Hiện nay chuyển đổi số trong nông nghiệp, nông thôn vẫn chưa thực sự đồng bộ, chưa hình thành những yếu tố cơ bản của nông nghiệp số, nông thôn số. Nông nghiệp, nông thôn Việt Nam vẫn thiếu vắng cơ sở dữ liệu lớn cho sản xuất, thiếu kết nối chia sẻ đồng bộ thông tin của tất cả các khâu sản xuất, quản lý, logistics, thương mại nông sản; chưa tạo ra cơ hội cho nông sản vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn kết nối trực tiếp với hệ thống thương mại toàn cầu.
Câu chuyện thành công của công nghệ nông nghiệp của đất nước Isreal - quốc gia hầu như không có bất cứ điều kiện tự nhiên thuận lợi nào để phát triển nông nghiệp truyền thống đã tác động không nhỏ tới những người làm chính sách, những người nông dân làm ăn lớn.
Đó là hình ảnh của những cánh đồng nhân tạo trên sa mạc, các vựa tôm trong lồng kính... Con đường từ trang trại đến bàn ăn được kiểm soát chất lượng, người nông dân không cần phải lo quá nhiều.
“Đó là công sức của ngành công nghệ nông nghiệp mà Isreal đã xây dựng được trên cơ sở phát huy mối liên hệ tương hỗ giữa người nông dân - nhà nghiên cứu và ngành nông nghiệp, gồm doanh nghiệp, nhà đầu tư”, đại sứ Isreal chia sẻ trong một hội thảo.
Dẫn ví dụ minh chứng, đại sứ Isreal cho hay, 50% nguồn vốn đầu tư vào công nghệ nông nghiệp của Israel là từ bên ngoài, từ các quỹ đầu tư. Ở đây, vai trò của Chính phủ rất lớn trong chính sách khuyến khích, thu hút đầu tư vào ngành công nghệ phục vụ nông nghiệp, đặc biệt là các quỹ đầu tư mạo hiểm.
"Đừng coi ngành nông nghiệp là một ngành truyền thống như trước. Cũng như khi thu hút đầu tư vào Đồng bằng sông Cửu Long, phải đặt trong bối cảnh biến đổi khí hậu, ngập mặn... để có quyết sách phù hợp", đại sứ Isreal khuyến cáo.
Trong xu thế của cuộc cách mạng công nghệ hiện nay, có rất nhiều công nghệ số đã đi vào ứng dụng thực tiễn trong nông nghiệp. Đó không chỉ là nông nghiệp chính xác, với việc kết hợp các công nghệ tiên tiến nhất sẽ giúp người nông dân và các doanh nghiệp hướng tới mô hình quản lý canh tác, sản xuất toàn trình. Trong đó, việc đưa ra quyết định về các thông số trong canh tác sẽ được đưa ra tự động hoặc bán tự động dựa trên dữ liệu và sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo, đảm bảo độ tối ưu cho mỗi mùa vụ.
Đó là, IoT kết nối thiết bị, quản lý tự động trong trồng trọt; máy bay không người lái phun thuốc bảo vệ thực vật; ứng dụng IoT kết hợp hệ thống tưới tự động; sử dụng AI và Data Analytics trong cảnh báo nông nghiệp.
Ở Việt Nam, chuyển đổi số có thể bắt đầu từ những công nghệ đơn giản như truy xuất nguồn gốc để nâng tầm giá trị nông sản. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định phê duyệt “Đề án triển khai, áp dụng và quản lý hệ thống truy xuất nguồn gốc”.
Đến tháng 7/2023, cả nước có 6.883 mã số vùng trồng được cấp tại 54/63 tỉnh, thành phố và 1.588 mã số cơ sở đóng gói được cấp tại 33 tỉnh, thành phố.
Trung Quốc là thị trường xuất khẩu lớn nhất của nước ta, tính đến nay, Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) đã phê duyệt 2.960 mã số vùng trồng và 1.490 mã số cơ sở đóng gói trái cây. Trong đó, đã phê duyệt cho 422 mã số vùng trồng và 153 mã số cơ sở đóng gói sầu riêng đủ điều kiện xuất khẩu sang Trung Quốc.
Giờ đây, Cổng thông tin truy xuất nguồn gốc sản phẩm hàng hoá quốc gia đã sẵn sàng kết nối với quốc tế. Hải quan của các thị trường mục tiêu có thể lấy thông tin về sản phẩm, hàng hóa phục vụ việc thông quan trước hoặc đưa sản phẩm minh bạch sang “luồng xanh”.