- Nói đến Thái Nguyên là nói đến món trà Thái Nguyên nổi tiếng ai cũng biết. Tuy nhiên vùng đất Thái Nguyên còn nổi tiếng với nhiều món ngon khác vô cùng dân dã như bánh chưng, măng đắng, nem chua ...
Món ngon từ đậu phụ trong ẩm thực Nhật
Cách làm món canh sườn nấu sấu chua dịu mát cho bữa cơm ngày hè
Cách làm mực khô xào miến, món ngon khiến ông xã ngất ngây
Trà Thái Nguyên
Đặc sản đầu tiên khi nói đến Thái Nguyên đấy là trà. Bỏi trà Thái nguyên đượm đà vị chát dịu, lại ngọt ngào, thoảng hương thơm mùi cốm, lần đầu tiên dùng thử sẽ nhớ mãi không quên được.
Lý do mà trà Thái ngon và phát triển tốt tươi là do vùng đất và khí hậu nơi đây đã đem lại đặc sản khó có nơi nào sánh được. Các vùng trà nổi tiếng như chè La Bằng (Đại Từ); trà Khe Cốc (Phú Lương); trà Trại Cài (Đồng Hỷ) nhưng nổi tiếng hơn cả là chè Tân Cương (T.P Thái Nguyên). Quả thật trà Tân Cương Thái Nguyên đã sánh ngang được với trà Atxam nổi tiếng của Ấn Độ hay trà đặc sản Long Tỉnh của Trung Quốc.
Xôi thập cẩm
Xôi thập cẩm ở Thái Nguyên của người Dao được nấu khá cầu kỳ. Xôi trắng cùng các loại xôi được ngâm với nhiều loại lá cây để đồ xôi nhiều màu khác nhay hay được gọi là xôi thập cẩm.
Gạo làm xôi phải là thứ gạo do chính gia đình trồng trên nương và đều hạt, được nhặt hết sạn. Người Dao có bí quyết riêng để trong quá trình ngâm gạo ngấm đều nước màu, khi nấu thành xôi màu sắc không quá sẫm hoặc không quá nhạt. Khi gạo ráo, đem gạo đã ngâm đổ vào chõ, lần lượt theo từng loại màu riêng biệt với quy tắc: gạo màu sẫm nhất ở phía dưới cùng, gạo trắng xếp trên cùng. Khi chõ xôi chín người ta dỡ lần lượt từng lớp xôi màu ra một chiếc rá to, sau đó trộn lẫn các màu với nhau để thành món xôi thập cẩm.
Bánh chưng Bờ Đậu
Bờ Đậu thuộc xã Sơn Cẩm và Cổ Lũng của huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên, từ lâu nay có nghề làm bánh chưng rất ngon.
Bánh được làm từ loại gạo nếp ngon vùng Định Hóa, chín rền trên bếp nhỏ lửa có màu xanh và mùi thơm hấp dẫn. Bánh chưng Bờ Đậu ngon và được nhiều người ưa chuộng là nhờ vào bí quyết riêng của người dân nơi đây, được giữ kín và lưu truyền từ đời này sang đời khác với mỗi người trong gia đình.
Cơm lam Định Hóa
Cơm lam là một món ăn giản dị của người dân Định Hóa. Muốn có cơm lam ngon, đầu tiên phải có loại nếp ngon, ấy là thứ nếp cái hoa vàng trồng trên nương, hàng năm thu hoạch vào khoảng tháng 9, tháng 10.
Cơm lam ăn với muối vừng vừa dân dã vừa mộc mạc, vừa đậm đà khó quên.
