Theo thống kê của Sách trắng Du học Trung Quốc năm 2023 do New Oriental Education công bố, số người từ 25 tuổi trở lên có ý định đi du học thạc sĩ và tiến sĩ ngày càng tăng. Họ mong muốn học thạc sĩ để nâng cao trình độ chuyên môn và khả năng cạnh tranh.

Một số người khác coi việc đi du học là cơ hội thay đổi con đường phát triển nghề nghiệp. Đối với những người từ bỏ công việc ổn định, lương cao ra nước ngoài học thạc sĩ mang theo niềm hy vọng có thể tìm được lối đi mới trong tương lai. 

Tốt nghiệp thạc sĩ, người có việc, kẻ thất nghiệp

Hà Tử Doanh là cựu MC chương trình phát thanh ở Bắc Kinh. Ngoài ra, cô đảm nhận thêm công việc sản xuất nội dung, quảng cáo và tiếp thị. Cô thường xuyên gặp áp lực công việc, luôn cảm thấy kiệt sức.

Đối mặt với sự phát triển nghề nghiệp trì trệ, cô chuẩn bị CV và tái gia nhập thị trường tuyển dụng. Tuy nhiên, Hà Tử Doanh phát hiện việc tuyển dụng không như trước. "Hầu hết các ứng viên cạnh tranh vị trí giống tôi đều có bằng thạc sĩ. Dù có 3 năm kinh nghiệm, nhưng tôi không thể cạnh tranh với họ về năng lực chuyên môn lẫn trình độ học vấn", cô cho biết.

anhminhhoa.jpg

Do đó, cô quyết định nghỉ việc sang Australia học thạc sĩ chuyên ngành Báo chí và Truyền thông tại Đại học New South Wales. Nhân cơ hội này, cô cũng tính đến phương án thay đổi con đường sự nghiệp. 

Để có thêm trải nghiệm, trong quá trình học Hà Tử Doanh làm thử công việc tiếp thị. Tuy nhiên, khi công việc dần đi sâu, cô nhận thấy không phù hợp. Cuối năm 2022, Hà Tử Doanh tiếp tục ứng tuyển vào vị trí Marketing nhưng không thành công. 

"Tôi có trình độ học vấn nhưng không đủ kinh nghiệm và khả năng chứng minh bản thân phù hợp với công việc. Muốn thay đổi nghề nghiệp không phải là điều dễ dàng", cô vừa nói vừa mang theo thất vọng. Chi ra 800.000 NDT (2,6 tỷ đồng) trong 2 năm để học thạc sĩ, nhưng sau khi về nước, Hà Tử Doanh vẫn chật vật tìm việc làm.

A Cổ từng là cử nhân ngành Sinh học. Sau khi tốt nghiệp, anh làm trái nghề gia nhập công ty Internet (ở Bắc Kinh, Trung Quốc) với vị trí điều hành và tiếp thị sản phẩm.  

Mục tiêu của A Cổ là ứng tuyển vào vị trí quản lý sản phẩm. Tuy nhiên, với kinh nghiệm 1 năm làm việc, anh biết không đủ khả năng cạnh tranh. "Việc cạnh tranh khốc liệt và văn hóa doanh nghiệp không thân thiện khiến tôi mệt mỏi", anh nói.

Dù sở hữu mức lương cao, nhưng anh vẫn quyết định nghỉ việc để tìm lối thoát cho bản thân. Quyết định của anh khiến gia đình bất ngờ. Ngay cả bản thân A Cổ cũng lo lắng: "Tôi không biết, sau khi tốt nghiệp liệu có tìm được công việc tốt hơn trước không?". Dù đắn đo nhưng anh vẫn dứt khoát nghỉ việc. 

Sau khi từ chức, anh quyết định học lên thạc sĩ ngành Hóa của Đại học Khoa học và Công nghệ Hồng Kông. Thời gian học của A Cổ kéo dài hơn 1 năm, tốn khoảng 300.000 NDT (1 tỷ đồng).

Anh cho biết lựa chọn ngành học không liên quan đến mục tiêu công việc hướng tới vì: “Chuyên ngành thiên về lý thuyết không có nhiều ý nghĩa đối với sự phát triển nghề nghiệp tương lai của tôi".

Hiểu được yêu cầu vị trí công việc muốn ứng tuyển, anh biết bản thân cần làm gì. Trong quá trình học, anh tranh thủ thời gian rảnh thực tập từ xa tại công ty Internet. Mức lương thực tập giúp anh trang trải 1 phần chi phí sinh hoạt.

Anh thừa nhận quá trình học không nghiêm túc. "Tôi không quan tâm điểm số, chỉ cần qua môn. Mục tiêu của tôi là tích lũy kinh nghiệm làm việc ở vị trí tiếp thị sản phẩm, nhằm đặt nền tảng vững chắc cho việc thực hiện hóa ước mơ", anh nói.

