Bé trai sơ sinh có nội tạng nằm trên lồng ngực

Các bác sĩ Bệnh viện Phụ sản Hà Nội mổ chủ động cho người mẹ để lấy thai vào ngày 23/8, trẻ ra đời nặng 2,6kg.

Ngay khi lọt lòng, bé xuất hiện tình trạng khóc yếu, cơ thể tím tái, suy tim phổi. Bác sĩ tiến hành đặt ống nội khí quản, hỗ trợ thở và chuyển thẳng bệnh nhi đến khoa Điều trị tích cực Ngoại khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương để tiếp tục điều trị.

Tại đây, trẻ được làm các xét nghiệm máu, X-quang ngực, siêu âm ổ bụng, siêu âm tim và chụp CT bụng, ngực. Kết quả cho thấy toàn bộ dạ dày và lá lách nằm trên lồng ngực, chèn ép vào phổi, khiến phổi trái của bé gần như không có, phổi phải kém phát triển hơn bình thường, tim và mạch máu lớn bị đẩy lệch sang bên phải.

Các bác sĩ chẩn đoán trẻ bị thoát vị hoành bẩm sinh bên trái, thiểu sản phổi nặng, kèm tăng áp lực động mạch phổi rất nặng, nguy cơ tử vong cao.

TS.BS Đặng Ánh Dương, Phụ trách khoa Điều trị tích cực Ngoại khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương, người trực tiếp theo dõi và điều trị cho bệnh nhi chia sẻ, hành trình giành lại sự sống cho trẻ rất gian nan. “Hồ sơ bệnh án nặng hơn cả cân nặng của bé”, TS Dương nói.

Trẻ được hồi sức tích cực bằng thở máy thường, rồi chuyển thở máy cao tần, dùng các thuốc trợ tim, giãn mạch phổi nhưng tình trạng thiếu oxy, tăng CO2 và tụt huyết áp không đáp ứng. Bé phải dùng chất khí Nitric oxide (NO) là chất khí đặc biệt, đắt tiền, có tác dụng giãn mạch máu phổi chọn lọc để điều trị tăng áp lực động mạch phổi, cải thiện tình trạng oxy và huyết áp.

Tuy nhiên, bệnh nhi vẫn không đáp ứng với điều trị, nguy cơ tử vong nếu không áp dụng phương pháp điều trị khác.

Các bác sĩ quyết định can thiệp ECMO (phương pháp oxy hóa qua màng ngoài cơ thể) cho trẻ. Sau hai ngày, bé được phẫu thuật ngay tại buồng bệnh, trong khi vẫn đang hỗ trợ tim phổi nhân tạo, mục tiêu để đưa ruột từ lồng ngực xuống ổ bụng và khâu tái tạo cơ hoành bằng màng vá nhân tạo.

Bệnh nhi thời điểm điều trị tích cực tại khoa Điều trị tích cực Ngoại khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương - Ảnh: BVCC

Ngày thứ 2 sau phẫu thuật, trẻ xuất hiện chảy máu ở khoang màng phổi trái, gây chèn ép tim và phổi phải. Các bác sĩ buộc phải phẫu thuật lần hai để cầm máu và lấy máu tụ trong khoang màng phổi.

Ba ngày sau, bé không còn chảy máu nhưng lại xuất hiện tình trạng tràn dịch màng phổi dưỡng chấp. Bệnh nhi tiếp tục được chăm sóc tích cực và nuôi dưỡng hoàn toàn bằng đường tĩnh mạch, điều trị chống nhiễm trùng, điều trị tình trạng tràn dưỡng chấp màng phổi và tập cai dần ECMO.

Kết quả sau 2 tuần chạy ECMO, phối hợp với các điều trị hỗ trợ tích cực khác, tình trạng thiếu oxy, huyết áp, tăng áp lực động mạch phổi của trẻ cải thiện dần. Em bé được cai máy ECMO, chuyển sang thở máy thông số thấp, tổn thương phổi phục hồi, trao đổi oxy của phổi rất tốt, chức năng các cơ quan ổn định.

Trẻ đã được rút nội khí quản, tự thở oxy qua mặt nạ, ăn sữa dành cho trẻ tràn dưỡng chấp tăng dần. Hiện sau, qua hơn 1 tháng được chăm sóc đặc biệt, bé tự thở, chức năng tim bình thường, tỉnh táo nhanh nhẹn và bú mẹ hoàn toàn. Bệnh nhi đã được ra viện sau 52 ngày nằm điều trị.

“Bé N.D là trường hợp đầu tiên mắc thoát vị hoành bẩm sinh, suy hô hấp, tăng áp lực động mạch phổi nặng được phẫu thuật khi đang hỗ trợ ECMO và được cứu sống. Nếu không có hệ thống tim phổi nhân tạo này thì trẻ khó vượt qua được”, TS Dương cho hay.

TS.BS Đặng Ánh Dương thông tin, thoát vị hoành bẩm sinh là hiện tượng các tạng từ ổ bụng chui lên lồng ngực qua lỗ khuyết cơ hoành bẩm sinh, thường ở vị trí lỗ sau và bên trái cơ hoành. Tùy thuộc vào lỗ thoát vị to hay nhỏ mà các phủ tạng như dạ dày và ruột non, lách có thể chui lên lồng ngực.

Trung bình mỗi năm, Khoa Điều trị tích cực ngoại khoa tiếp nhận khoảng 70 bệnh nhi mắc bệnh lý thoát vị hoành bẩm sinh, tỷ lệ cứu sống khoảng 70%. Số ca tử vong thường do trẻ đẻ quá non, có cân nặng thấp, các dị tật bẩm sinh khác kèm theo (dị tật tim, tiêu hoá, chi, cột sống,...).

Nguyên nhân khác là do trẻ có tình trạng tăng áp lực động mạch phổi rất nặng, không đáp ứng với các biện pháp điều trị thông thường (thở máy, thở máy tần số cao, các thuốc, khí giãn mạch phổi, thuốc hỗ trợ tim mạch).

TS Dương khuyến cáo, việc phát hiện thoát vị cơ hoành ở thời điểm trước sinh là rất quan trọng, liên quan đến vấn đề tiên lượng, chủ động hỗ trợ sự sống cho trẻ ngay sau sinh.

Do đó, khi mang thai, cha mẹ nên đến thăm khám định kỳ tại các trung tâm y tế, bệnh viện chuyên khoa sản uy tín, để phát hiện kịp thời các dị tật của thai nhi và được bác sĩ tư vấn để có thai kỳ khỏe mạnh. Nếu trẻ không may bị mắc dị tật thoát vị hoành bẩm sinh, các bác sĩ có thể chuẩn bị kế hoạch chăm sóc và cứu sống trẻ ngay sau sinh.

Nguyễn Liên

Tiêm vắc xin Covid-19 cho trẻ, phụ huynh phải lưu ý gì?

“Tùy từng trẻ, có thể có những triệu chứng sau tiêm khác nhau, kéo dài 2-3 ngày. Một số trường hợp, triệu chứng có thể xuất hiện muộn hơn 7-14 ngày sau tiêm vắc xin Covid-19”, bác sĩ Hiền Minh chia sẻ.