Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam và Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng tại Diễn đàn ICT Summit 2019.

Đây là tinh thần mà Bộ trưởng Bộ TT&TT nhấn mạnh khi phát biểu tại Diễn đàn Cấp cao CNTT-TT Việt Nam - Vietnam ICT Summit 2019 với chủ đề: “Chuyển đổi số vì một Việt Nam hùng cường” được Bộ TT&TT và Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam (VINASA) tổ chức sáng nay, 8/8 tại Hà Nội.

Diễn đàn có sự tham dự của Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam; Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng; Thứ trưởng các Bộ TT&TT, Bộ Tài chính, Bộ Công Thương, Bộ GTVT, Bộ KH&CN và đại diện từ nhiều tỉnh, thành trên cả nước.

Chuyển đổi số là cơ hội của Việt Nam

Phát biểu tại sự kiện, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng cho biết: "Công nghệ số đang thâm nhập thế giới với tốc độ rất cao, nhất là một số công nghệ đột phá của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang làm thay đổi căn bản kinh tế và xã hội. Chuyển đổi số làm thay đổi cái mà nền kinh tế sản xuất ra, thay đổi cách mà chúng được sản xuất ra và thay đổi hạ tầng sản xuất ra chúng. Chuyển đổi số cũng sẽ thay đổi căn bản tư duy nhận thức về tầm nhìn tương lai và các mối quan hệ kinh tế - xã hội định hình nó".

Nói về cuộc cách mạng chuyển đổi số, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, đây là một cuộc cách mạng vĩ đại khi lần đầu tiên, toàn bộ hoạt động kinh tế và xã hội sẽ được chuyển vào thế giới ảo. Sẽ xuất hiện kinh tế số và xã hội số bên cạnh kinh tế thực và xã hội thực. Và chỉ lúc này thì công nghệ số mới phát huy hết sức mạnh của nó. Cả sức mạnh xây dựng và sức mạnh huỷ diệt.

Trong các bước của chuyển đổi số, Bộ trưởng Bộ TT&TT cho rằng: “Bước hình thành các mối quan hệ mới trong nền kinh tế số, xã hội số - các mối quan hệ mới trong thế giới ảo là thách thức lớn nhất của chuyển đổi số. Nhưng chính những mối quan hệ mới này, những mô hình kinh doanh mới này mới phát huy hiệu quả của chuyển đổi số. Nó phụ thuộc vào chuyển đổi nhận thức của con người. Nhưng lại là lợi thế của các nước đang phát triển như Việt Nam, vì sự chuyển đổi nhận thức này không phụ thuộc vào cơ sở vật chất mà một nước đang sở hữu”. Lý do bởi các nước đi sau thì ít gánh nặng của quá khứ, cả về hạ tầng vật chất và thể chế, cả về năng lực cạnh tranh của thời 2.0, 3.0.

Vì thế, người đứng đầu Bộ TT&TT cũng nhấn mạnh rằng: “Nếu chúng ta có chính sách phù hợp thì Việt Nam sẽ tận dụng được cơ hội này để vượt lên thành nước phát triển. Chuyển đổi số là một cuộc cách mạng về chính sách và thể chế nhiều hơn là một cuộc cách mạng về công nghệ. Và đây lại càng là lợi thế của Việt Nam khi chúng ta có Đảng lãnh đạo, có thể đưa ra được những quyết sách lớn một cách nhanh và tập trung, tạo ra sự thống nhất trong toàn xã hội. Chuyển đổi số mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam. Nhưng đây là một sự thay đổi mang tính toàn diện, đến từng doanh nghiệp, từng tổ chức, đến từng người dân, mọi lĩnh vực. Một khối lượng công việc khổng lồ, một sự chuyển dịch mang tính lịch sử, ngàn năm mới có một lần. Việt Nam muốn thay đổi thứ hạng thế giới thì phải đi nhanh và đi đầu để có lợi thế cạnh tranh. Chuyển đổi số không cần nhiều cơ sở vật chất mà cái cần chính là thay đổi tư duy. Những nước đi sau như Việt Nam lại là cơ hội. Thêm vào đó là văn hoá người Việt Nam thích ứng nhanh với cái mới, ham học hỏi cái mới, sáng tạo trong ứng dụng cái mới".

Phát triển 50.000 doanh nghiệp ICT làm hạt nhân của chuyển đổi số

Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu tại sự kiện.