Bánh cooc mò
Cooc mò có nghĩa là sừng bò, cái tên lạ lùng bắt nguồn từ hình dáng đặc biệt, có chóp nhọn giống như chiếc sừng bò. Nguyên liệu để làm bánh cooc mò gồm lá dong, gạo nếp, lạc và một chút lạt mềm. Làm bánh này đòi hỏi sự cẩn thận trong việc buộc lạt. Nếu lỏng tay, bánh dễ bị nhiễm nước, trở nên nhão, nhạt, không ngon trong khi buộc chặt hạt nếp khó có thể nở, bánh bị sần, không dẻo và mất đi mùi thơm đặc trưng. Điều đặc biệt của cooc mò là không nhân nhưng càng nhai càng dễ cảm nhận vị thơm, béo, dẻo trong từng hạt nếp.
Măng đắng ngàn me
Măng đắng ngàn me được lấy từ trên rừng ngàn me về, bày bán khá nhiều ở chợ Chùa Hang, Đồng Hỷ và dọc Quốc lộ 1B đoạn qua cầu Gia Bẩy. Măng đắng ngàn me chỉ nhỏ cỡ bằng ngón tay người lớn.
Chế biến măng đắng này chỉ cần luộc măng lên và chấm với muối ớt hoặc mắm tôm chanh. Hoặc cũng có thể chế biến măng thành nhiều món: xào, nấu canh… mỗi món ăn lại có một vị hấp dẫn riêng.
Trám đen Hà Châu
Quả trám hình thoi, khi chín có màu đen, cùi trám vàng, nhân bên trong hạt trắng ngần. Theo người dân Phú Bình, từ khi trồng trám đến khi cây cho quả phải mất 7 - 8 năm và trong mười cây trám giống thì chỉ có khoảng 3 – 4 cây là trám cái, còn lại là trám đực không có quả.
Người ta có thể dùng trám để chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như xôi trám, trám kho thịt, cá, gỏi trám và đặc biệt là món nham trám đã trở thành đặc sản nổi tiếng, chỉ ăn một lần là nhớ mãi không thôi.
Bánh ngải
Bánh ngải là món bánh đặc sản của đồng bào dân tộc Tày sinh sống (Phú Lương, Định Hóa, Võ Nhai) vào những ngày tết thanh minh hoặc rằm tháng Bảy. Bánh ngải dễ ăn, mát và không ngấy. Vị hăng hăng, thơm thơm là lạ của lá ngải như dung hòa cái dẻo, cái ngọt của nếp, của đường là điều đem đến sự đặc biệt trong mỗi chiếc bánh ngải.
Tôm cuốn Thừa Lâm
Đây là món ăn dân dã mà độc đáo, đậm đà hương vị làng quê. Mỗi dịp lễ tết là dân làng Thừa Lâm của tỉnh Thái Nguyên còn có tục lệ gói tôm cuốn để dâng lễ. Nguyên liệu chính là những con tôm tươi con (tượng trưng cho thuỷ hải sản) nhặt rửa sạch rồi xâu vào que tăm để đến khi rán tôm không bị cong. Trứng gà rán (tượng trưng cho loài chim), giò nạc và thịt mỡ lợn luộc rồi thái chỉ dài chừng 5-6 cm. Củ hành chần qua nước sôi rồi kẹp cùng con tôm rán, ít giò nạc, trứng rán, thịt mỡ luộc và dùng dọc hành cuộn lại như hình bó mạ. Khi ăn có thể thêm gia vị, nước mắm, ớt, hạt tiêu..
Đậu phụ Bình Long
Điểm đặc biệt của đậu phụ Bình Long đó là hình dáng bìa đậu. Bìa đậu phụ to bản, không quá cứng mà cũng không quá mềm, khi ăn bạn sẽ cảm thấy vị béo ngậy và hương thơm thoảng thoảng.Đậu phụ ở đây người dân bán theo kg, nóng hổi và có thể ăn ngay được.
Trên đây là 10 món ăn ngon khi bước chân đến Thái Nguyên bạn nên ăn ít nhất một lần để thưởng thức. Chắc chắn sẽ làm bạn nhớ mãi không quên những hương vị đặc sản này.
Thanh Thương(tổng hợp)