Chùa Từ Đàm (ở phường Trường An, TP Huế, tỉnh TT-Huế) được khai lập vào khoảng năm 1690, tức cuối thế kỷ XVII, vào thời Trịnh - Nguyễn phân tranh với tuổi đời hơn 300 năm.
Chùa từng có tên là Ấn Tông tự, được chúa Nguyễn Phúc Chu sắc phong là Sắc tứ Ấn Tông tự và được xem là ngôi cổ tự độc đáo tại Huế bởi kiến trúc đồ sộ xem lẫn nét cổ kính trải qua hơn 3 hế kỷ.
Sau khi đại trùng tu chùa Từ Đàm cách đây nhiều năm, một tấm văn bia bằng chữ Quốc ngữ lược ghi quá trình hình thành, tồn tại, vai trò, các tên gọi của ngôi cổ tự nổi tiếng xứ Huế đã được thiết đặt cạnh cổng chùa.
Tấm văn bia hiện được đặt dưới một gốc cây bồ đề cổ thụ ở bên phải sân trước, cạnh cổng ngôi cổ tự. Đây là nơi tạo sự chú ý đối với du khách, Phật tử trước khi vào vãn cảnh, lễ chùa, bởi vì nhiều người muốn tìm hiểu thông tin về ngôi cổ tự Từ Đàm nổi tiếng.
Thế nhưng, thời gian gần đây, nhiều du khách thập phương có dịp đến vãn cảnh chùa khá bất ngờ khi phát hiện, một phần nội dung trên tấm văn bia ghi sai tên một vị vua triều Nguyễn.
Cụ thể, khi đề cập đến tên gọi “chùa Từ Đàm”, ở dòng thứ 7 từ trên xuống của văn bia ghi: “Đến thời Triệu Trị, vua đặt thêm một tên khác là Từ Đàm tự. Từ Đàm là đám mây lành, có ý tượng trưng cho Đức Phật”.
Đối chiếu với các tư liệu lịch sử để lại, có thể thấy, nội dung ở dòng thứ 7 của văn bia đã ghi sai tên vua Thiệu Trị thành Triệu Trị bởi lẽ Từ Đàm tự là tên của vua Thiệu Trị từng đặt cho ngôi chùa này.
Vua Thiệu Trị là con trưởng của vua Minh Mạng, tên thật là Nguyễn Phúc Miên Tông, sinh năm 1807. Khi vua Minh Mạng qua đời, Nguyễn Phúc Miên Tông được di mệnh nối ngôi lấy niên hiệu là Thiệu Trị, trị vì từ năm 1841 đến 1847.
Trong khoảng thời gian trị vì, vua Thiệu Trị nổi tiếng là một vị vua thi sĩ. Ông để lại cho đời rất nhiều bài thơ, văn.
Nghệ thuật kiến trúc thời Nguyễn cũng đạt đến đỉnh cao dưới thời vua Thiệu Trị. Thời kỳ này, vua Thiệu Trị cho xây dựng hàng loạt những công trình kiến trúc có quy mô, như vườn Cơ Hạ, điện Khâm Văn, Thanh Hạ Thư lâu…
Sử sách ghi lại cũng cho thấy, vua Thiệu Trị là một vị vua rất trọng đạo Phật. Ngoài việc xây dựng những công trình cung điện, nhà vua còn cho trùng tu, xây dựng nhiều ngôi chùa lớn như: chùa Diệu Đế, tháp Phước Duyên 7 tầng ở chùa Thiên Mụ…
“Có thể trong quá trình tạo tác văn bia, người khắc chữ đã khắc sai tên vua Thiệu Trị thành Triệu Trị nhưng không được kiểm duyệt kỹ nên tấm văn bia bẫn được thiết đạt cạnh cổng chùa.
Lỗi khắc chữ này trên văn bia sẽ được báo cho sư trụ trì chùa để xem xét cho điều chỉnh lại”, một Phật tử chia sẻ.
Quang Thành
.svg){kind=icon}
