Một bác sĩ khai thác tiền sử dịch tễ của bệnh nhân trong vòng 21 ngày qua, phát hiện ông có đi du lịch nhiều ngày tới một quốc gia châu Mỹ có số lượng lớn ca bệnh đậu mùa khỉ. Lập tức, ông A. được chuyển sang phòng khám cách ly thay vì phòng khám thường.
Tại phòng khám cách ly có bác sĩ và nhân viên y tế được trang bị đầy đủ các phương tiện phòng hộ. Mẫu bệnh phẩm được lấy và gửi đi chẩn đoán xác định. Trong thời gian chờ kết quả, bệnh nhân được chuyển tới buồng điều trị riêng. Ca bệnh nghi ngờ mắc đậu mùa khỉ này cũng được báo cáo lên Bộ Y tế.
Đây là tình huống mà Bệnh viện Da liễu Trung ương đã đưa ra trong buổi tập huấn cho nhân viên y tế toàn viện, nhằm phát hiện sớm ca bệnh đậu mùa khỉ.
Nói với PV VietNamNet chiều 15/8, TS-BS Đỗ Thị Thu Hiền, Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp của bệnh viện, cho hay đơn vị sẽ khởi động lại quy trình khám phân luồng, khám cách ly và điều trị cách ly trong trường hợp có ca bệnh nghi ngờ hoặc xác định, tương tự quy trình với dịch Covid-19.
Cơ sở hạ tầng về phòng khám và buồng điều trị cách ly, phương tiện kiểm soát nhiễm khuẩn, phòng hộ cá nhân cũng được chuẩn bị sẵn sàng khi có ca bệnh, đảm bảo an toàn cho nhân viên y tế, người nhà bệnh nhân hay các bệnh nhân khác.
Ngoài ra bệnh viện cũng liên hệ với các cơ sở y tế đầu ngành về bệnh lý truyền nhiễm để có kế hoạch phối hợp chuyển bệnh phẩm đến nhằm chẩn đoán xác định và chuyển bệnh nhân nếu là ca bệnh nặng.
Cơ sở y tế sẽ là nơi phát hiện các ca bệnh đậu mùa khỉ đầu tiên
Trước đó, ngày 4/8, Bộ Y tế có văn bản yêu cầu đẩy mạnh giám sát đậu mùa khỉ tại các cơ sở khám chữa bệnh, trong đó có các cơ sở khám bệnh phụ khoa, da liễu, HIV/AIDS.
GS-TS Nguyễn Văn Kính, nguyên Giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, khẳng định các cơ sở y tế sẽ là nơi phát hiện các ca bệnh đậu mùa khỉ đầu tiên, thay vì ở sân bay. Ông cũng lưu ý, 2 nhóm người nguy cơ cao nhất lây nhiễm virus đậu mùa khỉ là người trực tiếp chăm sóc người bệnh và nhân viên phòng xét nghiệm làm việc với các mẫu bệnh phẩm được gửi đến để chẩn đoán.
"Mỗi ngày bệnh viện có từ 1.000-2.000 người tới khám các loại bệnh lý liên quan da liễu. Việc tập huấn cho cán bộ, nhân viên y tế, đặc biệt nhận biết triệu chứng điển hình đậu mùa khỉ và khai thác yếu tố dịch tễ của người bệnh rất quan trọng" - BS Hiền nói.
Theo CDC Hoa Kỳ, đến hết ngày 12/8, thế giới có hơn 31.700 ca mắc đậu mùa khỉ với 12 ca tử vong tại 89 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trong số này, gần 99% bệnh nhân tại 82 quốc gia không có bệnh đậu mùa khỉ lưu hành trước đây.
Đậu mùa khỉ là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus đậu mùa khỉ gây ra. Bệnh lây từ người sang người qua tiếp xúc trực tiếp với tổn thương da, dịch cơ thể, qua quan hệ tình dục, giọt bắn đường hô hấp, vật dụng của người bị nhiễm và lây truyền từ mẹ sang con.
Bệnh có các triệu chứng chính là sốt, phát ban dạng phỏng nước và sưng hạch ngoại vi. Bệnh cần được chẩn đoán phân biệt với thủy đậu, đậu mùa, tay chân miệng hay nhiễm herpes lan tỏa do có một số điểm tương đồng trong triệu chứng, như nổi ban, phỏng nước.
- Đậu mùa khỉ: Ban có xu hướng ly tâm, gặp nhiều trên mặt, lòng bàn tay, lòng bàn chân. Có thể gặp ở niêm mạc mắt, miệng. Ban xuất hiện cùng lứa tuổi, cùng thời điểm; nốt phỏng nước đơn lẻ hoặc có thể tạo thành đám tổn thương trên da.
- Đậu mùa: Ban theo trình tự: mặt - bàn tay, cẳng tay - thân mình. Ban xuất hiện sau 2-3 ngày đầu.
- Thuỷ đậu: Ban xuất hiện đầu tiên trên mặt và thân, nhanh chóng lan khắp ra cơ thể. Ban xuất hiện đa lứa tuổi, thời gian khác nhau.
- Tay chân miệng: Loét miệng, phát ban trên da ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, gối, mông. Ban xuất hiện đa lứa tuổi, một số phát ban không rõ ràng hoặc chỉ loét miệng.
- Herpes lan tỏa: Thường xuất hiện vùng niêm mạc miệng, sinh dục sau đó nhanh chóng lan ra toàn thân. Các mụn nước tập trung thành chùm, đau rát, nhanh vỡ.
So với 4 bệnh còn lại, ban trong bệnh đậu mùa khỉ tiến triển chậm, đây là điểm khác biệt. Kích thước ban của đậu mùa khỉ hay thủy đậu giống nhau, từ 5-10mm, trong khi ban của tay chân miệng hay Herpes lan toả nhỏ hơn, chỉ 2-3mm.
Ban của bệnh đậu mùa khỉ cũng tồn tại lâu hơn, tới 2-4 tuần, trong khi ban thủy đậu sẽ biến mất sau 1-2 tuần, ban của tay chân miệng chỉ tồn tại dưới 7 ngày còn ban Herpes lan tỏa nhanh chóng vỡ sau 3-4 ngày.