Bệnh bạch cầu đơn nhân là bệnh truyền nhiễm thường do virus Epstein-Barr (EBV) gây ra. Một người có thể nhiễm virus khi hôn cũng như uống chung nước với người mắc. Bệnh dễ lây lan nhưng bạn ít có khả năng nhiễm hơn so với cảm lạnh.
Nguyên nhân
Nhiều người tiếp xúc với virus Epstein-Barr từ khi còn nhỏ. Nhưng điều đó không đồng nghĩa họ sẽ phát bệnh. Bạn có thể mang virus trong cơ thể hàng chục năm mà không bao giờ có triệu chứng.
Epstein-Barr là một phần của họ virus herpes. Hầu hết mọi người đều tiếp xúc với virus này tại một số thời điểm trong đời. Ở Mỹ, cho tới khi 40 tuổi, từ 85 đến 90% người trưởng thành mang virus Epstein-Barr.
Nguồn lây bệnh
Theo Webmd, virus Epstein-Barr lây lan qua các chất dịch cơ thể, thường là nước bọt, đó là lý do một người có thể nhiễm virus này khi hôn. Bạn cũng có thể mắc bệnh nếu dùng chung đồ ăn, thức uống hoặc bát đĩa, thìa đũa. Một số trường hợp hiếm hoi nhiễm virus do người bệnh ho hoặc hắt hơi.
Virus có thể lây lan qua máu và tinh dịch. Tình huống này ít gặp nhưng bạn có thể mắc bệnh bạch cầu đơn nhân từ các thủ thuật y tế như truyền máu, cấy ghép nội tạng hoặc quan hệ tình dục.
Triệu chứng
Các triệu chứng khác nhau tùy từng người, tồn tại trong vòng khoảng 4 đến 7 tuần. Biểu hiện phổ biến bao gồm sốt, mệt mỏi, viêm họng, sưng hạch bạch huyết, đau cơ, mất cảm giác ăn ngon.
Một số người không có triệu chứng hoặc rất nhẹ.
Hầu hết người bệnh cảm thấy khỏe hơn trong khoảng 2 đến 4 tuần. Đôi khi, cảm giác mệt mỏi có thể kéo dài vài tuần sau đó. Trong một số trường hợp, có thể mất 6 tháng hoặc lâu hơn để các triệu chứng biến mất.
Chẩn đoán
Bác sĩ thường chẩn đoán bệnh dựa trên các triệu chứng. Họ có thể kiểm tra tình trạng sưng tấy ở amidan, hạch bạch huyết và gan hoặc lá lách. Xét nghiệm công thức máu sẽ xem xét có tế bào nào bất thường hay tăng số lượng hay không. Xét nghiệm kháng thể tìm kiếm các protein mà hệ miễn dịch tạo ra để kháng virus.
Biến chứng
Các biến chứng có thể nghiêm trọng, bao gồm amidan sưng to, thu hẹp đường thở, khiến bệnh nhân khó nuốt, khó thở bằng đường miệng. Lá lách to thậm chí vỡ trong tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng. Điều này gây ra cơn đau nhói đột ngột ở bên trái bụng trên. Nếu bị đau như vậy, bạn cần được chăm sóc y tế ngay lập tức, khả năng cần phẫu thuật.
Bệnh nhân cũng có thể bị viêm gan hoặc vàng da, giảm tiểu cầu, thiếu máu tán huyết (quá nhiều tế bào hồng cầu bị phá hủy), viêm cơ tim, nhịp tim không đều, co giật, viêm não. Biến chứng sẽ nghiêm trọng nếu hệ miễn dịch bị suy yếu do một căn bệnh như AIDS hoặc đang dùng một số loại thuốc.
Phòng chống và điều trị
Hiện không có thuốc điều trị bệnh bạch cầu đơn nhân. Thuốc kháng sinh và thuốc kháng virus không có tác dụng với virus Epstein-Barr. Người mắc có thể giảm nhẹ triệu chứng bằng cách nghỉ ngơi nhiều, hấp thụ nhiều chất lỏng, uống thuốc giảm đau, chống viêm không steroid, chống sưng họng.
Không có vắc xin để ngăn ngừa bệnh trên. Virus có thể tồn tại trong nước bọt nhiều tháng sau khi một người nhiễm bệnh. Do đó, ngay cả khi không có triệu chứng hoặc cảm thấy ốm, bạn vẫn có thể lây lan virus này.
Để giảm khả năng mắc bệnh, hãy rửa tay thường xuyên và cố gắng không dùng chung đồ uống, bộ đồ ăn hoặc bàn chải đánh răng với người khác.