca Bắc Sơn. 

34 năm hôn nhân và sự ra đi đột ngột của ông xã

Chồng Hạ Châu từng là Đội trưởng Đội Quân nhạc Quân khu 7, chuyên chơi violon còn bà bên Đội ca. 

Năm 1984, hai người kết hôn. Vì cùng hoạt động nghệ thuật, ông rất hiểu và thông cảm cho sự bận rộn của vợ, chưa từng ghen tuông. Đổi lại, Hạ Châu đã sống trọn tình nghĩa với ông trong 34 năm hôn nhân. 

Sau khi nghỉ hưu, ông về làm giám đốc một công ty con thuộc tập đoàn của em vợ - ca sĩ Bích Thủy. Năm 2018, ông qua đời vì bệnh gan. 

"Ảnh bị bệnh gan từ nhỏ do chiến tranh phải sống trong rừng. Căn bệnh đeo bám anh đến khi qua đời", bà nhớ lại. 

Chồng mất, Hạ Châu tiếp tục sống trong căn nhà được Cục Chính trị Quân khu 7 cấp ở đường Trần Hưng Đạo, TPHCM suốt thời gian dài. Hai vợ chồng không có con.

Cách đây gần 2 năm, các em gọi bà về sống chung tòa nhà ở quận Bình Tân vì lo chị Năm lớn tuổi, lỡ bệnh tật không ai chăm cũng như để chị em vui vầy tuổi xế chiều. 

W-IMG_2775.jpg
Hạ Châu bên di ảnh chồng (bên phải).

Sau khi suy tính, Hạ Châu quyết định bán căn nhà kỷ niệm mười mấy năm sống với chồng, gửi tiền vào ngân hàng rồi dọn về Bình Tân ở cùng các em. 

Nỗi niềm tuổi U70

Vợ chồng nhạc sĩ Bắc Sơn có 9 người con, hiện chỉ còn 6. Con gái thứ 3 mất hồi đất nước giải phóng, 2 người con trai đầu lần lượt qua đời do bệnh tật những năm 2017 - 2018. 

Trong đó, Hạ Châu là người duy nhất theo nghệ thuật. Sau này, em gái bà - Bích Thủy vì đam mê cũng hoạt động âm nhạc. Các em Bích Lan, Bích Hương cũng có năng khiếu và đam mê hát, ban ngày làm ở công ty, đêm tham gia sinh hoạt văn nghệ. 

Hiện Hạ Châu sống một mình trong tầng 2 và 3 chung cư ở Bình Tân, TPHCM. Cạnh bên là tòa nhà trụ sở tập đoàn, nơi Bích Thủy làm tổng giám đốc. 

Bà sống chủ yếu tầng 2, dành tầng 3 làm phòng thờ, kho chứa đồ và chỗ ngủ cho khách. Hằng ngày, bà được em gái út lui tới nấu cơm, thường xuyên ngủ lại. 

"Ở đây mang tiếng 'một mình' nhưng chỉ đi vài bước đã gặp các em, con cháu trong đại gia đình, phần nào bớt cô quạnh", bà nói. 

W-IMG_2761.jpg
Ca sĩ Hạ Châu bên "cần câu cơm" - cây đàn thân thuộc.

Tuổi 67, Hạ Châu vẫn chỉ đi diễn, thu âm và dạy nhạc vì "không biết gì ngoài nghệ thuật". Nhờ rèn luyện kỹ thuật thanh nhạc hằng ngày cùng ý thức chăm sóc sức khỏe, bà vẫn giữ phong độ giọng hát như hồi trung niên.

Với thu nhập, tiền lãi và lối sống giản dị, Hạ Châu gần như không phải lo vấn đề mưu sinh. Vì vậy, bà làm việc tìm niềm vui, không để mình trì trệ tuổi già. 

"Nếu đi làm không vui, không được tôn trọng, tôi sẽ nghỉ, đi chơi. Đó là cái tự do tôi có hiện tại", ca sĩ cho hay.

Hạ Châu nuôi 2 cháu (con gái của em út) như con ruột. Hiện các cháu trưởng thành, vợ chồng đề huề, thỉnh thoảng sang thăm nom, chăm sóc "người mẹ thứ 2".

Sức khỏe Hạ Châu tốt, lần khám định kỳ nào cũng được bác sĩ khen. Bà nói: "Nhìn tôi ú ụ vậy chứ không mắc bệnh gì đâu. Dĩ nhiên một số vấn đề tuổi già khó tránh khỏi"

W-IMG_2738.jpg
Chị Bích Hương - em út của ca sĩ Hạ Châu - thường sang nấu cơm, chăm sóc chị. 

Ngoài công việc, Hạ Châu thích ở nhà luyện phim. Bà từng ghiền phim TVB (Hong Kong, Trung Quốc), Hàn Quốc, giờ là Trung Quốc.

Thời gian gần đây, bà "cày" các bộ Cung tâm kế, Hãy nhắm mắt khi anh đến, Thám tử Đường Lang, Lọ lem và 4 chàng kỵ sĩ... Trong đó, bộ Cung tâm kế "báo hại" bà phải thức khuya, có khi tới sáng để xem cho đã. 

Hạ Châu từng thường xuyên du lịch Mỹ, châu Âu, Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản... Hiện tại do tuổi cao, bà hay đi quanh quẩn trong nước. 

Ca sĩ duy trì hoạt động thiện nguyện cùng Đoàn văn nghệ Tình ca Bắc Sơn. Trung thu vừa qua, Đoàn đi diễn 40-50 suất phục vụ bà con. Ngoài ra, bà và em gái - chị Bích Hương cũng tự làm từ thiện riêng trong khả năng. 

Về sự cô đơn tuổi xế chiều, Hạ Châu trầm ngâm một lúc rồi nói: "Phải buồn chứ, con người mà. May mà tôi có công việc, nếu không chắc buồn nhiều lắm. Có những điều tôi rất chạnh lòng...".

Còn thương rau đắng mọc sau hè - ca sĩ Hạ Châu