Ba mẹ em có mảnh đất rộng 310m2, trong đó đất nhà 210m2 và đất bán quán ăn 100m2. Nay ba mẹ em ly hôn, ba bắt chia mỗi người một nửa, nhưng như thế mẹ sẽ gặp khó khăn trong buôn bán. Mẹ em đề nghị nhận hết phần quán ăn rồi trả tiền nhưng ba em không chịu. Vậy mẹ em nên làm thế nào?

Luật sư tư vấn:

Theo thông tin bạn cung cấp, bố mẹ bạn đã làm đơn ly hôn nộp tại toà, trong đơn ly hôn có phần yêu cầu phân chia tài sản theo quy định pháp luật. Theo quy định tại Điều 59 Luật hôn nhân và gia đình 2014, tòa án sẽ dựa trên cơ sở các nguyên tắc sau đây để chia tài sản vợ chồng trong từng trường hợp cụ thể:

- Tôn trọng quyền thỏa thuận của hai bên nếu không thỏa thuận được thì theo yêu cầu của vợ, chồng hoặc của hai vợ chồng, Tòa án giải quyết theo quy định tại các khoản 2, 3, 4 và 5 Điều này và tại các điều 60, 61, 62, 63 và 64 của Luật Hôn nhân gia đình;

- Tài sản chung của vợ chồng được chia bằng hiện vật, nếu không chia được bằng hiện vật thì chia theo giá trị; bên nào nhận phần tài sản bằng hiện vật có giá trị lớn hơn phần mình được hưởng thì phải thanh toán cho bên kia phần chênh lệch.

Luật hôn nhân và gia đình 2014 cũng quy định, trường hợp vợ chồng không thể thỏa thuận về việc phân chia tài sản khi ly hôn thì tài sản chung trong hôn nhân sẽ được chia đôi và tính đến các yếu tố sau:

-  Hoàn cảnh của gia đình và của vợ, chồng;

-  Công sức đóng góp của vợ, chồng vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung. Lao động của vợ, chồng trong gia đình được coi như lao động có thu nhập;

-  Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;

-  Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.

Tài sản riêng của vợ, chồng thuộc quyền sở hữu của người đó, trừ trường hợp tài sản riêng đã nhập vào tài sản chung. Trong trường hợp có sự sáp nhập, trộn lẫn giữa tài sản riêng với tài sản chung mà vợ, chồng có yêu cầu về chia tài sản thì được thanh toán phần giá trị tài sản của mình đóng góp vào khối tài sản đó, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác.

Bên cạnh đó, việc chia tài sản phải bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của vợ, con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình.

Theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình, trường hợp này ba mẹ bạn nên thỏa thuận với nhau về việc chia tài sản sao cho phù hợp với điều kiện sinh sống và kinh doanh. Trường hợp theo thông tin bạn cung cấp, ba bạn không đồng ý. Luật hôn nhân và gia đình quy định khi không thỏa thuận được, việc chia tài sản trong hôn nhân sẽ được chia đôi, nhưng có tính đến yếu tố: “Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập”

Như vậy, mẹ bạn cần chứng minh và cung cấp cho Tòa án chứng cứ việc kinh doanh quán ăn trên phần diện tích 100m2 đó là thu nhập chính của mẹ bạn. Điều đó sẽ giúp Tòa án có cơ sở để chia tài sản trong hôn nhân bảo đảm quyền lợi hợp pháp của các bên.

Thạc sỹ - Luật sư Phạm Thị Bích Hảo, Công ty luật TNHH Đức An, Thanh Xuân, Hà Nội.

Bạn đọc muốn gửi các câu hỏi thắc mắc về các vấn đề pháp luật, xin gửi về địa chỉ [email protected] (Xin ghi rõ địa chỉ, số điện thoại để chúng tôi tiện liên hệ)

Ban Bạn đọc