Khẳng định cơ hội đang đến, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng đồng thời nhấn mạnh, các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam chính là hạt nhân của chuyển đổi số.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho hay: "Chúng ta phải phát triển thêm 50.000 doanh nghiệp ICT tại khắp các tỉnh thành để đẩy nhanh chuyển đổi số Việt Nam".

Cụ thể, Bộ trưởng Bộ TT&TT cho biết sẽ tập trung phát triển 4 loại doanh nghiệp công nghệ số bao gồm:

Các doanh nghiệp công nghệ lớn có tiềm lực về tài chính, thị trường và nhân lực có thể làm chủ các công nghệ cốt lõi và đầu tư hạ tầng ICT với số lượng khoảng 10-20 doanh nghiệp. Các doanh nghiệp thương mại dịch vụ lớn như Viettel, Vingroup có thể chuyển thành các tập đoàn công nghệ, công nghiệp, thương mại và dịch vụ.

Các doanh nghiệp công nghệ đã 10-20 năm kinh nghiệm đang chủ yếu làm gia công sẽ chuyển sang làm sản phẩm, tập trung làm các Platform (nền tảng) chuyển đổi số.

Các doanh nghiệp công nghệ mới khởi nghiệp, làm tư vấn công nghệ, chuyển giao công nghệ, mang công nghệ số áp dụng vào mọi lĩnh vực kinh tế, xã hội. "Chúng ta sẽ cần hàng chục ngàn, hàng trăm ngàn doanh nghiệp loại này", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, phát triển các công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới đột phá. "Việt Nam có được hàng trăm doanh nghiệp loại này thì đã là rất thành công", Bộ trưởng Bộ TT&TT nói.

"Chuyển đổi số vì một Việt Nam hùng cường"

Trong bài phát biểu của mình, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã đặt ra nhiều câu hỏi: "Có cách nào để chuyển đổi số nhanh hơn không? Nếu chúng ta cứ phải tới từng cơ quan, từng doanh nghiệp, từng hộ gia đình để làm chuyển đổi số cho họ thì sẽ rất lâu. Vì số đầu mối này là hàng chục triệu. Vậy có cách tiếp cận nào mới và đột phá không?".

Nói về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, cần tạo ra các Platform để các cơ quan, doanh nghiệp, hộ gia đình, người dân sử dụng.

"Sử dụng các Platform này tức là lên môi trường số, tức là hoạt động trong môi trường số. Chúng ta có hàng ngàn báo và tạp chí. Nếu từng cơ quan phải đầu tư nền tảng số thì sẽ rất tốn kém, nhiều cơ quan báo chí không có đủ nguồn lực, cả về tài chính và nhân lực để đầu tư. Nhưng nếu có một Platform để các báo có thể lên đó, tiếp cận người đọc, tiếp cận quảng cáo thì hàng ngàn cơ quan báo chí có thể chuyển đổi sang môi trường số rất nhanh".

Năm 2019, Việt Nam sẽ tuyên bố chiến lược về chuyển đổi số quốc gia, để tiến tới một nền kinh tế số, xã hội số. Do đó, Bộ trưởng Bộ TT&TT phát biểu: "Các yếu tố nền tảng sẽ được nhấn mạnh, sẽ được đầu tư trước, sẽ đi trước, sẽ phải có thứ hạng cao trên thế giới, phải nằm trong Top 50 vào năm 2025 và Top 30 vào năm 2030. Chúng ta nhấn mạnh 5 yếu tố nền tảng là: Thể chế, Hạ tầng, An ninh mạng, Platform và Đào tạo".

Trong đó, Bộ trưởng nhấn mạnh quan trọng nhất thể chế là chính sách thu hút nhân tài toàn cầu, là sự chấp nhận các công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới, các mối quan hệ mới trong thế giới ảo, đi đôi với việc bảo vệ các giá trị căn bản của nhân loại, của văn hoá Việt Nam, luôn lấy con người làm trung tâm trong quá trình chuyển đổi số. Đồng thời, thử nghiệm cái mới bằng cơ chế sandbox để tiếp cận cái mới tốt nhất.

Về hạ tầng thì quan trọng nhất là chuyển đổi hạ tầng viễn thông thành hạ tầng ICT và làm chủ các công nghệ nền tảng của chuyển đổi số như IoT, Big Data, AI, AR. Rất nhiều công nghệ mới đang xuất hiện cho phép Việt Nam chuyển đổi hạ tầng viễn thông thành hạ tầng ICT thế hệ mới. Và không chỉ là việc mua công nghệ và thiết bị mà còn là cơ hội cho Việt Nam làm chủ công nghệ và sản xuất thiết bị hạ tầng ICT.

