Ủy ban Văn hoá, Giáo dục vừa có báo cáo gửi các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) về về tác động của dịch Covid-19 đối với các lĩnh vực giáo dục và đào tạo; văn hóa, thể thao, du lịch; thông tin, truyền thông; tín ngưỡng, tôn giáo và đối tượng thanh niên, trẻ em.
Nhiều trẻ có nguy cơ chậm phát triển
Đánh giá chung về tác động của dịch Covid-19 đến lĩnh vực giáo dục và đạo tạo, Ủy ban Văn hóa, Giáo dục nhận định từ đầu năm 2020, trẻ em mầm non, học sinh, sinh viên đã phải tạm dừng đến trường trong nhiều tháng liên tiếp. Nhiều giáo viên, trẻ em, học sinh bị nhiễm Covid-19.
Giáo dục mầm non bị gián đoạn trong thời gian dài, ảnh hưởng nhiều đến nền nếp, thói quen, chế độ sinh hoạt theo độ tuổi của khoảng 4 triệu trẻ em, nhất là ở các khu đô thị, địa phương có khu công nghiệp.
Trẻ mầm non, mẫu giáo và lớp 1 phải ở nhà thời gian dài ảnh hưởng đến sự phát triển về tâm lý, sức khỏe và kỹ năng giao tiếp |
Đối với trẻ 5 tuổi, việc chuẩn bị kiến thức, kỹ năng cần thiết để sẵn sàng vào lớp 1 theo Chương trình giáo dục mầm non 5 tuổi còn hạn chế, gây khó khăn khi học chương trình lớp 1 ở tiểu học của trẻ.
Việc tổ chức hoạt động giáo dục mầm non theo hình thức trực tuyến rất khó thực hiện trong thực tế, chưa phù hợp và bảo đảm công bằng trong tiếp cận với trẻ em, nhất là trẻ em 5 tuổi, trẻ em ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, trẻ em ở gia đình có hoàn cảnh khó khăn.
Đối với trẻ mầm non, mẫu giáo và lớp 1 phải ở nhà thời gian dài ảnh hưởng đến sự phát triển về tâm lý, sức khỏe và kỹ năng giao tiếp với thế giới xung quanh. Một số trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, trẻ em ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, trẻ em khuyết tật học hòa nhập, trẻ em là con công nhân, người lao động mất việc làm… có nguy cơ chậm phát triển.
41% báo cáo từ địa phương cho thấy cha mẹ học sinh lo lắng về chất lượng dạy học, sức khỏe của học sinh khi học trực tuyến; nhiều phụ huynh gặp khó khăn trong việc tổ chức quản lý, giám sát, chăm sóc, hướng dẫn con em mình học tập. Nhiều phụ huynh có tâm lý lo lắng khi cho con em nhập học trở lại tại các trường học được trưng tập làm cơ sở cách ly. |
Đối với giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên, dù nhiều học sinh đã khá thích ứng với việc học qua truyền hình, internet, tuy nhiên hình thức này chỉ phù hợp với học sinh vùng có điều kiện kinh tế - xã hội thuận lợi.
Đối với học sinh cấp tiểu học (nhất là lớp 1) và học sinh ở vùng nông thôn, miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, học sinh có hoàn cảnh khó khăn, hình thức học trực tuyến còn gặp nhiều thách thức, khó triển khai hoặc triển khai không hiệu quả.
Trong khi đó, phương thức dạy học qua truyền hình phù hợp hơn với học sinh cấp tiểu học, chi phí thấp, không gây áp lực cho gia đình học sinh nhưng hạn chế về khả năng tương tác, ảnh hưởng tới chất lượng dạy học…
Báo cáo cũng cho biết, việc áp dụng đồng thời nhiều hình thức dạy học: Trực tuyến qua các hệ thống phần mềm, qua truyền hình, giao bài qua các ứng dụng trực tuyến, email, giao bài trực tiếp,… tạo nhiều áp lực cho giáo viên; việc hướng dẫn, theo dõi, giám sát hoạt động học tập của học sinh, sinh viên gặp nhiều khó khăn. Ngoài ra, một số giáo viên dạy hợp đồng theo buổi, theo tiết trong các cơ sở giáo dục công lập và bộ phận không nhỏ giáo viên các trường ngoài công lập có tâm lý lo lắng khi phải nghỉ dạy, không có thu nhập.