Với kinh nghiệm của bản thân, sau khi tốt nghiệp A Cổ ứng tuyển thành công vào vị trí quản lý sản phẩm cho công ty Internet hàng đầu khác ở Trung Quốc. 

anh-002.jpg
Bỏ việc ổn định lương cao, giới trẻ Trung Quốc đổ xô học thạc sĩ. Ảnh: Aboluowang

Đỗ Văn từng làm truyền thông. Anh chia sẻ: "Sau 3 năm đi làm, tôi suy nghĩ về sự phát triển và kế hoạch tương lai. Định hướng du học thạc sĩ của tôi ngày càng rõ ràng". Bỏ công việc trong nước, Đỗ Văn học lên thạc sĩ ở Anh chuyên ngành Tiếp thị. Chi phí học của anh khoảng 400.000 NDT/năm (1,3 tỷ đồng).

Trước khi quyết định nghỉ việc, anh cho biết đã cân nhắc cả thách thức, cơ hội và rủi ro mang đến. "Vấn đề việc làm và lộ trình học ngành nào để phát huy thế mạnh, tôi cũng tính toán kỹ lưỡng", anh nói. 

Phương pháp giảng dạy của giáo viên giúp anh có góc nhìn rộng hơn, tăng khả năng quan sát: "Cô giáo luôn có ý tưởng mới lạ, thường khuyến khích tôi khám phá và thực hành", anh kể. Đỗ Văn thừa nhận: "Việc học thạc sĩ mở ra cơ hội cho tôi tự do khám phá, thoát khỏi hạn chế, quy định cứng nhắc và sự ràng buộc của những giá trị trần tục".

Sau khi tốt nghiệp, anh tìm được công việc bản thân mong muốn trong doanh nghiệp. 

Chi tiền tỷ học thạc sĩ nhưng kết quả khác mong đợi

Bỏ công việc ổn định để học thạc sĩ không phải là quyết định dễ dàng với nhiều người. Kết quả có thể khác mong đợi và không mang về lợi ích vật chất, nhưng giá trị và những trải nghiệm có được là điều ai cũng thừa nhận. 

Đối với A Cổ, sau khi tốt nghiệp thạc sĩ may mắn tìm được đúng công việc kỳ vọng – giám đốc sản phẩm trong công ty Internet hàng đầu Trung Quốc. Sau thành công của bản thân, anh cho rằng: "Trước hết, phải làm rõ mục tiêu việc làm bản thân hướng tới. Tiếp theo, cần tính đến phương án liệu từ bỏ công việc này có thể giúp bạn đạt được mục tiêu không?”.

Trong khi đó, Hà Tử Doanh kém may mắn hơn vì không có việc làm. Cô thẳng thắn thừa nhận, khi bỏ công việc ổn định đi du học đã nghĩ đến trường hợp không thể tìm được việc phù hợp.

"Theo kinh nghiệm của tôi, mỗi giai đoạn, các ngành nghề tuyển dụng sẽ khác nhau, thị trường lao động cũng biến chuyển theo thời gian. Do đó, quan điểm có bằng thạc sĩ để nâng cao khả năng cạnh tranh là không nhất thiết", Hà Tử Doanh cho biết.

Tuy nhiên, không vì thế Hà Tử Doanh phủ nhận vai trò của bằng thạc sĩ. 2 năm ở Australia, đã mở ra cho cô cơ hội mới, dám thử thách bản thân. "Hơn ai hết, tôi hiểu rõ khả năng và điều bản thân muốn. Sau trải nghiệm mới, tôi vẫn trở lại công việc yêu thích sản xuất nội dung truyền thông thời gian tới”, cô chia sẻ.

Cũng giống A Cổ, Đỗ Văn tìm được công việc trong doanh nghiệp sau khi tốt nghiệp thạc sĩ. Anh cho biết: "Những ngày đầu từ chức đi du học, tôi coi quyết định này có ý nghĩa và đặt nhiều kỳ vọng. Có thể, tôi không đi theo con đường dự định ban đầu, nhưng tôi biết bản thân đang đi đâu.

Điều quan trọng, khi học thạc sĩ tôi có thời gian trải nghiệm lối sống khác, phóng rộng tầm nhìn và tìm ra những khả năng mới của bản thân. Những trải nghiệm này tưởng chừng ít lợi ích kinh tế nhưng lại có ý nghĩa không kém hoặc thậm chí giá trị hơn".

Nhìn lại trải nghiệm sau khi tốt nghiệp thạc sĩ, một số người có việc làm thừa nhận cái được lớn nhất không phải là thăng chức hay tăng lương như mong đợi, mà là quá trình học hỏi ngày càng được bồi đắp thêm.

Theo Aboluowang