"Nếu chúng ta coi mục tiêu của chuyển đổi số là phát triển quốc gia hùng cường, động lực của chuyển đổi số là thể chế, công nghệ và đổi mới sáng tạo thì tiền đề của chuyển đổi số chính là an toàn, an ninh không gian mạng. Việt Nam muốn dựa vào chuyển đổi số để phát triển thành quốc gia hùng cường thì Việt Nam phải là cường quốc về an ninh mạng để đảm bảo an toàn cho quá trình này, tạo niềm tin số cho mọi người", Bộ trưởng chia sẻ.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, lời giải để đẩy nhanh chuyển đổi số Việt Nam là dựa trên các Platform. Chuyển đổi số thì khó nhất là toàn dân và toàn xã hội. Nhưng chuyển đổi số chỉ phát huy hết sức mạnh của nó khi toàn dân, toàn xã hội kết nối số. Sức mạnh của kết nối không phải cấp số cộng, không phải cấp số nhân mà là hàm số mũ. Một nền tảng Platform có thể kết nối hàng triệu người, hàng ngàn doanh nghiệp. Platform văn minh ở chỗ giá trị tạo ra được chia sẻ giữa người tham gia và người tạo Platform nên sẽ thúc đẩy tất cả các bên. Lợi thế Việt Nam là có nhiều doanh nghiệp CNTT có năng lực, có thể phát triển các Platform phù hợp cho chuyển đổi số Việt Nam.

Về đào tạo nhân lực cho chuyển đổi số, Bộ trưởng cho rằng quan trọng nhất là đào tạo lại và đào tạo nâng cao. Nhưng chuyển đổi số là chặng đường dài nhiều thập kỷ, liên quan đến mọi người nên muốn căn cơ thì ICT phải được coi là kỹ năng cơ bản như biết đọc, biết viết cho học sinh từ cấp học thấp nhất. Và cũng chính ICT là lời giải tốt nhất cho nhiều vấn đề của giáo dục hiện nay. Giáo dục bằng công nghệ ICT cũng chính là cách tốt nhất để dạy kỹ năng số cho học sinh.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh rằng để chuyển đổi số, Việt Nam có thể chọn chiến lược 3 bước: Đẩy nhanh việc số hoá các lĩnh vực; Sử dụng chuyển đổi số như một lợi thế cạnh tranh trong từng lĩnh vực, từng tổ chức. Cuối cùng là tiến tới nền kinh tế số toàn diện, hình thành các ngành công nghiệp số thế hệ mới, các ngành công nghiệp mới này sẽ là động lực tăng trưởng cho nền kinh tế.

Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, chuyển đổi số cần sự dẫn dắt của Chính phủ. Không chỉ là kiến tạo môi trường cho chuyển đổi số thông qua thể chế, mà còn là đi đầu trong chuyển đổi số. Đầu tư cho Chính phủ điện tử hướng tới chính phủ số, kinh tế số; đầu tư cho đô thị thông minh hướng tới xã hội số; thúc đẩy các bộ, ngành chuyển đổi số; thúc đẩy các doanh nghiệp nhà nước đi đầu trong chuyển đổi số doanh nghiệp…

Cuối cùng, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhắn nhủ: "Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và công cuộc chuyển đổi số sẽ tạo ra động lực phát triển mới cho Việt Nam trong các thập kỷ tới. Thế hệ chúng ta đang đứng trước những cơ hội vô giá trong sứ mệnh đưa đất nước đến phồn vinh hùng cường. Tôi rất mong các bạn cùng các doanh nghiệp của mình hãy kề vai sát cánh, mạnh mẽ đột phá vươn lên, để dân tộc Việt Nam sớm được sánh nganh vai các cường quốc năm châu như Chủ tịch Hồ Chí Minh hằng mong đợi. Và cuối cùng, khi cuộc cách mạng số, cách mạng công nghiệp 4.0 xảy ra thì tương lai không nằm trên đường kéo dài của quá khứ, nó tạo cơ hội cho các đổi mới sáng tạo. Các nước như Việt Nam có cơ hội bứt phá. Nhưng phải là một tư duy mới, không truyền thống, không tuần tự. Cả quản lý nhà nước, cả doanh nghiệp, đều cần một sự đột phá trong tư duy, trong chính sách, trong cách tiếp cận".