Theo đại diện Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá Bộ Y tế, mạng lưới về phòng chống tác hại thuốc lá được thành lập với hơn 20 bộ, ngành và các tổ chức chính trị xã hội, 63 tỉnh, thành phố.

Công tác truyền thông về tác hại của thuốc lá và xây dựng môi trường không khói thuốc được tổ chức trên toàn quốc với nhiều hình thức đa dạng, phong phú. Tỷ lệ sử dụng hút thuốc lá trong nam giới từ 15 tuổi trở lên giảm từ 42,3% (năm 2020) xuống 38,9% (năm 2022). Tỷ lệ sử dụng hút thuốc lá trong học sinh độ tuổi từ 13 đến 15 giảm từ 2,5% xuống 1,9% từ năm 2014 đến 2022.

W-thuocla5.jpg
Tỷ lệ sử dụng hút thuốc lá trong nam giới từ 15 tuổi trở lên giảm từ 42,3% (năm 2020) xuống 38,9% (năm 2022)

Đơn cử, với Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, thời gian qua nhiều hoạt động mới có sức lan toả tới cộng đồng đã được triển khai như: tăng cường truyền thông về vai trò của phụ nữ trong việc thuyết phục người thân bỏ thuốc lá; Phong trào phụ nữ xây dựng “Tổ ấm không khói thuốc"; Tập huấn kỹ năng truyền thông cho cán bộ phụ nữ cơ sở; lồng ghép kiến thức phòng chống tác hại thuốc lá trong hoạt động của các câu lạc bộ.

Nổi bật là tháng 9, cuộc thi sáng kiến “Gia đình có sức khỏe – Không khói thuốc” được tổ chức tại Khánh Hoà với sự tham gia nhiệt tình và hiệu quả của các đội thuộc của Hội Liên hiệp phụ nữ trong khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên. Các tiểu phẩm dự thi được trình diễn sống động, trực quan trên sân khấu đã nêu bật lên tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử, kêu gọi mọi người chung tay xây dựng ngôi nhà không khói thuốc. 

Theo bà Hải, những năm gần đây xuất hiện các sản phẩm được gọi là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisa. Các sản phẩm này hiện nay chưa được phép nhập khẩu, kinh doanh và lưu hành tại thị trường trong nước, và đang có xu hướng gia tăng trong lứa tuổi học sinh, sinh viên.

Trong khi đó, công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về phòng chống tác hại thuốc lá hiện nay còn chưa được thực hiện thường xuyên. Thực trạng thuốc lá được bán tràn lan ở khắp mọi nơi, giá thuốc lá rẻ, thuế thuốc lá thấp cũng là nguyên nhân làm cho khả năng tiếp cận với các sản phẩm thuốc lá dễ dàng hơn đã làm ảnh hưởng tới hiệu quả của công tác phòng chống tác hại thuốc lá đe doạ sức khoẻ đặc biệt là của thanh thiếu niên, phụ nữ, trẻ em gái.

Tăng cường tuyên truyền tác hại của thuốc lá, bảo vệ sức khỏe phụ nữ và trẻ em

Trước những mối nguy hại từ thuốc lá tới sức khoẻ, kinh tế và môi trường, vào ngày 24/5, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã ký Quyết định số 568/QĐ-TTg ban hành Chiến lược Quốc gia về phòng, chống tác hại của thuốc lá đến năm 2030. Chiến lược có nêu rõ trách nhiệm của các Bộ, ngành, cơ quan: Đề xuất ban hành quy định về ngăn ngừa các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha và các sản phẩm thuốc lá mới khác trong cộng đồng.  

Để triển khai hiệu quả Chiến lược quốc gia, bà Hải cho hay Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá sẽ tiếp tục hỗ trợ các bộ, ngành, các tỉnh, thành phố theo các mục tiêu, giải pháp ưu tiên của Chiến lược, trong đó chú trọng đến việc ngăn ngừa phụ nữ hút thuốc, bảo vệ sức khoẻ phụ nữ, trẻ em gái khỏi các tác hại của việc hút thuốc và hút thuốc thụ động. 

Ngày 6/10, Trung tâm Vì sự phát triển Phụ nữ Bắc Trung Bộ, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, phối hợp với Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá tổ chức Sáng kiến truyền thông sáng tác vũ điệu “Smoke- free dance – Cuộc sống không khói thuốc” năm 2023.

Mục tiêu của hoạt động là tuyên truyền, nâng cao nhận thức, kết nối cộng đồng, kêu gọi sự chung tay hành động góp phần ngăn chặn tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha và các sản phẩm thuốc lá mới khác; thúc đẩy xây dựng môi trường không khói thuốc để bảo vệ sức khoẻ thanh thiếu niên, phụ nữ, trẻ em và cộng đồng nói chung. 

Thông qua Sáng kiến truyền thông, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam kêu gọi sự ủng hộ của các nhà hoạch định chính sách trong việc xây dựng, ban hành các quy định nhằm ngăn ngừa việc sử dụng thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha và các sản phẩm thuốc lá mới khác.

Đồng thời hoạt động này cũng thể hiện sự chung tay, vào cuộc của hệ thống Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam với hệ thống ngành y tế và cộng đồng trong công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha và các sản phẩm thuốc lá mới khác.

Sáng kiến truyền thông sáng tác vũ điệu “Smoke-free dance – Cuộc sống không khói thuốc” dành cho các cá nhân/nhóm không giới hạn độ tuổi, giới tính được triển khai đồng bộ tại Hội Liên hiệp phụ nữ 63 tỉnh, thành phố và các trường đại học, cao đẳng trên phạm vi toàn quốc.

Các sáng kiến được đánh giá cao ngoài nội dung sáng tạo và kỹ thuật quay đẹp, có điểm tương tác cao trên Tiktok, có sức lan tỏa mạnh mẽ và thể hiện được một hoặc nhiều các thông điệp quan trọng như:

- Nếu bạn nghĩ rằng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng an toàn, hãy suy nghĩ lại.

- Không có sản phẩm thuốc lá nào an toàn cho sức khỏe. 

- Sử dụng thuốc lá điện tử gây nguy cơ nghiện thuốc lá điếu thông thường. 

- Sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng có thể gây tổn thương phổi, tim và não, đặc biệt là ở những người trẻ tuổi.

- Giống như hút thuốc lá thường, thuốc lá nung nóng và thuốc lá điện tử cũng tỏa ra các hóa chất độc hại như nitrosamines và hydrocarbon có trong khói xe ô tô và thuốc trừ sâu gây ung thư.

- Sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng nhanh chóng gây nghiện nicotine và khó cai nghiện.

Mai Hương và nhóm PV, BTV