Bên cạnh đó, dịch bệnh cũng đã ảnh hưởng tới chất lượng và tiến độ thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông. Công tác tổ chức biên soạn, thẩm định sách giáo khoa, tài liệu giáo dục địa phương và chương trình đào tạo (đào tạo lại) giáo viên phổ thông bị chậm tiến độ…
Ùy ban Văn hóa, Giáo dục cảnh báo nguy cơ gia tăng tỉ lệ bỏ học, không trở lại trường học khi hết dịch của nhiều học sinh ở vùng núi, vùng sâu, vùng xa.
Trẻ em bị xâm hại tăng hơn 21%
Theo Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, trẻ em là F0 và trẻ em là F1 phải đi cách ly tập trung bị ảnh hưởng nặng nề nhất, phải đối mặt với nhiều nguy cơ gây tổn hại. Trẻ em là F0 nếu không được xét nghiệm để phát hiện và có biện pháp chữa trị kịp thời sẽ bị suy giảm thể lực, thậm chí bị đe dọa đến tính mạng. Trẻ em phải đi cách ly tập trung không có cha mẹ đi cùng gây ra những gián đoạn trong sinh hoạt thường ngày, khiến các em bị căng thẳng tâm lý, đồng thời cũng phải đối mặt với những áp lực khác ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tâm lý xã hội của trẻ…
Đáng chú ý dịch bệnh cũng góp phần làm tăng mức độ rủi ro và nguy cơ bị xâm hại đối với trẻ em. Số lượng vụ việc xâm hại trẻ em trong 6 tháng đầu năm 2021 tăng 21,8% so với cùng kỳ năm 2020.
Cụ thể, phát hiện 1.233 vụ xâm hại trẻ em với 1.284 trẻ em bị xâm hại, trong đó xâm hại tình dục trẻ em là 1.014 vụ với 1.030 trẻ em.
Vẫn còn xảy ra những vụ việc bạo lực, bóc lột, xâm hại tình dục trẻ em phức tạp, gây bức xúc trong dư luận xã hội. Điển hình như vụ bé gái 5 tuổi bị bóp cổ đến chết rồi xâm hại tình dục ở tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu; vụ bé gái 2 tuổi bị hiếp dâm ở tỉnh Bình Thuận; vụ cô giáo bạo hành bé 18 tháng tuổi đến mức nhập viện điều trị tâm lý vì quá hoảng sợ ở tỉnh Bình Thuận; vụ mẹ đẻ bạo hành con gái 6 tuổi ở tỉnh Hải Dương.
Nhiều trường hợp trẻ em bị tai nạn, thương tích, nhất là đuối nước, trẻ em bị rơi, ngã ở nhà cao tầng. Sau đại dịch, nhiều trẻ em sẽ phải chịu ảnh hưởng lâu dài, do hàng triệu gia đình có trẻ em bị đe dọa về sinh kế có nguy cơ rơi vào cảnh nghèo đói hoặc tái nghèo, sẽ làm tăng số trẻ em phải lao động kiếm sống, tham gia vào các hoạt động kinh tế của gia đình.
Theo báo cáo của các địa phương, tính đến ngày 31/8 cả nước có 11.822 trẻ em là F0, số trẻ em F1 là 27.334 trẻ em. TP.HCM là địa phương có số trẻ em F0 và trẻ em cách ly tập trung cao nhất cả nước và nhiều trẻ em nhiễm Covid-19 có chuyển biến nặng. Hà Nội có khoảng 5% tổng số ca mắc Covid-19 là trẻ em từ 5 tuổi trở xuống. Hầu hết trẻ mắc đều do lây nhiễm trong hộ gia đình.
Nhiều trẻ em đã trở thành trẻ mồ côi cha, mẹ, vô gia cư, không nơi nương tựa. Tại TP.HCM, đã có 1.517 em rơi vào cảnh mồ côi. Có nhiều trẻ sơ sinh phải can thiệp sinh sớm, đẻ non trong điều kiện bà mẹ mang thai bị mắc Covid-19 cũng sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển trí tuệ và thể lực của trẻ em trong tương lai.
Thu Hằng
Phụ huynh tâm tư trước tin tiêm vắc xin cho trẻ 12 -17 tuổi
Ngay sau khi Bộ Y tế có thông báo chính thức về việc tiêm phòng vắc xin Covid-19 cho trẻ từ 12-17 tuổi, nhiều phụ huynh đã bàn luận sôi nổi về việc này.