Chiều 25/3, phát biểu kết luận Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác HĐND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương năm 2023 và triển khai kế hoạch công tác năm 2024, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ ghi nhận, hoạt động của HĐND các cấp năm nay lan tỏa “làn gió tươi mới” phạm vi rộng lớn hơn, hiệu quả tốt hơn năm ngoái.
Hoạt động HĐND tốt thì thu ngân sách và tăng trưởng khá
Theo Chủ tịch Quốc hội, năm 2023, hoạt động HĐND có khối lượng đột xuất mà các năm khác không có. Đó là việc lấy phiếu tín nhiệm các chức danh do HĐND bầu và phê chuẩn, gồm 1.700 chức danh ở cấp tỉnh và 12.028 chức danh ở cấp huyện. Con số này rất lớn, thậm chí lớn hơn Quốc hội.
“Những địa phương có hoạt động HĐND tốt thì thu ngân sách và tăng trưởng khá, cho thấy vai trò quan trọng của cơ quan dân cử”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Bên cạnh đó Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý một số hạn chế mà các địa phương đều có đánh giá và mong muốn cần làm tốt hơn. Chẳng hạn như vấn đề chuẩn bị cho việc tiến hành các kỳ họp còn có lúc chưa thực sự chủ động. Hoạt động của hội đồng, thường trực, các ban đại biểu HĐND chưa được đồng đều…
Ông Vương Đình Huệ cũng chỉ rõ, các vấn đề đang vướng mắc có một phần trách nhiệm của HĐND như giải ngân vốn đầu tư công chậm. Hay như việc giải quyết các kiến nghị, nghị quyết giám sát tối cao về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí chưa có nhiều chuyển biến. Mấy trăm dự án đã có danh mục nằm ở địa phương nhưng tiến triển chậm thì cũng có trách nhiệm của HĐND.
Đánh giá về tình trạng đùn đẩy trách nhiệm, né tránh trong một bộ phận cán bộ, công chức đã giảm bớt nhưng Chủ tịch Quốc hội lưu ý tình trạng này vẫn còn.
Có tiền mà không có dự án thì chịu chết
Chủ tịch Quốc hội cũng nhấn mạnh một số nội dung để cơ quan dân cử địa phương hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ năm 2024.
Trong đó, ông yêu cầu tập trung rà soát, hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật ở địa phương, tháo gỡ vướng mắc, khai thác tối đa nguồn lực.
Chủ tịch Quốc hội cho hay, Bộ Chính trị vừa họp cho ý kiến đề án tháo gỡ khó khăn đối với một số dự án ở địa phương sau khi có kết luận thanh tra, điều tra, kiểm toán và có bản án.
Đây là lần thứ 2, Bộ Chính trị cho ý kiến và nhất trí có thể sẽ có chủ trương cho ban hành một số thể chế, quyết sách chính trị để giải quyết khó khăn, tháo gỡ vướng mắc liên quan việc này.
“Tinh thần là sai phạm, sai sót phải xử lý nghiêm cả vật chất, con người và không được hợp thức hóa sai phạm, nhưng phải tháo gỡ vướng mắc để khai thác nguồn lực của Nhà nước, nhà đầu tư và người dân”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Trong đó, có những việc Quốc hội phải làm, có những việc Chính phủ làm và việc HĐND phải làm. Trước mắt là tháo gỡ các vướng mắc cho các dự án ở Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Khánh Hòa. Đây sẽ có kinh nghiệm để giải quyết các dự án tương tự ở những địa phương khác.
Nội dung nữa, ông Vương Đình Huệ cho hay, năm nay Quốc hội yêu cầu tổng rà soát thủ tục hành chính. Vì vậy, HĐND cần phối hợp chính quyền rà soát các thủ tục hành chính do tỉnh tạo ra để xem cái gì không hợp lý thì bãi bỏ đi; rồi tăng cường phân cấp cho địa phương làm.
Ngoài ra, Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý đến việc thúc đẩy đầu tư công. Cụ thể, vốn đầu tư công phân bổ trong năm 2024 hơn 600 nghìn tỷ, riêng đầu tư kết cấu hạ tầng là 440 nghìn tỷ nhưng tốc độ giải ngân những tháng đầu năm đang rất chậm.
Chủ tịch Quốc hội nêu yêu cầu chuẩn bị kế hoạch đầu tư công cho nhiệm kỳ sau: "Vì năm sau là phải chuẩn bị cho nhiệm kỳ sau, không thể nói cái này là việc của chính quyền lúc nào họ trình thì trình. Có tiền mà không có dự án thì chịu chết. Năm nay phải tăng tốc để hoàn thành trong nhiệm kỳ này và chuẩn bị nhiệm kỳ sau”.
Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội cũng nhắc HĐND cần quan tâm công tác thành lập địa giới hành chính mới và việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, huyện.
Đây là nội dung trọng tâm, HĐND cũng có trách nhiệm, nhất là chính sách giải quyết lao động dôi dư, chính sách đãi ngộ với cán bộ đương chức, nghỉ hưu và những người trong diện sắp xếp.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cấp ủy Đảng, Thường trực HĐND quan tâm quy hoạch đội ngũ cán bộ HĐND, chuẩn bị nguồn cho đại biểu HĐND các cấp, để tiến tới Đại hội Đảng các cấp.
“Cấp dưới thì giới thiệu nhân sự cho cấp trên, xã giới thiệu cho huyện, huyện giới thiệu cho tỉnh, tỉnh thì giới thiệu cho Trung ương. Hàng năm chúng ta vẫn làm tốt công tác quy hoạch này”, ông Vương Đình Huệ nói.