Giai đoạn 2020 - 2025 chỉ có 1 dự án nhà ở xã hội được duyệt quy hoạch

Sở Quy hoạch – Kiến trúc (QH-KT) TP.HCM vừa có báo cáo về việc triển khai, thực hiện các dự án nhà ở xã hội (NƠXH) trên địa bàn thành phố giai đoạn 2016 – 2025 theo lĩnh vực phụ trách. 

Trước đó, ngày 15/8, Đoàn Giám sát HĐND Thành phố đã ban hành kế hoạch giám sát việc triển khai các dự án NƠXH giai đoạn 2016 – 2025 đối với UBND TP.HCM, các sở, ngành liên quan và UBND cấp quận – huyện. 

Theo Sở QH-KT, 2016 – 2020 là giai đoạn TP.HCM phát triển NƠXH mạnh mẽ nhất. Đã có 19 dự án hoàn thành và đưa vào sử dụng, cung ứng cho thị trường 14.954 căn hộ. Bên cạnh đó, đã hoàn thành 1 dự án nhà lưu trú cho công nhân 756 phòng và 1 ký túc xá sinh viên 423 chỗ ở. 

Giai đoạn này, TP.HCM có 2 dự án NƠXH độc lập và 50 dự án NƠXH thuộc quỹ đất 20% trong dự án nhà ở thương mại, khu đô thị được phê duyệt quy hoạch. Không có dự án nhà lưu trú công nhân nào. 

Giai đoạn 2016 - 2020, TP.HCM có 50 dự án NƠXH thuộc quỹ đất 20% tại các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị. (Ảnh: Hoàng Giám)

Giai đoạn 2020 – 2025, toàn thành phố chỉ có duy nhất một dự án NƠXH độc lập được phê duyệt quy hoạch. Đó là dự án chung cư NƠXH tại số 4 Phan Chu Trinh, P.12, Q.Bình Thạnh, quy mô 900 căn hộ. 

Sở QH-KT cho biết, từ năm 2016 đến nay, tất cả các dự án nhà ở thương mại được UBND Thành phố phê duyệt đều xác định rõ vị trí, quy mô diện tích, chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc… để phục vụ xây NƠXH. 

Trước đây, việc điều chỉnh cục bộ Đồ án quy hoạch chung đô thị TP.HCM phải trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Quy trình này mất nhiều thời gian, ảnh hưởng đến tốc độ phát triển của thành phố. 

Tuy nhiên, với Nghị quyết số 98/2023/QH15 vừa thông qua, Quốc hội đã phân cấp cho UBND TP.HCM thực hiện nội dung này, giúp đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch và xác định quỹ NƠXH trên địa bàn. 

Dự án nhỏ hơn 2ha vẫn phải dành đất xây nhà ở xã hội 

Về những hạn chế, qua rà soát quá trình triển khai các dự án NƠXH giai đoạn 2016 – 2021,Sở QH-KT TP.HCM cho hay đa số các đồ án quy hoạch phân khu trên địa bàn thành phố đã được duyệt hiện nay chưa xác định vị trí, diện tích quỹ đất NƠXH hoặc chưa cập nhật các dự án NƠXH. 

Việc bắt buộc tất cả các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại tại các đô thị từ loại 3 trở lên phải dành 20% quỹ đất để xây dựng NƠXH là chưa phù hợp với thực tiễn. 

Bởi việc yêu cầu tất cả các dự án phải dành quỹ đất NƠXH mà không căn cứ vào chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của đại phương; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; quy hoạch đô thị; điều kiện kinh tế - địa lý của từng địa phương… có thể dẫn đến quỹ đất này không được đầu tư, lãng phí và làm tăng giá nhà. 

Sở QH-KT TP.HCM đề xuất cho chủ đầu tư các dự án nhà thương mại được hoán đổi diện tích để xây NƠXH tập trung tại một nơi. (Ảnh: Hoàng Giám)

Ngoài ra, đối với các dự án nhà ở thương mại có quy mô sử dụng đất nhỏ hơn 2ha tại các đô thị đặc biệt và loại I, quy định phải dành 20% quỹ đất để xây NƠXH là không khả thi. Do quỹ đất này không đủ diện tích tối thiểu để đầu tư được một khối NƠXH độc lập. 

Diện tích đất này cũng không khả thi nếu chuyển thành NƠXH thấp tầng do các đô thị đặc biệt và loại I không khuyến khích phát triển loại hình nhà ở này. Đồng thời, nếu xây NƠXH dạng nhà liên kế trong các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị có thể tiềm ẩn các tiêu cực, không công bằng. 

Từ thực trạng trên, Sở QH-KT TP.HCM kiến nghị Bộ Xây dựng đề xuất, nghiên cứu cho phép trường hợp một chủ đầu tư có nhiều dự án đang triển khai trên cùng một quận/huyện thì được hoán đổi diện tích để xây dựng NƠXH tập trung tại một dự án. 

Bên cạnh đó, nhằm cung cấp thông tin đồng bộ, chính xác và công khai trong công tác lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch, Sở QH-KT đề xuất Bộ Xây dựng nên xây dựng hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch.